سلامتی و حفظ آن از مهم‌ترین دغدغه‌های انسان است. قلب یکی از اصلی‌ترین اندام‌های بدن محسوب میشود. تحقیقات مختلفی انجام شده است تا بتوان راه‌های مختلف و موثر برای کاهش ضربان قلب را یافت.
در این مقاله راجع به ضربان قلب طبیعی انسان نوشته‌ایم و دلایل مختلفی که می‌توانند باعث تغییر ضربان قلب شوند را بررسی کرده‌ایم. سپس دلایل افزایش ضربان قلب را عنوان کرده‌ایم. از آنجایی که در پی افزایش ضربان قلب، باید راهی برای کاهش آن پیدا کرد، در ادامه مطلب راجع به روش‌های کاربردی مختلفی که می‌توانند منجر به کاهش ضربان قلب شوند صحبت خواهیم کرد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
ضربان قلب طبیعی انسان
ضربان قلب افراد مختلف با هم متفاوت است. موارد زیادی وجود دارند که باعث تغییر ضربان قلب می‌شوند از جمله:
- فعالیت‌های جسمانی
- زمان‌های مختلف شبانه‌روز
- سن
- آب و هوا
- تغییرات هورمونی
- فشارهای هیجانی
ضربان قلب در حال استراحت هم برای افراد مختلف متفاوت است؛ ولی به‌هرحال برای بیشتر افراد میزان ضربان قلب در حال استراحت بین 60 تا 100 ضربان در دقیقه است.
هر فرد می‌تواند عدد سن خودش را از 220 کم کند و بازه بیشینه این عدد را پیدا کند. اصولا وقتی با شدت متعادلی ورزش می‌کنید، ضربان قلب سالم بین 50 تا 70% بیشینه بازه به دست آمده است.
وقتی در حال انجام فعالیت‌های سخت و دشوار هستید، دامنه ضربان قلب سالم بین 70 تا 85% بیشینه بازه به دست آمده است.
| سن | ضربان قلب هدف (ضربان در دقیقه) | بیشینه ضربان قلب متوسط |
|---|---|---|
| 20 | 170-100 | 200 |
| 30 | 162-95 | 190 |
| 40 | 157-93 | 185 |
| 45 | 153-90 | 175 |
| 50 | 149-88 | 170 |
| 55 | 145-85 | 165 |
| 60 | 140-83 | 160 |
| 65 | 136-80 | 155 |
| 70 | 128-75 | 150 |
دلایل افزایش ضربان قلب
هر ضربان قلب از سلول‌های عضلانی تخصصی به نام میوسیت‌ها ناشی میشود. وقتی درحال ورزش باشید و این سلول‌ها به اکسیژن بیشتری نیاز داشته باشند، مغز شما به قلبتان پیام می‌دهد و باعث میشود میوسیت‌ها قوی‌تر شده و میزان ضربان قلب بیشتر شود.
برای ضربان قلب هر کسی ممکن است تغییرات ناگهانی و موقتی پیش آید. از دلایل این نوسان ضربان قلب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فشارهای هیجانی
- آب و هوا
- تغییر پوزیشن سریع بدن
- ورزش
- داروها
- ترس و وحشت
- تغییرات هورمونی
معمولا میزان ضربان قلب با افزایش سن بالا می‌رود. به این دلیل که با افزایش سن، ماهیچه‌های قلب ضعیف‌تر می‌شوند.
اگر ضربان قلب شخصی همیشه بالا باشد یا فرد، ضربان قلب نامنظمی داشته باشد، این موضوع نشان‌دهنده این است که سبک زندگی فرد ناسالم است یا وضعیت سلامتی او دارای مشکلی اساسی است.
دلایل رایج ضربان قلب بالای مزمن، شامل موارد زیر است:
- ورزش نکردن
- رژیم غذایی نامناسب
- مصرف دخانیات
- مصرف بیش از حد الکل
- فشار خون بالا
- استفاده طولانی‌مدت از داروهای تفریحی یا استفاده نادرست از داروهای تجویزی
دلایل دیگر این موضوع عبارت‌اند از:
- کم‌خونی
- بیماری دریچه میترال
- فعالیت غیرطبیعی غده تیروئید یا تغییرات غیرطبیعی در میزان هورمون‌ها
- خونریزی شدید
- بیماری شدید یا از کار افتادن اندام‌ها
8 روش برای کاهش ضربان قلب بالا
در ادامه با 8 روش برای کاهش ضربان قلب بالا آشنا می‌شویم.
1. از گرما دور بمانید
هر چقدر محیط گرم‌تر باشد، ضربان قلب سریع‌تر بالا می‌رود. این موضوع به این دلیل اتفاق می‌افتد که قلب شما به سرعت می‌تپد تا بتواند خون را به سطح پوستتان برساند. به این ترتیب عرق می‌کنید و بدنتان خنک میشود. برای کاهش ضربان قلب بالای خود در صورت امکان به محیط خنکی بروید. وقتی می‌خواهید به مکان‌های گرم سفر کنید، سعی کنید برای کاهش ضربان قلب خود از یک چتر دستی استفاده کنید.
2. همیشه ورزش کنید
به دلایل مختلف، ورزش کردن برای سلامتی بدن بسیار مفید است. یکی از دلایل این موضوع، تضمین ضربان قلب در حال استراحت است. ممکن است از آنجایی که فکر می‌کنید با ورزش کردن ضربان قلبتان بالا می‌رود، این موضوع برایتان غیرمنطقی به نظر بیاید. در واقع هر وقت تمرین می‌کنید، به قلبتان قوی‌تر شدن را می‌آموزید. درنتیجه وقتی در حال استراحت باشید، در حالت نرمال و طبیعی ضربان قلبتان راحت‌تر می‌تواند پایدار باقی بماند.
3. ماهی بخورید
رژیم غذایی سالم هم مثل ورزش کردن یکی دیگر از دلایل بسیار مفید برای بدن انسان است. انجمن قلب آمریکا طی تحقیقاتی اعلام کرده است که خوردن ماهی می‌تواند باعث کاهش ضربان قلب در حال استراحت شود. اگر ماهی دوست ندارید، با یک پزشک مشورت کنید و از او مکمل روغن ماهی دریافت کنید. این مکمل نیز می‌تواند تاثیرات مثبتی بر ضربان قلبتان داشته باشد.
4. کمتر نگران باشید
هر چقدر اضطراب بیشتری داشته باشید، ضربان قلبتان بالاتر می‌رود. شاید سعی داشته باشید بین کار و زندگی خانوادگی خود تعادل ایجاد کنید؛ ولی نمی‌توانید. برای خلاص شدن از شر استرس و کاهش ضربان قلب خود، هر روز زمانی تعیین کنید که از تلفن همراه و دیگر وسایل الکترونیکی دور بمانید. با انجام این کار زمان آزادی پیدا می‌کنید که می‌تواند به پرورش قدرت نوآوری و ابتکارتان کمک کند. به این ترتیب می‌توانید به ذهنتان نظم بدهید و وظایفتان را اولویت‌بندی کنید. راه دیگری که می‌توانید برای خلاص شدن از شر استرس امتحان کنید این است که مدیتیشن انجام دهید تا ذهنتان آرام شود.
5. به تنفس خود توجه کنید
راه سریع و آسان دیگری که برای کاهش ضربان قلب وجود دارد این است که تمرین‌هایی انجام دهید تا بتوانید نسبت به روند تنفسیتان آگاه شوید. به آرامی، به مدت 5 ثانیه عمل دم را انجام دهید و سپس به آرامی، به مدت 15 ثانیه بازدم انجام دهید. سعی کنید هر روز به مدت 5 دقیقه این کار را انجام دهید.
6. سیگار کشیدن ممنوع
قطعا می‌دانید که سیگار کشیدن تاثیرهای منفی زیادی بر سلامت انسان دارد. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، سیگار کشیدن باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب، سکته مغزی و بیماری‌های مربوط به ریه و سایر سرطان‌ها میشود. علاوه بر این محصولات حاصل از تنباکو باعث افزایش ضربان قلب در حال استراحت می‌شوند. وقتی بدن شما نیکوتین مصرف می‌کند، رگ‌ها و شریان‌های آن دچار گرفتگی می‌شوند و در نتیجه قلب شما مجبور است برای پمپ کردن خون بدنتان بیشتر کار کند. نکته خوبی که وجود دارد این است که اگر سیگار می‌کشید، با ترک سیگار تنها در طول 24 ساعت باعث کاهش ضربان قلب درحال استراحتتان خواهید شد. پس هر چقدر زودتر سیگار کشیدن را ترک کنید، زودتر متوجه اثرات مثبت آن خواهید شد.
7. بیشتر بخوابید
در حال حاضر شاید نکته اساسی همه مشکلات سلامتی، خواب باشد. خواب کم برای قلب مضر است و باعث تشدید مشکلات سلامتی هم میشود. اگر خواب کافی نداشته باشید، پس از بیدار شدن ضربان قلبتان به صورت موقت افزایش می‌یابد. اگر برای مدت زمانی طولانی خواب کافی نداشته باشید، این موضوع می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی شود. اگر همیشه احساس خستگی می‌کنید، شاید باید نسبت به عادت‌های خوابتان تجدیدنظری بکنید. استفاده زیاد از تلفن همراه هنگام خواب و مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند منجر به ایجاد عادت‌های نامناسب خواب شود. اگر هنوز برنامه منظمی برای خوابیدن ندارید، بهتر است این برنامه را به زندگیتان اضافه کنید تا به کاهش ضربان قلبتان هم کمک کنید.
8. بیشتر آب بنوشید
نوشیدن آب زیاد، مورد دیگری است که برای سلامت بدن انسان ضروری و حیاتی است و باعث کاهش ضربان قلب میشود. وقتی بدنتان کم‌آب باشد، میزان خون کمتری در رگ‌هایتان جریان می‌یابد. درنتیجه میزان ضربان قلبتان افزایش می‌یابد تا بتواند حجم خون لازم را در رگ‌هایتان پمپ کند.
نوشیدن آب کافی هنگام ورزش کردن برای بدن بسیار مهم است. وقتی ورزش می‌کنید، حدود 2% آب بدنتان با عرق کردن دفع میشود. وقتی بدن آب از دست بدهد، شرایط برای قلب سخت‌تر میشود.
در این مقاله راجع به راه‌های مختلفی که می‌توانند باعث کاهش ضربان قلب بالای فرد شوند صحبت کردیم. اگر شما هم راه‌های دیگری برای کاهش ضربان قلب و حفظ سلامتی آن سراغ دارید، آنها را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
امیدوارم بتونین با انجام راهکارهای مختلف کاهش استرس، روز به روز بهتر بر این مورد غلبه کنید. لطف دارید.