کشمکش و نبرد بین اپیک گیمز ، اپل و گوگل از عجیبترین و پرسروصداترین اتفاقات چند روز اخیر در رسانههاست. در این مطلب قصد داریم ضمن بررسی دلایل شروع این اختلاف، خبرهای بهروز این اتفاق را پیگیری کنیم. با پلازا همراه باشید.
چند روز پیش بود که اخبار مربوط به شکایت اپیک (Epic)، سازنده بازی فورتنایت، از گوگل و اپل به دلیل حذف این بازی از فروشگاههای اپلیکیشن این دو کمپانی، پلی استور و اپ استور، منتشر شد. میتوانید متن کامل آن خبر را از این لینک مطالعه کنید.
اپیک گیمز چندی پیش در بازی Fortnite درگاه پرداخت مستقیم به خود این شرکت را برای دستگاههای iOS اضافه کرد؛ بدین معنا که سود خرید بازیکنان مستقیم برای اپیک محسوب میشد. همچنین به همین مناسبت، قیمت واحد پول بازی (V-buck) را کاهش داده و برای کسانی که از طریق درگاه اپیک گیمز اقدام به خرید میکردند، تخفیفی قائل میشد. در همین راستا اپل با انتشار بیانیهای پس از حذف این بازی از فروشگاه خود (App Store) عنوان کرد که اپیک گیمز قوانین این فروشگاه را با اضافه کردن یک ویژگی بررسی نشده (پرداخت درون برنامهای جداگانه) نقض کرده است و برای حل این مشکل با اپیک گیمز همکاری خواهند کرد.
پس از انتشار بیانیه اپل، اپیک گیمز تمام قوای خود را جمع کرد تا انحصار طلبی اپل را شکست دهد. اولین قدم با شروع هشتگ #FreeFortnite بود که اپیک گیمز با استفاده از تبلیغ بسیار مشهور سال 1984 مکینتاش گیمرها را دعوت میکند تا انحصار اپل را شکسته و بازی فورتنایت را بر روی میلیونها دستگاه اپل آزاد کنند.
بلافاصله پس از مدت کوتاهی، پلی استور نیز این بازی را از فروشگاه خود حذف کرد. هرچند که بر خلاف سیستم عامل iOS، میتوان با استفاده از روشهای دیگر نیز بر روی سیستم عامل اندروید بازیها و نرم افزارها را نصب کرد اما گوگل اعلام کرد که با توجه به قانون حمایت از تمام تولید کنندگان، مجبور به حذف این بازی از این فروشگاه است. درواقع جنگ اپیک گیمز با گوگل و اپل به خاطر سهم 30 درصدی است که این پلتفرمها از پرداختهای درون برنامهای سازندههای ثالث (Third-Party) به واسطه گوگل پلی و اپ استور کسب میکنند.
پس از مدتی، درگیری اپل با اپیک تشدید شد و اکنون مسئله فراتر از فورتنایت رفت. اپل، شرکت اپیک گیمز را تهدید کرد که اگر ظرف دو هفته آینده تنظیمات بازی فورتنایت را به عقب برنگرداند، هردو اکانت اپیک گیمز که در اپل استور موجود است را حذف خواهد کرد. این اقدام اپل درصورت اجرا ضربه بزرگی به بخشهای تجاری غیر مربوط به این بازی خواهد زد؛ مانند موتور بازیسازی آنریل انجین که اپیک گیمز دیگر قادر به بهروزرسانی و پشتیبانی آن بر روی دستگاههای اپل نخواهد بود و این اتفاق تاثیر بزرگی بر روی سازندگانی که از این موتور بازیسازی استفاده میکنند خواهد گذاشت.
شکایت اپیک گیمز از اپل و گوگل، اولین طرح دعوی این کمپانی بر علیه یک کمپانی مطرح نیست. سازنده بازی فورتنایت در سال 2018 توانست غول بازیهای ویدئویی، سونی را مجبور سازد که تصمیم خود را تغییر داده و به کاربران از همه پلتفرمها اجازه دهد تا با کاربران پلی استیشن 4 فورتنایت بازی کنند. البته، با اینکه سونی یک کمپانی بزرگ و مطرح به حساب میآید اما بدون شک شرایط درگیری با اپل و گوگل بسیار متفاوت خواهد بود.
شرکت اپل ادعا میکند که قوانین این شرکت بصورت یکسان برای همه اجرا میشود اما در گذشته شرکت آمازون توانست با پرداخت سهم 15 درصد بجای 30 درصد برای Amazon Prime Video با اپل به توافق برسد. پس از درز کردن این خبر، سایر شرکتها نیز به این فکر افتادند که اگر آمازون میتواند به چنین توافقی برسد، چرا ما مذاکره نکنیم؟ بنابراین بقیه شرکتها نیز در این زمینه برای اپل درخواست فرستادند اما اپل به هیچ کدام واکنشی نشان نداد. اپل تاکید کرد که این اتفاق نتیجه اشتباهاتی است که اپیک گیمز خودش انتخاب کرده و اگر روش پرداخت مستقیم از فورتنایت حذف شود، فورتنایت به اپ استور باز میگردد و دسترسی توسعهدهندگان اپیک گیمز از منابع اپل قطع نمیشود.
چند روز پیش، اولین دادگاه اپیک گیمز و اپل اجرا شد و بنا بر حکم قاضی، آقای گنزالس راجرز، مشخص شد که اپل حقِ جلوگیری از دسترسی اپیک به ابزار توسعه آنریل انجین بر روی پلتفرمهای خود را ندارد. اما از طرف دیگر اعلام کرد که اپل حق دارد به دلیل تخلف شرکت اپیک گیمز، بازی فورتنایت را از فروشگاه خود حذف کند. همانطور که اشاره کردیم، اپیک گیمز دارای دو اکانت در فروشگاه اپل بود که در یکی از آنها بازیهای این شرکت معرفی میشد و دیگری مسئول پشتیبانی از بازیهایی بود که از آنریل انجین استفاده میکردند. پس از مشخص شدن رای دادگاه، اپل اولین اکانت اپیک گیمز را از این فروشگاه حذف کرد و اکنون دیگر هیچ بازیای از این شرکت بر روی این پلتفرم نیست. اپل در بیانیهای در این رابطه اعلام کرد:
متاسفیم که مجبور شدیم اکانت Epic Games را از پلتفرم App Store حذف کنیم. ما سالهای زیادی بود که با Epic Games برای انتشار برنامهها و بازیهایشان همکاری داشتیم. دادگاه توصیه کرد که Epic درحالی که پرونده آنها پیش میرود، از دستورالعملهای Apple Store پیروی کنند، دستورالعملهایی که آنها طی دهه گذشته دنبال کردند تا اینکه این وضعیت را به وجود آوردند. اپیک از پیروی امتناع کرد. در عوض آنها مدام آپدیتهایی را برای بازی فورتنایت عرضه کردند که قوانین ما را زیر پا میگذاشت. این وضعیت در حق سایر توسعهدهندگانی که در Apple Store هستند منصفانه نیست و کاربران وسط این کشمکش گیر افتادهاند. امیدواریم که بتوانیم در آینده دوباره با هم همکاری داشته باشیم، اما متاسفانه امروز این همکاری امکانپذیر نیست.
از طرف دیگر، مدیرعامل اپیک، آقای «تیم سویینی» (Tim Sweeney) بیانیه اپل را زیر سوال برد و اعلام کرد که اپیک قصد داشته تا نسخه جدیدی از بازی فورتنایت را برای فروشگاه اپل منتشر کند. او در حساب توییتر خود اینطور اعلام کرد:
بیانیه اپل صریح نیست. آنها “مجبور” نبودند که اکانت اپیک گیمز را حذف کنند؛ بلکه خودشان تصمیم به این کار گرفتند. اپل گفته که ما فرایند بررسی Apple Store را زیر پا گذاشتهایم اما اینطور نیست. ما سه تغییر در بازی فورتنایت به وجود آوردیم: دو مورد آپدیت برای رفع باگ و یک مورد آپدیت فصل 4 همراه با این پیغام:
سلام.
فورتنایت ورژن 14 به همراه فصل 4 در فروشگاه اپل بارگذاری شده است. این آپدیت به مشتری دو گزینه پیشنهاد میدهد که یکی استفاده از پرداخت درون برنامهای اپیک و دیگری استفاده از پرداخت درون برنامهای اپل است. اپیک این ورژن را ثبت کرده تا اگر اپل خواست بازی را دوباره به فروشگاه برگرداند، بتواند سر موقع به فصل 4 برسد.
پس از انتشار فصل جدید بازی فورتنایت که قهرمانان مارول در آن حضور دارند و در حالی که دارندگان کنسولهای پلی استیشن 4، ایکس باکس وان، استادیا، رایانههای شخصی و اندروید از محتوای جدید بهرهمند میشوند، دارندگان سیستم عامل iOS در نسخه قدیمی گیر کردهاند و اکنون حتی قابلیت کراس پلی (بازی بین پلتفرمها) را نیز از دست دادهاند.
چند روز پیش، اپل در توییتر به تبلیغ رقیب فورتنایت یعنی بازی PUBG پرداخت. آقای سویینی نیز جواب زیرکانهای به این توییت اپل داد:
درحالی که منتظریم اپل بازی فورتنایت را برای سیستم عاملهای iOS و Mac آزاد کند، در این پایین یک بازی فوقالعاده دیگر در سبک بتل رویال را مشاهده میکنید که با موتور بازیسازی آنریل انجین ساخته شده است!
اما در این جریان، چه کسانی از اپیک گیمز حمایت کردند؟
فیل اسپنسر، رئیس ایکسباکس، یک هفته پیش اعلام کرد که مایکروسافت بیانیه جدیدی را در حمایت از اپیک گیمز تنظیم کرده و با انتشار پیامی به شرح زیر در حساب توییتر خود، لینک ورود به صفحه این بیانیه را منتشر کرد:
ما امروز درمورد درخواست اپیک برای داشتن دسترسی به پلتفرم فروشگاه اپل و پشتیبانی از موتور بازیسازی آنریل انجین، بیانیهای صادر کردهایم. مطمئن باشید که دسترسی داشتن اپیک به آخرین تکنولوژی اپل، به نفع بازیسازان و گیمرها خواهد بود.
مشخص است که مایکروسافت از اپل دل خوشی ندارد زیرا ماه پیش سرویس بازی xCloud نتوانست بر روی پلتفرم iOS اجرا شود. با اینکه تمامی بازیهای مایکروسافت دارای ردهبندی سنی است و از قبل بررسی شدهاند، اما اپل عنوان کرد که خودش مستقیما باید روی بازیها نظارت داشته باشد، به همین دلیل نمیشود که سرویس xCloud را روی این پلتفرم بطور مستقیم اجرا کنند.
به زودی قرار است دادگاه دومی در ماه سپتامبر برگزار شود و باید دید این قضیه تا کجا قرار است پیش برود. در کنار این دادگاه حقوقی، دادگاهی هم در بین مردم در حال برگزاری است که بعضی حق را به اپل داده و بعضی نیز میگویند که در این قضیه، حق با اپیک گیمز است. این نکته را به خاطر داشته باشید که اپیک گیمز، سازنده موتور بازیسازی آنریل انجین، با عرضه رایگان آن به بسیاری از بازیسازهای مستقل کمک کرده و باعث شده تا استعدادهای زیادی در این زمینه شکوفا شوند. اگر سازندهای با استفاده از این موتور بازی سازی، بازیای بسازد و از فروش آن بیش از 1 میلیون دلار سود کند، پس از آن سازنده وظیفه دارد تنها 5 درصد از سود خود را به اپیک گیمز پرداخت کند! با توجه به این قضایا، مشخص است که نیت اپیک گیمز در این قضیه چیست و نمیخواهد پول اضافی به کمپانیهای بزرگی مثل اپل، گوگل و یا حتی سرویس استیم بدهد.
همانطور که طی اخبار این چند وقت اخیر با خبر شدید، اپیک گیمز، فروشگاه اختصاصی خودش را روی کار آورده و اکنون برای مقابله با انحصار طلبی استیم، بازیهای خودش را با انحصار زمانی حداقل یک ساله برای رایانههای شخصی منتشر میکند. با اینکه این تصمیم بسیاری از گیمرها را عصبانی کرده، اما هدف از انجام آن، کاهش دادن قیمتها و از بین بردن سیاستهای انحصار طلبانه است. اپیک گیمز نبرد بسیار سختی را شروع کرده که نتیجه اولیه آن، سرشاخ شدن با غولهای صنعت گیم است. دوام آوردن در این شرایط آسان نیست اما باید دید حمایت گیمرها در این زمینه چگونه خواهد بود. در انتها مردم هستند که میتوانند نتیجه را به سمت دیگر تغییر دهند.
کلام آخر
بدنیست بدانید در سال 2023 یک شکایت دیگر از سوی گوگل برای اپیک تدارک دیده شد که در این نبرد که مربوط به بازی فورتنایت بود خوشبختانه اپیک برنده شد و کم کم باید انتشار بازگشت بازی فورتنایت در سرویس گوگل پلی و اپ استور اپل باشیم زیرا در گذشته این بازی محبوب به دلایل واهی از این موارد حذف شده بود. نظر شما در این زمینه چیست؟ با کدام یک از این دو جناح موافق هستید؟ میتوانید دلایل و نظرات خود را با ما در بخش کامنتها به اشتراک بگذارید.