علت زانو درد چیست؟ روش های پیشگیری و درمان زانو درد

زانو درد عارضه‌ای است که به دلایل مختلف و در افراد با سنین متفاوت اتفاق می‌افتد. مقاله‌ای که در ادامه مطالعه می‌کنید، به بررسی علل زانو درد و معرفی راه‌های درمان آن خواهد پرداخت.

همگی ما حداقل برای یکبار در زندگی خود از درد زانو رنج برده و در پی یافتن دلیل بروز آن بوده‌ایم. به روش‌های متفاوتی اعم از ورزش و یا درمان گیاهی برای زانو درد متوسل شده و یا به پزشک مراجعه کرده‌ایم. اما به راستی علت زانو درد چیست؟ عارضه زانو درد ممکن است در سنین مختلف با دلایل متفاوتی بروز دهد. به عنوان مثال، از نظر علمی علت زانو درد در کودکان با دلایل زانو درد در جوانان یا افراد مسن بسیار متفاوت است. شرایط سنی و فیزیک بدنی افراد، تاثیر به سزایی در نحوه درمان درد زانو دارد. در صورت سطحی بودن، این عارضه به راحتی با انجام  فیزیوتراپی و روش‌های خود مراقبتی بهبود می‌یابد. در ادامه این مقاله از پلازا به بررسی کامل زانو درد و راه‌های درمان گیاهی زانو درد شدید می‌پردازیم.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

• زانو درد چیست؟
• علائم و نشانه های زانو درد
• زانو درد در جوانی
• علت زانو درد
• روش های پیشگیری از زانو درد
• راه های درمان زانو درد

زانو درد چیست؟

امروزه با توجه به افزایش فعالیت و درگیری‌های افراد در جامعه مدرن، بروز زانو درد در بین افراد نیز افزایش چشمگیری یافته است. درد زانو ناشی از وجود مشکل در یکی از سه قسمت داخلی زانو است. بخش استخوانی متصل به مفصل زانو، کشکک زانو و یا تاندون‌ها و رباط‌های زانو، هرکدام از قسمت‌های اصلی تشکیل‌دهنده بافت زانو هستند که بروز اختلال در آن‌ها باعث زانو درد می‌شود.

مواردی که ریسک ابتلا به زانو درد را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• اضافه وزن یا چاقی مفرط
• ضعف عضلانی و عدم انعطاف‌پذیری
• برخی ورزش‌ها و فعالیت‌های خاص
• سابقه آسیب دیدگی در این ناحیه

علائم و نشانه های زانو درد

با توجه به محل بروز درد زانو، قسمت‌های آسیب دیده و نوع آسیب را می‌توان به سهولت شناسایی کرد. در صورت وجود عفونت و التهاب، تمام بافت زانو متورم می‌شود. در شکستگی یا پارگی مینیسک، درد تنها در قسمت استخوان یا مینیسک مربوطه بروز خواهد کرد. کیست‌های مختلف در بافت زانو (مانند کیست بیکر) اغلب قسمت پشت زانو را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.

از دیگر نشانه‌های وجود عارضه و اختلال در زانو می‌توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:

• عدم توانایی لازم برای حمل وزن و یا بی‌ثباتی زانو در حین قدم برداشتن
• لنگیدن هنگام راه رفتن
• بروز درد هنگام بالا یا پایین رفتن از پله
• عدم توانایی خم کردن زانوها
• ورم و التهاب زانو
• عدم توانایی انجام حرکات کششی پا
• عدم توانایی انتقال وزن بدن از یک پا به پایی دیگر

زانو درد در جوانی

در نگاه اول، ممکن است زانو درد به عنوان عارضه‌ای برای افراد سالخورده و مسن در نظر گرفته شود؛ اما باید بدانید که بسیاری از جوانان و نوجوانان نیز از این مشکل رنج می‌برند. دلایل زانو درد در جوانی بسیار متنوع بوده و بسته به سبک زندگی و شرایط جسمانی فرد، متفاوت خواهند بود. پزشکان و متخصصان در زمینه راه درمان زانو درد در جوانی راهنمایی‌های گوناگونی را ارائه می‌دهند. با ما همراه باشید تا علت زانو درد در زنان جوان و مردان کم سن و سال بپردازیم.

دلیل زانو درد در جوانان

بسیاری علت زانو درد در دهه سوم زندگی را مصدومیت‌های تصادفی می‌دانند. این مصدومیت‌ها، ممکن است به دلایل مختلفی چون ورزش بیش از حد رخ دهند. از علائم این مشکل می‌توان به درد و سفتی مفصل‌ها اشاره کرد. تندونیتیز و بورسیتیس را می‌توان از شایع‌ترین نتایج مصدومیت‌ها زانو در سنین جوانی دانست. علت زانو درد در جوانان تحرک بیش از حد در بازه زمانی کوتاه، پس از فعالیت کم برای مدتی طولانی، است. برخلاف تصور، افراد زیادی در سنین 20 سالگی با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند.

دیگر علت زانو درد در جوانی را باید سندروم پتلوفمورال بدانیم. این سندروم به دلیل عدم تعادل در حجم ماهیچه‌های مفصل زانو اتفاق می‌افتد. مبتلایان به این سندرم، درد و سفتی شدیدی را در هنگام زانوزدن، از زمین برخاستن و از پله‌ها بالا رفتن تجربه خواهند کرد. بسیاری از متخصصان، دلیل زانو درد در جوانی را آرتروز می‌دانند. در طرف مقابل، بسیاری از افراد عادی، بیماری آرتروز را تنها به افراد سالخورده اختصاص می‌دهند؛ تفکری که کاملا اشتباه و بی‌اساس است. علل زانودرد در این حالت را می‌توان وزن زیاد یا تحرک بیش از حد دانست.

راه درمان زانو درد در جوانی

شیوه‌های مختلفی برای مقابله با زانودرد در سنین پایین وجود دارد؛ شیوه‌هایی ارزان و قابل دسترس که نقش قابل توجهی در کاهش این مشکل خواهند داشت. در پایین می‌توانید لیست اقدامات مناسب برای بهبود زانو درد در جوانی را مطالعه کنید:

• به زانوی خود استراحت دهید.
• از فعالیت‌های شدید دوری کنید.
• از یخ استفاده کنید.
• از داروهای ضد التهاب استفاده کنید.
• فیزیوتراپی و تمرینات کششی به منظور برقراری تعادل در ماهیچه‌های زانو را فراموش نکنید.

علاوه بر این‌ها، راه‌های متنوعی برای پیش‌گیری از درد زانو وجود دارد. در ادامه می‌توانید این نکات مهم را مطالعه نمایید:

• از تجهیزات و پوشش‌های مناسب هر ورزش استفاده کنید.
• پیش از فعالیت، حتما خود را گرم کنید.
• تمرین‌های متمرکز بر ماهیچه‌های پایین‌تنه را فراموش نکنید.
• از فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر زانوهایتان می‌آورند، دوری کنید.
• به نشانه‌هایی چون درد و سفتی زانو توجه کنید.

علت زانو درد

همانطور که اشاره کردیم، زانو درد عارضه‌ای فیزیکی است که می‌تواند افراد با سنین مختلف را تحت تاثیر قرار دهد. به طور کلی عوامل به وجود آورنده زانو درد به سه دسته آسیب‌های حاد، مشکلات مربوط به سلامتی و فرسودگی بافت زانو تقسیم می‌شوند. در ادامه به بررسی کامل علت زانو درد شدید و خفیف می‌پردازیم.

آسیب های حاد

ازجمله قسمت‌های آسیب‌پذیر زانو می‌توان به تاندون‌، رباط، استخوان و مایع غضروفی زانو اشاره کرد. در ادامه شایع‌ترین آسیب دیدگی‌های زانو را بررسی کرده و به سوال دلیل زانو درد چیست پاسخ خواهیم داد.

عارضه ACL

این عارضه به دلیل پارگی یکی از چهار رباط صلیبی رخ می‌دهد. رباط‌های صلیبی وظیفه اتصال استخوان ران و ساق پا را به عهده دارند. عارضه ACL در میان فوتبالیست‌ها، بسکتبالیست‌ها و دیگر ورزشکارانی که حرکات ورزشی مبنی بر تغییر مسیرهای ناگهانی را انجام می‌دهند، رایج‌تر است.

شکستگی

شکستگی استخوان و کشکک زانو می‌تواند به دلایل متعددی مثل زمین خوردگی یا تصادف با موتورسیکلت باشد. خطر شکستگی برای افرادی که از پوکی استخوان رنج می‌برند دو چندان است. برای این دسته از افراد حتی برداشتن قدمی اشتباه نیز ممکن است باعث شکستگی استخوان شود.

پارگی مینیسک

مینیسک‌ها بافتی سخت و غضروف مانند دارند که در محل زانو و بین دو استخوان ران و ساق پا قرار می‌گیرند. مینیسک‌ها مانع از برخورد استخوان‌های ران و ساق با یکدیگر و به نوعی جاذب ضربه هستند. در صورت وارد آوردن فشار زیاد به زانو، مینیسک دچار چرخش و پارگی خواهد شد.

پارگی تاندون

تاندون‌ها رشته‌های ضخیمی هستند که باعث اتصال استخوان‌ها و عضلات به یکدیگر می‌شوند. پارگی یا کشیدگی تاندون می‌تواند بر اثر پرش‌های ناگهانی، دویدن زیاد و یا بیماری روماتیسم اتفاق بیفتد. دوندگان، اسکی‌بازها و دوچرخه‌سواران بیشتر در معرض این آسیب قرار دارند.

بورسیت زانو

بورس‌های زانو کیسه‌های حاوی مایع مفصلی هستند که در اطراف زانو قرار گرفته و مانع ایجاد اصطکاک بین استخوان‌ها، عضلات و غضروف زانو می‌شوند. در عارضه بورسیت یکی از این کیسه‌ها دچار التهاب و سوزش می‌شود. بورسیت زانو ممکن است در اثر فشار مکرر، ضرب‌دیدگی، عفونت و یا آرتروز پدید آید.

بیماری و مشکلات مربوط به سلامتی

چند نمونه از بیماری‌هایی که ایجادکننده یا تشدیدکننده درد زانو می‌شوند عبارتند از:

روماتیسم مفصلی

یکی از شایع‌ترین بیماری‌های خود‌ایمنی محسوب می‌شود که مفاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. روماتیسم مفصلی باعث بروز درد و التهاب در مفاصل می‌شود. از آنجا که احتمال ابتلای زنان به این بیماری درصد بیشتری دارد، روماتیسم مفصلی می‌تواند یکی از دلایل زانو درد در زنان باشد.

نقرس

نوعی آرتروز است که ابتدا شست پا را درگیر کرده و به مرور به سمت بالا گسترش می‌یابد. روند گسترش نقرس با درد زیادی همراه است و افراد مبتلا به نقرس پیشرفته، از درد زانو نیز رنج می‌برند.

التهاب ناشی از عفونت (آرتریت عفونی)

در این عارضه مفصل مربوطه به دلیل عفونت، ملتهب و متورم شده و باعث ایجاد تب در شخص مبتلا نیز می‌شود. امکان بروز آرتریت عفونی در مفاصل بزرگ مانند مفاصل ران‌ها یا زانوها بسیار بیشتر از دیگر مفاصل است.

فرسودگی بافت زانو

انجام برخی حرکات سنگین و تکرارشونده در طول ورزش، یکی از عوامل فرسودگی بافت زانو به خصوص تاندون پاتلا (تاندونی که کشکک زانو را به ساق پا متصل می‌کند) است. نتیجه فرسودگی این تاندون و فشار بر روی آن، بروز زانو درد است. اصطلاح پزشکی این عارضه تاندونیت پاتلا یا تاندونیت کشکک نام دارد.

روش های پیشگیری از زانو درد

در ادامه به چند نمونه از فعالیت‌هایی که ریسک ابتلا به زانو درد را کاهش می‌دهند خواهیم پرداخت.

درمان زانو درد با ورزش

بی تحرکی یکی از عوامل ضعف عضلات و بروز درد زانو است. با انجام ورزش‌های هوازی مناسب، عضلات و ماهیچه‌های خود را تقویت کنید.

کاهش وزن

اگر دچار اضافه وزن هستید، وزن خود را کم کنید. این کار فشار وارده بر زانوها را کاهش داده و خطر زانو درد را کاهش می‌دهد.

کفش مناسب

کفش‌ها یکی از عوامل مهمی هستند که معمولا نقش آن‌ها در سلامتی مفاصل و زانوها کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. با انتخاب کفش مناسب از ایجاد فشار اضافه بر مفاصل، جلوگیری کنید.

مصرف ویتامین و کلسیم

استفاده از مکمل‌های کلسیم و ویتامین برای زانو درد و تقویت مفاصل و استخوان‌ها بسیار مفید هستند.

راه های درمان زانو درد

پس از بررسی و ریشه‌یابی دلیل بروز زانو درد و بنا بر حاد یا جزئی بودن آن، یکی از سه روش زیر برای درمان عارضه توسط پزشک پیشنهاد می‌شود.

درمان دارویی

در این روش، پزشک متخصص داروهایی تجویز خواهد کرد که علاوه بر تسکین درد، باعث جلوگیری از پیشرفت بیماری زمینه‌ای و درمان آن شود؛ مانند تجویز دارو برای بیماری‌هایی چون نقرس و روماتیسم مفصلی.

درمان از طریق تراپی ها

تقویت عضلات اطراف زانو باعث ایجاد پایداری و ثبات بیشتر در این قسمت می‌شود. اگر آسیب‌های وارده بر زانو با تقویت این عضلات قابل درمان باشند، پیشنهاد پزشک حضور در جلسات فیزیوتراپی و انجام حرکات اصلاحی خواهد بود. اگر مشغول به ورزش یا فعالیت فیزیکی خاصی هستید، حتما در مورد الگوی تمرینات خود با پزشک مشورت کنید. این عمل باعث اصلاح الگوی حرکات تمرینی شده و مانع از وارد شدن آسیب بیشتر به زانوها می‌شود.

تزریق درون مفصلی

در برخی مواقع تجویز پزشک شامل تزریق دارو و یا دیگر مکمل‌ها به طور مستقیم به مفصل مورد نظر می‌شود. کورتون‌ها و روان کننده‌ها پرکاربردترین داروهایی هستند که برای تزریق درون مفصلی تجویز می‌شوند. تزریق کورتون برای رفع التهابات و تورم‌ها موثر بوده و همچنین در بهبود آرتروز نیز مفید است. روان کننده‌ها ساختاری مانند مایع مفصلی موجود در اطراف زانو دارند و در بهبود حرکت و رفع درد موثر هستند.

عمل جراحی

عمل‌های جراحی مربوط به زانو، با توجه به نوع و وخامت آسیب وارده، طیف گسترده‌ای از آرتروسکوپی تا تعویض کامل زانو را شامل می‌شوند. عمل آرتروسکوپی یکی از روش‌های رایج برای شناسایی و رفع مشکلات نسبتا جدی است. این عمل پرکاربردترین عمل سرپایی برای زانو محسوب می‌شود. در این پروسه، با ایجاد چند حفره در اطراف زانو و به وسیله دوربین‌هایی کوچک مقیاس، پزشک قادر به مشاهده بافت داخلی زانو خواهد بود. همچنین عمل آرتروسکوپی به جراح امکان اصلاح بسیاری از اختلالات موجود در بافت زانو را می‌دهد.

در صورت وخامت معضل زانو، جراحی پیوند یا تعویض انجام خواهد شد. این نوع جراحی نسبت به سایر جراحی‌های مربوط به زانو، عملی سنگین‌تر و پرریسک‌تر است. در این روش، جراح متخصص بخش آسیب‌دیده زانو را با قطعه‌ای مشابه از جنس پلاستیک یا فلز تعویض می‌کند. اگر عارضه موجود بسیار حاد بوده و کل زانو را درگیر کرده باشد، کلیه بافت زانو برداشته و مفصلی مصنوعی و از پیش ساخته شده به جای آن قرار داده می‌شود.

سخن پایانی

در این مطلب با مواردی چون علت زانو درد قبل از پریود و دیگر دلایل این مشکل دردناک فیزیکی آشنا شدیم؛ معضلی آزاردهنده که تاثیر مستقیمی در زندگی افراد خواهد داشت. آیا تاکنون با معضل زانو درد مواجه شده‌اید؟ آیا شما نیز  افسانه درمان زانو درد با عسل را شنیده‌اید؟شما از چه روش‌هایی برای درمان خانگی زانو درد استفاده می‌کنید؟ نظرات خود را در پایین صفحه با ما به اشتراک بگدازید.