فیلم کازابلانکا یکی از برترین آثار کلاسیک عاشقانه در عصر طلایی هالیوود است که تقابل میان عشق و منطق را به نمایش میگذارد. در این مقاله به نقد و بررسی فیلم Casablanca پرداختهایم.
فیلم کازابلانکا درامی عاشقانه محصول سال 1942 سینمای آمریکا، به کارگردانی مایکل کورتیز (Michael Curtiz) است. این کارگردان مجاری-آمریکایی یکی از نامدارترین کارگردانان هالیوود است که در مجموع 5 بار نامزد جایزه اسکار شد و 2 بار این جایزه را به دست آورد. فیلم Casablanca براساس نمایشنامهای بر روی صحنه نرفته به نام Everybody Comes to Rick’s اثر مورای برنت (Murray Burnett) و جوآن آلیسون (Joan Alison) ساخته شده است. گرچه فیلم کازابلانکا بازیگرانی عالی و نویسندگانی فوقالعاده دارد، اما هیچ یک از عوامل انتظار چنین موفقیت بزرگی برای فیلم را نداشتند.
فیلم Casablanca در شانزدهمین مراسم اسکار در سال 1943، در 8 بخش نامزد دریافت اسکار شد. در نهایت در سه بخش بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه جایزه اسکار را از آن خود کرد. فیلم کازابلانکا همیشه جزء برترین فیلمهای عاشقانه و کلاسیک سینما بوده است و به جرات میتوان گفت فیلمی است که هر فرد عاشق سینما باید آن را ببیند. ما در این مقاله از پلازا نگاهی به فیلم کلاسیک کازابلانکا داریم. در ابتدا از شما دعوت میکنیم به تماشای تریلر فیلم Casablanca 1942 بنشینید تا با فضای آن بیشتر آشنا شوید.
آنچه در ادامه میخوانید
دانلود فیلم Casablanca
برای دانلود فیلم کازابلانکا به صورت دوبله یا زبان اصلی با زیرنویس چسبیده فارسی، میتوانید از لینکهای زیر استفاده کنید.
داستان فیلم کازابلانکا
داستان فیلم در زمان جنگ جهانی دوم رخ میدهد. به علت آسیبهای شدیدی که در زمان جنگ به اروپا وارد شده است، بسیاری از مردم در پی مهاجرت به آمریکا هستند. افراد بسیاری به مراکش میروند تا از آنجا به آمریکا پرواز کنند. ریک بِلین، یک آمریکایی جلای وطن کرده است که کافه شبانهای به نام «کافه آمریکایی ریک» را در کازابلانکا میگرداند. این کافه پذیرای افراد سرشناسی همچون کارگزاران فرانسوی و فرماندهان ارتش نازی است.
شبی، به صورت اتفاقی، دو برگه عبور به دست ریک میرسد. همان شب ایلسا لاند و همسرش ویکتور لازلو که رهبر جنبش پایداری چکسلواکی است، به کافه ریک میآیند تا از آنجا بتوانند به آمریکا فرار کنند. ریک و ایلسا سابقا دوران عاشقانهای با یکدیگر داشتهاند و این دیدار دوباره سبب طغیان احساسات هر دو آنان میشود. نازیها به شدت در تلاشند تا ویکتور را دستگیر کنند. دو برگه عبوری که ریک دارد میتواند آزادیبخش ایلسا و ویکتور باشد و البته سبب میشود ریک برای دومین بار ایلسا را از دست بدهد. اکنون ریک در دوراهی عشق و منطق قرار میگیرد، او همچنان عاشق ایلسا است و میتواند او را به دست آورد، اما با وجدان خود درگیر است.
بازیگران فیلم کازابلانکا
فیلم کازابلانکا با بودجهای نزدیک به 1 میلیون دلار در سال 1942 ساخته شد. فیلمبرداری از اواخر ماه می آغاز شد و اوایل ماه آگوست به پایان رسید. بازیگران مشهور و بنامی همچون هامفری بوگارت و اینگرید برگمن در این فیلم به ایفای نقش پرداختهاند. در این قسمت مروری بر بیوگرافی بازیگران اصلی داریم و سپس با دیگر بازیگران فیلم Casablanca آشنا میشویم.
هامفری بوگارت در نقش ریک بِلین
هامفری بوگارت (Humphrey Bogart) بازیگر تئاتر و سینما، متولد 25 دسامبر 1899 برابر با 4 دی 1278 در نیویورک است. او به خاطر نقشآفرینی به یادماندنی در سینمای کلاسیک هالیوود تبدیل به یکی از نمادهای فرهنگی آمریکا شده است. در سال 1999، انستیتو فیلم آمریکا بوگارت را به عنوان برترین ستاره مرد سینمای کلاسیک آمریکا برگزید. نقشآفرینی او در فیلم The Maltese Falcon محصول سال 1941 و فیلم The Big Sleep محصول سال 1946، سبب شد الگوی جدیدی از کارآگاهان در فیلمهای نوآر پدید آید.
هامفری بوگارت برای بازی در فیلم Casablanca محصول سال 1942 و فیلم The Caine Mutiny محصول سال 1954 نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد شد و بازی در فیلم The African Queen محصول سال 1951 این جایزه را برای او به ارمغان آورد. در فوریه 1960 ستارهای در بلوار مشاهیر هالیوود به هامفری بوگارت اختصاص یافت.
از دیگر فیلمهایی که بوگارت در آنها به ایفای نقش پرداخته میتوان به فیلم High Sierra محصول سال 1941، فیلم Dark Passage محصول سال 1947 و فیلم Sabrina محصول سال 1954 اشاره کرد. بازی در نقش ادی ویلیس در فیلم The Harder They Fall محصول سال 1356 آخرین نقشآفرینی بوگارت بود. بوگارت در نهایت به دلیل مصرف بیش از حد سیگار مبتلا به سرطان مری شد و در سال 1957 (1335 شمسی) درگذشت.
اینگرید برگمن در نقش ایلسا لاند
اینگرید برگمن (Ingrid Bergman) متولد 29 آگوست 1915 برابر با 6 شهریور 1294 در استکهلم، سوئد است. اینگرید در بسیاری از فیلمهای اروپایی و آمریکایی، فیلمهای تلویزیونی و نمایشها بازی کرده است. او بازیگری را از سال 1932 در سینمای سوئد و آلمان آغاز کرد و با فیلم Intermezzo محصول سال 1939 وارد سینمای آمریکا شد.
برگمن طی دوران فعالیت خود جوایز بسیاری به دست آورد که از میان آنان میتوان 3 جایزه اسکار، 2 جایزه امی ساعات پربیننده، 1 جایزه تونی، 4 جایزه گلدنگلوب و 1 جایزه بفتا را نام برد. اینگرید در مجموع 7 بار نامزد جایزه اسکار شد و بازی در فیلم Gaslight محصول سال 1944، فیلم Anastasia محصول سال 1956 و فیلم Murder on the Orient Express محصول سال 1974 این جایزه را برای او به ارمغان آورد. او با بازی در فیلم The Turn of the Screw محصول سال 1960 و فیلم A Woman Called Golda محصول سال 1982 جایزه امی ساعات پربیننده و با تئاتر Joan of Lorraine محصول سال 1947 جایزه تونی را به دست آورد.
در سال 1999، انستیتو فیلم آمریکا، اینگرید برگمن را به عنوان یکی از بزرگترین بازیگران زن سینمای کلاسیک هالیوود معرفی کرد. اینگرید برگمن الهامبخش بسیاری از کارگردانان و بازیگران بزرگ از جمله آلفرد هیچکاک و ربکا فرگوسن بوده است. نوعی گل رز نیز به نام رز اینگرید برگمن وجود دارد. برگمن در سن 67 سالگی بر اثر ابتلا به سرطان سینه درگذشت.
پل هنرید در نقش ویکتور لازلو
پل هنرید (Paul Henreid) بازیگر، کارگردان، تهیهکننده و نویسنده متولد 10 ژانویه 1908، 19 دی 1286 است. این بازیگر اتریشی-بریتانیایی-آمریکایی بیش از همه برای فیلم Casablanca و فیلم Now, Voyager هر دو محصول سال 1942 شناخته میشود. او بازیگری را از صحنه تئاتر آغاز کرد و در دهه 1930 وارد دنیای فیلمهای سینمایی و تلویزیونی شد. او به شدت مخالف حزب نازی بود و سرانجام به عنوان دشمن رایش سوم شناخته شده و تمامی اموال وی توقیف شد. در این زمان پل به انگلستان مهاجرت کرد و بازیگری را در این کشور با نقش شاهزاده آلبرت در تئاتر Victoria Regina محصول سال 1937 ادامه داد. وی سپس به آمریکا رفت و در فیلم Joan of Paris محصول سال 1942 بسیار عالی ظاهر شد.
پل هنرید کارگردانی را از دهه 1950 آغاز کرد و آثاری چون فیلم A Woman’s Devotion محصول سال 1956، فیلم Dead Ringer محصول سال 1964 و سریال The Big Valley محصول سالهای 1965 تا 1969 را در کارنامه خود دارد.
به افتخار اقدامات چشمگیر پل هنرید، به عنوان بازیگر و کارگردان، دو ستاره در بلوار مشاهیر هالیوود به نام او وجود دارد. پل در سال 1992 در سن 84 سالگی بر اثر ابتلا به ذاتالریه درگذشت.
کلود رینس در نقش لوئی رنو
کلود رینس (Claude Rains) بازیگر سینما و تئاتر، متولد 10 نوامبر 1889 برابر با 19 آبان 1268 در انگلستان است. او بازیگری را از سال 1900 آغاز کرد و نزدیک به هفت دهه در این حرفه فعالیت کرد. رینس یکی از بزرگترین ستارگان بر صفحه نمایش است و بسیاری از همکارانش او را میستایند.
بازی در فیلم Mr. Smith Goes to Washington محصول سال 1939، فیلم Casablanca محصول سال 1942، فیلم Mr. Skeffington محصول سال 1944 و فیلم Notorious محصول سال 1946 او را نامزد جایزه اسکار در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد کرد. وی همچنین برای بازی در تئاتر Darkness at Noon محصول سال 1951 جایزه تونی را به عنوان بهترین بازیگر نقش اول به دست آورد.
فیلم حماسی The Greatest Story ever Told محصول سال 1965، آخرین فیلمی است که کلود رینس به عنوان بازیگر در آن ظاهر شده است. وی دو سال بعد در سن 77 سالگی دار فانی را وداع گفت.
فیلم کلاسیک کازابلانکا 1942 بازیگران بیشماری دارد که نام و نقش برخی از آنان را در اینجا میبینید:
- کنراد فایت (Conrad Veidt) در نقش ژنرال هاینریش استراسر
- سیدنی گریناستریت (Sydney Greenstreet) در نقش سینیور فِراری
- پیتر لوره (Peter Lorre) در نقش سینیور اوگارت
- دولی ویلسون (Dooley Wilson) در نقش سم
- مادلین لوبو (Madeleine Lebeau) در نقش ایوان
نقد و بررسی فیلم Casablanca
فیلم ماندگار کازابلانکا نخستین بار در تاریخ 26 نوامبر 1942 برابر با 5 آذر 1321 در سینماهای هالیوود اکران شد و چند ماه بعد در 23 ژانویه 1943 (3 بهمن 1321) به اکران عمومی رسید. فیلم کازابلانکا از همان ابتدا با نظرات خوب و مثبتی از سوی بینندگان و منتقدین روبرو شد و طی 7 دههای که از ساخت آن میگذرد روز به روز بر محبوبیت این فیلم افزوده شده است. فیلم کازابلانکا با کسب رتبه 8.5 از 10 از دیدگاه بینندگان در وبسایت IMDb و رتبه 100 از 100 از دیدگاه منتقدین متاکریتیک، یکی از بهترین فیلمهای تمام دورانها و از 100 فیلم برتر سایت imdb محسوب میشود.
در پنجاهمین سالگرد ساخت فیلم ماندگار کازابلانکا، باب استراس آن را تعادلی عالی میان طنز، عاشقانه و تعلیق خواند. راجر ابرت نیز معتقد است فیلم کلاسیک کازابلانکا 1942 احتمالا در بیشتر لیستهای بهترین فیلمهای دنیا جای دارد. به عقیده او فیلم Casablanca حتی موفقتر از فیلم Citizen Kane است؛ چراکه از فیلم Citizen Kane عموما به عنوان یک فیلم عالی یاد میشود، درحالی که فیلم کازابلانکا دوستداشتنیتر است.
یکی از منتقدین نشریه The Washington Free Beacon مینویسد:
اغراق نیست اگر بگوییم کازابلانکا یکی از بهترین فیلمهایی است که تاکنون ساخته شده است. ماهیت فکری فیلم بسیار خاص است. هنگامی که برای اولین بار به تماشای این فیلم مینشینید، احتمالا به تنها چیزی که توجه میکنید داستان عاشقانه فیلم است، اما وقتی برای دومین، سومین و چهارمین بار فیلم را میبینید توجه شما به سیاستهای زیرمتنی (جامعهگرایی و ضد انزواگرایی) فیلم جلب میشود.
البته از حق نگذریم شور و شوق برخی نشریات نسبت به فیلم Casablanca کمتر از بقیه بود. نشریه The New Yorker این فیلم را تنها «بسیار قابلتحمل» ارزیابی کرد و بیان داشت آخرین جستجوی بوگارت، بیگمان مناسب آن سوی اقیانوس نیست.
نکات جالب فیلم Casablanca
هشدار: این قسمت حاوی اسپویل است!
- بسیاری از بازیگرانی که در نقش افراد حزب نازی ظاهر شدند، در واقع یهودیان آلمانی بودند که از دست این حزب در آلمان فرار کرده بودند. در نتیجه در صحنهای که آهنگ آلمانی Watch on the Rhine خوانده میشود، حقیقتا اشک در چشمان بسیاری از آنان حلقه میزند.
- قد هامفری بوگارت در واقع کوتاهتر از اینگرید برگمن است، به همین دلیل بوگارت در صحنههایی که با برگمن داشت کفش لژدار میپوشید. گاهی اوقات نیز کارگردان، بوگارت را مجبور میکرد روی جعبه بایستد یا روی بالش بنشیند تا این ناهمخوانی جبران شود.
- میو مثو که آن زمان همسر هامفری بوگارت بود، بیوقفه او را متهم به داشتن رابطه عاشقانه با اینگرید برگمن میکرد و اغلب اوقات همراه بوگارت بر سر صحنه فیلمبرداری میآمد که همین موضوع سبب خشم بوگارت میشد. در واقع، برخلاف رابطه عاشقانه غیرقابل انکاری که بوگارت و برگمن جلوی دوربین با هم داشتند، در واقعیت این دو به زور باهم حرف میزدند.
- در طول فیلمبرداری هیچکس به درستی نمیدانست که ایلسا در نهایت همراه ریک میماند یا با ویکتور میرود. هنگامی که اینگرید برگمن از کارگردان پرسید ایلسا عاشق کدام مرد است، کارگردان از او خواست این عشق را بین هردو مرد در تعادل نگاه دارد.
- نویسندگان بارها درمورد اینکه درنهایت ریک و ایلسا به هم برسند بحث کردند، اما این ایده همیشه رد شد (با توجه به اینکه ایلسا متاهل بود، چنین پایانی از سوی سانسورچیها نیز قابل قبول نبود). بزرگترین چالش نویسندگان این بود که نشان دهند گرچه ایلسا همراه ویکتور میرود، اما عشق او به ریک حقیقی و عمیق است.
- 6 دیالوگ فیلم کازابلانکا در لیست 100 نقلقول برتر فیلمها که توسط انستیتو فیلم آمریکا گردآوری شده است، قرار دارد. فیلم Casablanca با 6 دیالوگ در صدر قرار دارد و پس از آن فیلم (Gone With the Wind (1939 و فیلم (The Wizard of Oz (1939 در رتبه دوم و سوم جای گرفتهاند.
کلام آخر
فیلم سینمایی کازابلانکا بیشک جزء فیلمهای کلاسیکی است که نه تنها هر فرد عاشق سینما باید آن را ببیند، بلکه یقینا ارزش چندین بار دیدن را نیز دارد. در این فیلم شاهد تقابل عقل و احساس در وجود فردی هستیم که شاید در نگاه اول بسیار سرد و خودخواه به نظر آید. نظر شما در مورد فیلم ماندگار کازابلانکا چیست؟ شما بازی کدام یک از بازیگران این فیلم را بیشتر میپسندید؟ ماندگارترین دیالوگ فیلم Casablanca از نظر شما کدام است؟ شما میتوانید نظرات خود را از طریق بخش نظرات در پایین صفحه با ما در میان بگذارید.