وودی آلن هنرمند و ستاره تکرارنشدنی آمریکایی است که محبوبیت بسیاری در سراسر دنیا دارد. در این مقاله قصد داریم زندگینامه و فیلم های وودی آلن را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.
وودی آلن (Woody Allen) بدون شک یکی از بهترین و موفق‌ترین شخصیت‌های هنری آمریکا است و تاکنون آثار ارزشمند بسیاری را در کارنامه خود به ثبت رسانده است. او کارگردان، نویسنده، بازیگر و کمدین موفقی است که قدمت فعالیت هنری وی به بیش از 6 دهه می‌رسد و جوایز متعددی نیز تاکنون دریافت کرده است. شاید اکثر مخاطبان، وودی آلن را به واسطه فیلمهای تاثیرگذار و موفق او بشناسند، اما این هنرمند در عرصه‌های هنری دیگر هم بسیار خوش درخشیده است.
زندگی شخصی و کاری وودی آلن از دوران کودکی تا به امروز بسیار پر فراز و نشیب بوده و این هنرمند مسلما به راحتی به جایگاه امروز خود نرسیده است. در ادامه این مقاله بیوگرافی وودی آلن و کارنامه هنری او را به طور کامل بررسی می‌کنیم و شما را با این هنرمند محبوب جهانی آشنا خواهیم کرد. اگر از طرفداران وودی آلن هستید، با پلازا همراه باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
بیوگرافی وودی آلن
وودی آلن که نام اصلی او آلن استوارت کونیگزبرگ (Allen Stewart Konigsberg) است، در 1 دسامبر سال 1935 (9 آذر 1314) در بروکلین نیویورک به دنیا آمد. آلن یک خواهر کوچک‌تر از خود به نام «لتی آرونسون» دارد که او نیز مانند برادرش به عرصه سینما وارد شد و یکی از تهیه‌کنندگان موفق آمریکا به شمار می‌رود. پدر وودی آلن، پیش‌خدمت و جواهرساز و مادرش نیز کتابدار بود. خانواده آلن یهودی هستند و پدربزرگ و مادربزرگ او از اتریش به ایالات متحده مهاجرت کرده بودند. خانواده او در منزل به زبان آلمانی، عبری، انگلیسی و ییدیش (زبان برخی جوامع یهودی) صحبت می‌کردند و در جنوب شرقی نیویورک، متولد و بزرگ شده بودند.
کودکی
آلن دوران کودکی شاد و جالبی را سپری نکرده و پدر و مادرش هیچگاه رابطه خوبی با یکدیگر نداشتند و اکثرا در حال دعوا بودند. وودی نیز هرگز نتوانست با والدین خود به خصوص مادرش، رابطه خوبی برقرار کند. آلن بر خلاف رابطه سردی که با پدر و مادرش داشت، به خواهرش بسیار نزدیک بود و ارتباط خوبی با یکدیگر داشتند. او در اوایل دوران کودکی‌اش به زبان آلمانی صحبت می‌کرد و 8 سال در مدارس عبری مذهبی درس خواند و سپس به دبیرستان دولتی 99 و میدوود (Midwoood) رفت و در سال 1953 نیز فارغ‌التحصیل شد و دیپلم گرفت.
جوانی
آلن در زمان مدرسه، شخصیت شوخ و طنزی داشت و برای بچه‌ها استندآپ کمدی اجرا می‌کرد و با شیرین کاری و انجام شعبده‌بازی همه را مجذوب خود ساخته بود. او در آن زمان به بیس‌بال علاقه بسیاری داشت و به خاطر داشتن بازوهای قوی و استعداد عالی، برای بازی در تیم مدرسه انتخاب شد. او در نوشتن داستان و طنزنویسی نیز استعداد و مهارت خاصی داشت و در آن زمان نیز از همین راه کسب درآمد می‌کرد و داستان‌های طنز خود را برای چاپ در ستون طنز به برخی روزنامه‌ها می‌فروخت. او در سن 17 سالگی به طور قانونی نام خود را به «وودی آلن» تغییر داد و از آن زمان به بعد خود را وودی معرفی می‌کرد.
آلن در طنزنویسی بسیار متبحر شد و به گفته خودش، درآمدش در آن سن بیشتر از مجموع حقوق پدر و مادرش بود. وی پس از اتمام دبیرستان در سال 1953 به دانشگاه نیویورک وارد شد و در رشته «ارتباط و فیلم» به تحصیل ادامه داد. هنوز زمان زیادی از ورود آلن به دانشگاه نگذشته بود که در درس «ساخت تصاویر متحرک» نمره قبولی کسب نکرد. همین ناکامی باعث شد تا از دانشگاه انصراف دهد. اما در سال 1954 وارد کالج شهری نیویورک شد تا در رشته «فیلم» درس بخواند، ولی این دانشگاه را هم بعد از یک ترم ترک کرد. او به جای آنکه در دانشگاه درس بخواند، به صورت خودآموز در حوزه سینما به تحصیل و مطالعه مشغول شد و کمی بعد توانست در دانشگاه «نیو اسکول» آمریکا تدریس کند.
زندگی شخصی
زندگی شخصی وودی آلن کمی پیچیده است و به نظر می‌رسد که روابط عاطفی او نیز مانند دوران کودکی‌اش چندان خوب و موفق نبوده‌اند. آلن سه مرتبه ازدواج کرده است و دو ازدواج او پس از چندین سال زندگی مشترک در نهایت به جدایی و طلاق ختم شده است. او در سن 20 سالگی یعنی در سال 1956 با دختری 17 ساله به نام «هرلین روزن» ازدواج کرد، اما این ازدواج مدت زیادی دوام نیاورد و این دو در سال 1959 از یکدیگر جدا شدند. آلن پس از چندین سال تنهایی در سال 1966 با هنرپیشه‌ای آمریکایی به نام «لوئیز لسر» ازدواج کرد، اما این پیوند نیز دوام چندانی نداشت و آنها در سال 1970 از یکدیگر جدا شدند.
وددی آلن پس از طلاق دوم خود با زنانی دیگر از جمله میا فارو (Mia Farrow) هنرپیشه معروف آمریکایی، استیسی نلکین (Stacey Nelkin) و همچنین دایان کیتن (Diane Keaton) بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده مطرح آمریکایی روابط عاشقانه داشت. اما در این میان و در زمان رابطه خود با میا فارو، عاشق دختر خوانده او سون-یی پره‌وین (Soon-Yi Previn) می‌شود و با او نیز ارتباط برقرار می‌کند. خبر این رابطه خیلی زود در میان مردم دهان به دهان چرخید و تیتر اول روزنامه‌ها شد. فارو نیز به این دلیل از او شکایت کرد و آلن پس از صدور رای دادگاه، محکوم به پرداخت 3 میلیون دلار جریمه شد. در عکس زیر تصویر وودی آلن و فرزند خوانده‌های میا فارو را مشاهده می‌کنید.
آلن نسبت به واکنش‌های منفی و حرف و حدیث‌های منتشر شده از او مبنی بر ارتباطش با دختر خوانده معشوقه سابق خود، این اتفاق را انکار نکرد و اعلام داشت که عاشق سون-یی پره‌وین است و می‌خواهد با او ازدواج کند. جالب است بدانید که آلن و فارو در زمان ارتباطشان با یکدیگر، دختربچه‌ای به نام «دیلان» را نیز به فرزندی گرفتند. وودی آلن پس از جدایی پرماجرا و پرحاشیه از میا فارو، در سال 1997 با سون-یی پره‌وین ازدواج کرد. این دو نیز پس از ازدواج، دو دختر به نام «بِچت» و «منزی» را به فرزندی گرفتند.
ازدواج وودی آلن با سون-یی پره‌وین با وجود اختلاف سنی 35 ساله این دو با یکدیگر، ازدواج موفقی بود و آلن نیز چندین مرتبه در مصاحبه‌های مختلف به این موضوع اشاره کرده است و از زندگی خود با همسر فعلی‌اش احساس رضایت کامل دارد. در عکس زیر تصویر وودی آلن و همسرش سون-یی پره‌وین را مشاهده می‌کنید.
آثار وودی آلن
همانطور که گفتیم، وودی آلن کارگردان، نویسنده، بازیگر و کمدین موفقی است که در تمام حوزه‌های فعالیتی خود بسیار خوش درخشیده است. در این بخش به برخی آثار ماندگار وودی آلن در زمینه‌های فعالیتی مختلف او می‌پردازیم.
نویسندگی
اولین فعالیت هنری او نویسندگی و نوشتن داستان‌های طنز در سن 15 سالگی بود که این کار را در زمان مدرسه و ضمن تحصیل انجام می‌داد. او نوشته‌های طنز و لطیفه‌های خود را برای نویسندگان مختلف ارسال می‌کرد و آنها را می‌فروخت. یکی از آن نویسندگان ایب باروز (Abe Burrows) بود که نقش موثری در شناخته شدن آلن در عرصه نویسندگی داشت. باروز نوشته‌های وودی آلن را به نویسنده‌ها و هنرپیشه‌های مشهوری می‌فرستاد و او را به آنها معرفی می‌کرد.
در نتیجه این معرفی‌های پی در پی، آلن در سال 1955 و سن 19 سالگی برای همکاری با «برنامه توسعه نویسندگان NBC» دعوت شد و نوشتن داستان‌های طنز را به صورت جدی برای این مجموعه شروع کرد. او سپس برای برنامه تلویزیونی پرمخاطب Your Show of Shows شروع به نوشتن کرد و توانست در این برنامه بسیار محبوب شود. آلن پس از این همکاری موفق، به تدریج در میان طنزپردازان و نویسندگان شناخته شد و توانست به جمع بزرگان طنزنویس وارد شود و در جوانی پیشرفت چشمگیری در این حوزه داشته باشد.
استندآپ کمدی
آلن از سال 1960 تا 1969 به عنوان استندآپ کمدین نیز فعالیت کرد و در کنار نویسندگی این کار را هم به خوبی انجام داد. او در آن زمان در کنار بزرگان این هنر مانند مایک نیکولز، الین می، جون ریورز و بیل کازبی به فعالیت پرداخت. جرالد ناچمن (Gerald Nachman) درباره فعالیت کمدینی وودی آلن در آن زمان اظهار داشت که او اولین کمدین این عرصه نیست، اما بدون شک می‌تواند در دهه 1960 نسبت به سایر کمدین‌ها تاثیر عمیقی بر مخاطبان بگذارد و معنای جدیدی به کمدی ببخشد. او می‌تواند کمدی را از نو تعریف کند و بهترین کمدین زمان باشد. آلن در چندین سال فعالیت خود به عنوان استندآپ کمدین، اجراهای درخشان بسیاری داشت و توانست به شهرت و البته محبوبیت برسد.
نمایشنامه نویسی
آلن در زمان اوج فعالیتش در نویسندگی و استندآپ کمدی، خود را تنها به این دو حرفه محدود نکرد و در کنار آنها به نمایشنامه نویسی نیز مشغول شد. او در سال 1966 نمایشنامه‌ای طنز به نام «آب را نخورید» را نوشت. نمایشنامه او توسط ستارگان سینمایی آن زمان اجرا شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت. فیلم اقتباسی از این نمایشنامه نیز در 1969 به کارگردانی هاوارد موریس (Howard Morris) و با بازی جکی گلیسون (Jackie Gleason) ساخته شد. آلن پس از نوشتن این نمایشنامه شروع به نوشتن نمایشنامه‌ای دیگر به نام «دوباره بازی کن سم» کرد که با استقبال خوبی مواجه شد و 453 مرتبه به اجرا درآمد. پس از آن نیز نمایشنامه‌های موفق دیگری نوشت و در این حوزه نیز استعداد خود را به بزرگان این عرصه ثابت کرد.
آلن در کنار تمام فعالیت‌های هنری خود، گوشه چشمی به بازیگری نیز داشت و در چندین کار خود از قبیل آب را نخورید نیز به عنوان بازیگر کار کرد. کار بازیگری باعث ایجاد انگیزه ساخت فیلم و کارگردانی در او شد و بستری را برای حضور جدی وی در سینما فراهم کرد.
بهترین فیلم های وودی آلن
اولین تجربه جدی کارگردانی وودی آلن در سال 1966 با ساخت فیلم What’s Up, Tiger Lily? رقم خورد که با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد. دومین تجربه کارگردانی و رسیدن به اوج شهرت وودی آلن در سال 1969 و با ساخت فیلم Take the Money and Run اتفاق افتاد. وی پس از تجربه موفق ساخت این فیلم، در سال‌های بعد به صورت پی در پی کار کرد و فیلم‌هایی چون Bananas، فیلم Sleeper و Love and Death را در ژانر طنز ساخت و توانست نام خود را بر سر زبان‌ها بیندازد.
فیلمهای وودی آلن در طول چندین سال توانست در ذهن و قلب مخاطبان نقش ببندد و او را به یکی از کارگردانان مطرح آمریکا تبدیل کند. آثار سینمایی وودی آلن اغلب در ژانر کمدی ساخته شده‌اند و به دلیل تجربه دیرینه این کارگردان در حوزه طنز و کمدی، شیرینی و جذابیت ویژه‌ای برای مخاطبان دارند. اما در طول فعالیت موفق و چندین ساله‌ی آلن در عرصه سینما برخی آثار او بسیار دیده شدند و به عنوان فیلمهای شاخص او در نظر گرفته می‌شوند. به نظر شما بهترین فیلم وودی آلن کدام است؟
برخی از فیلمهای ماندگار وودی آلن در چندین سال فعالیت وی در سینما عبارتند از:
- آنی هال – (Annie Hall (1977
- صحنه‌های داخلی – (Interiors (1978
- منهتن – (Manhattan (1979
- هانا و خواهرانش – (Hannah and Her Sisters (1986
- جرم‌ها و بزهکاری‌ها – (Crimes and Misdemeanors (1989
- امتیاز نهایی – (Match Point (2005
- ویکی کریستینا بارسلونا – (Vicky Cristina Barcelona (2008
- نیمه شب در پاریس – (Midnight in Paris (2011
- یاسمن پژمرده – (Blue Jasmine (2013
کتاب های وودی آلن
وودی آلن علاوه بر کسب موفقیت‌های بی‌شمار در سینما، توانست در نویسندگی نیز بسیار موفق عمل کند. او تاکنون کتاب‌های موفق و پرفروش بسیاری را با مضامین اجتماعی و طنز نوشته است. آلن در سال 1971 اولین کتاب خود به نام حالا بی‌حساب شدیم (Getting Even) را نوشت و در سال 1975 نیز کتاب بی بال و پر (Without Feathers) را منتشر کرد. اکثر کتاب‌های آلن به دلیل جذابیت و ارزشمندی موضوعات به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. کتاب های دیگر وودی آلن نیز عبارتند از:
- کتاب عوارض جانبی – (Side Effects (1980
- کتاب هرج و مرج – (Mere Anarchy (2007
- کتاب دفاع از دیوانگی – (The Insanity Defense (2007
- کتاب درباره هیچی – (Apropos of Nothing (2020
جوایز و افتخارات وودی آلن
وودی آلن در طول دوران فعالیت هنری خود جوایز ارزنده متعددی کسب کرده و توسط بسیاری از منتقدین سینما نیز مورد تحسین و ستایش قرار گرفته است. وی در سال 1977 برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم «آنی هال» شد. آلن در سال 1986 توانست دومین جایزه اسکار خود را در بخش بهترین فیلم اقتباسی، برای ساخت فیلم «هانا و خواهرانش» کسب کند و در سال 2012 نیز موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم «نیمه شب در پاریس» شد. او همچنین تاکنون 19 مرتبه نامزد دریافت جوایز اسکار در سال‌های مختلف شده است.
وی علاوه بر جوایز اسکار موفق به دریافت جوایز ارزنده دیگر از جمله خرس نقره‌ای جشنواره برلین، دو جایزه بفتا بهترین کارگردانی، جایزه فیپرشی جشنواره کن، شیر طلایی جشنواره ونیز و چندین جایزه فاخر دیگر است که حاصل چندین دهه فعالیت هنری آلن در حوزه‌های مختلف هستند.
ما در این مقاله بیوگرافی وودی آلن را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم. آلن یکی از بهترین ترین کارگردانان آمریکایی محسوب می‌شود که در حوزه‌های دیگری چون بازیگری و نویسندگی نیز موفق عمل کرده است. به نظر شما بهترین فیلم وودی آلن کدام است؟ لطفا نظرات خود را در بخش ارسال دیدگاه با ما در میان بگذارید.