تفاوت رهبر و مدیر در چیست؟

اغلب مردم فکر می‌کنند که مدیر و رهبر یک امر واحد هستند. اما به راستی تفاوت رهبر و مدیر چیست؟ در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

در شرکت‌های بزرگ شغل‌ها و مراتب مختلفی وجود دارد که رهبر و مدیر بخشی از آن هستند. اصلی‌ترین تفاوت رهبر و مدیر، مردمی هستند که با آن‌ها سر‌و‌کار دارند. در مقام رهبر، مردم از او پیروی می‌کنند، درحالی‌که در مقام مدیر مردم برای او کار می‌کنند. در رابطه با کسب و کارهای کوچک تفاوت رهبر و مدیر زیاد مشخص نیست و اغلب یک نفر کار هردو را انجام می‌دهد. به عنوان مثال فردی که در رأس امور است باید هم یک رهبر قوی و هم یک مدیر توانمند باشد تا بتواند گروهش را طوری هدایت کند تا به اهدافی که تعیین کرده‌اند برسند.

رهبری باعث می‌شود افراد به چشم‌اندازها و اهدافی که دارند، باور و اعتقاد پیدا کنند و برای دستیابی به آن اهداف با شما همکاری کنند. اما مدیریت بیشتر به نظارت مربوط می‌شود و مدیر می‌خواهد مطمئن شود که روزانه کارها طبق روال انجام می‌شوند. بهتر است هنگام کار، ویژگی‌های رهبری و مدیریت را باهم داشته باشیم. درست است که هرکدام مقوله جداگانه‌ای هستند، ولی با یکدیگر مرتبط و مکمل هم هستند. در این مقاله موضوع بحث ما تفاوت رهبر و مدیر است.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• رهبر کیست؟
• مدیر کیست؟
• تفاوت رهبر و مدیر چیست؟
• کلام آخر

رهبر کیست؟

برای متوجه شدن تفاوت رهبری و مدیریت ابتدا باید تعریف رهبر و مدیر را دانست. رهبر به دنبال تشویق و انگیزه دادن به مردم در راستای رسیدن به موفقیت است. رهبران برای افراد خود چشم‌انداز و دورنمایی ترسیم می‌کنند و سعی دارند افرادشان را در اجرایی کردن این نقشه مشارکت دهند و برای آن‌ها الهام‌بخش باشند. آن‌ها فقط به توانایی‌هایی که هر فرد دارد توجه نمی‌کنند و می‌دانند که استعداد آن‌ها فقط منحصر به یک مهارت خاص نیست. برای همین آن‌ها را تشویق می‌کنند تا بخشی از یک تصویر بزرگ‌تر باشند و فراتر از فردیت فکر کنند.

نقش رهبر و برخی از کارهایی که او انجام می‌دهد عبارتند از:

• نظر دیگران را می‌پرسد.
• طرفدار دارد.
• از الگوی انگیزه‌دهی و انرژی‌بخشی پیروی می‌کند.
• کاری که باید انجام شود را نشان می‌دهد. به معنای دیگر آن کار را خودش انجام می‌دهد.
• باعث به وجود آمدن ایده می‌شود.
• تغییر ایجاد می‌کند.
• از هرکسی که در اطراف اوست قهرمان می‌سازد.
• به همراه افرادش به قدرت می‌رسد.

مدیر کیست؟

در ادامه توضیحات تفاوت رهبر و مدیر در این قسمت خصوصیات و تعریف مدیر را بازگو می‌کنیم. مدیر به دنبال اشتباهات می‌گردد، او دقیق است و پیش بردن کار برای او اولویت دارد تا تشویق و انگیزه دادن به کارمندانش. نقش مدیر را بر اساس کارهایی که انجام می‌دهد می‌توانیم بشناسیم، بعضی از این کارها عبارت‌اند از:

• جهت‌دهی می‌کند.
• افراد زیردست او سلسله‌مراتب دارند.
• از الگوی مستبدانه «تمرکز قدرت دست یک نفر» پیروی می‌کند.
• امر و نهی می‌کند.
• ایده‌های خوبی دارد.
• به تغییر واکنش نشان می‌دهد و خواستار آن نیست.
• سعی می‌کند قهرمان باشد.
• افراد را تحت نفوذ و قدرت دارد.

تفاوت رهبر و مدیر چیست؟

اگر به درجه مدیریت ترفیع پیدا کردید، باید بدانید مدیر بودن از شما یک رهبر نمی‌سازد. تفاوت رهبر و مدیر بسیار زیاد است. در اینجا به 9 مورد از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم.

تصویر و دورنما در مقابل هدف گزینی

شاید بارزترین تفاوت رهبر و مدیر همین گزینه باشد. یک رهبر آن دورنما و تصویری که در ذهن دارد را برای دیگران توصیف می‌کند و خواستار مشارکت آن‌ها در واقعی کردن این دورنما است. رهبر فراتر از فردگرایی می‌اندیشد و دیگران را تشویق می‌کند تا بخشی از تصویر بزرگ‌تر باشند. آن‌ها می‌دانند گروه‌هایی که بازده بالا دارند، باهم دیگر به عنوان یک گروه کار می‌کنند و مستقل و جدا از هم نیستند.

از طرف دیگر کار مدیر، تمرکز بر هدف‌گزینی و بررسی میزان دستیابی به هدف است. آن‌ها امور و شرایط را کنترل می‌کنند تا به دستاوردهای عینی و ملموس خود برسند.

تغییر و ثبات

نمونه دیگر تفاوت رهبر و مدیر این است که فردی که رهبر است به نوآوری بسیار اهمیت می‌دهد و از تغییرات استقبال می‌کند. حتی با وجود اینکه کارها خوب پیش برود، همچنان دنبال راه‌هایی برای بهتر انجام دادن آن و حرکت رو به جلو است. رهبر می‌داند که تغییر در نظام اثرات جانبی به همراه دارد و آن را می‌پذیرد.

اما یک مدیر به روشی که جواب می‌دهد، بسنده می‌کند. نظام و ساختاری که وجود دارد را اصلاح و آن‌ها را بهتر می‌سازد.

خلاقیت و تقلید

یکی دیگر از تفاوت های رهبر و مدیر آن است که رهبر تمایل دارد شخصیت و راه و روش خودش را داشته باشد. آن‌ها خودآگاه هستند و فعالانه تلاش می‌کنند تا برند و نشان منحصربه‌فردی داشته باشند. آن‌ها از توانایی‌ها و موقعیت‌هایی که دارند آگاه هستند و دوست دارند دیده شوند. رهبران قابل‌اعتماد و روراست هستند.

مدیر، چگونه شایسته بودن و رفتارهای دیگران را تقلید می‌کند و از بین آن‌ها، راه و روشی برای مدیریت خود انتخاب می‌کند که ساخته خود او نیست.

تفاوت رهبر و مدیر در ریسک کردن

رهبر دوست دارد راه‌های جدیدی را امتحان کند، حتی اگر به سختی شکست بخورد. آن‌ها شکست را پلی به سوی موفقیت می‌دانند. از طرف دیگر، فردی که مدیر است، سعی می‌کند احتمال خطر و مخاطره را به حداقل برساند. آن‌ها سعی می‌کنند از مشکلات دوری یا با آن مقابله کنند و پذیرای آن نیستند.

برنامه بلند مدت و کوتاه مدت

رهبر از کارهایش منظور و قصدی دارد. آن‌ها کارهایی که به زبان می‌آورند را اجرا می‌کنند و برای اهدافشان، هر چه قدر بزرگ یا دور باشند، باانگیزه می‌مانند و تلاش می‌کنند. آن‌ها با هر قدم کوچکی که به هدفشان نزدیک می‌شوند، انگیزه می‌گیرند و برای آن پاداشی دریافت نمی‌کنند. این امر یکی از موردهای بارز تفاوت رهبر و مدیر است؛ چراکه مدیر روی هدف‌های کوتاه‌مدت تمرکز می‌کند و دنبال تحسین و تأیید است.

تفاوت رهبر و مدیر در رشد فردی

فردی که رهبر است می‌داند اگر هرروز یک مطلب تازه‌ای یاد نگیرد، نمی‌تواند سرپا بماند و از دور خارج می‌شود. آن‌ها نسبت به هر مطلب یا تغییری که در دنیا رخ می‌دهد و مربوط به کارشان باشد، کنجکاوی نشان می‌دهند و خود را با آن وفق می‌دهند. آن‌ها به دنبال ایده‌ها و اطلاعات و آدم‌هایی هستند که فکرشان را بسط دهند.

مدیر می‌کوشد تا مهارت‌هایی که منجر به موفقیت شده را تقویت کند و راهی را پیش بگیرد که قبلاً موفقیت آن اثبات‌شده باشد.

روابط قوی و روابط سازمانی

تمرکز رهبر بر مردم است. او باید تأثیرگذار باشد تا بتواند دورنما و تصویری که دارد را به دیگران بفهماند. رهبر مردمش را خوب می‌شناسد و زمان زیادی را با آن‌ها می‌گذراند. آن‌ها بر اساس تعهد و قراری که بینشان است کارها را پیش می‌برند و به یکدیگر اعتماد دارند و وفادار هستند.

تمرکز مدیر بر ساختار موردنیاز جهت دستیابی به هدف است. او می‌خواهد مطمئن شود که همه‌چیز طبق نقشه است تا بتوانند به بازده مطلوب دست یابند. مدیر با افرادش برای رسیدن به اهداف عینی و ملموس همکاری می‌کند.

رهبر هدایت و مدیر جهت‌دهی می‌کند

یکی دیگر از تفاوت های رهبر و مدیر، رفتار آن‌ها با مردم است. رهبر می‌داند مردمی که با او کار می‌کنند، جواب را می‌دانند و یا راه‌حل رسیدن به آن را پیدا می‌کنند. او افرادش را شایسته می‌داند و نسبت به توانایی‌های آن‌ها خوش‌بین است. او به بقیه نمی‌گوید که چه کاری و کارها را چگونه انجام دهند. مدیر برای افراد خود تکالیفی را مشخص می‌کند و برای چگونگی انجام آن، آن‌ها را راهنمایی می‌کند.

هواخواه و طرفدار یا کارمند

مردم نقش بارزی در ایجاد تفاوت رهبر و مدیر دارند. رهبر مردمی دارد که نه‌تنها طرفدار او هستند، بلکه هواخواه دوآتشه و ترویج‌دهنده ایده‌های او نیز می‌شوند. این طرفداران به او کمک می‌کنند تا رهبر نام و نشان خودش را داشته باشد و همگی به اهدافشان برسند. همچنین آن‌ها به افزایش اعتبار رهبر کمک می‌کنند. از طرف دیگر مدیر، کارکنانی دارد که از قوانین خاصی پیروی و برای رضایت و خشنودسازی رئیسشان تلاش می‌کنند.

کلام آخر

تفاوت رهبر و مدیر بسیار است، ولی این به معنای آن نیست که فردی نمی‌تواند هردو مقام را باهم داشته باشد. در دنیا افراد زیادی را داریم که هم‌زمان هم رهبر و هم مدیر هستند. آن‌ها می‌دانند مردم را نمی‌توانند با پول بخرند و به دست آوردن طرفدار برای طی کردن مسیر سختی که پیشرو دارند به آسانی ممکن نیست.

چالش اصلی این است که شما گروه را هدایت کنید و در عین حال حواستان به پیشرفت و اجرایی شدن کارها به صورت روزانه باشد و آن را مدیریت کنید. کسانی که می‌توانند هم‌زمان هم رهبر و هم مدیر باشند، خیلی سود می‌کنند. نظر شما در این باره چیست؟ اگر تجربه یا دیدگاهی در این باره دارید و یا مورد دیگری درباره تفاوت رهبر و مدیر می‌دانید که ما در این مقاله ذکر نکردیم، لطفاً در قسمت کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.