آموزش فرمت درایو در ویندوز ؛ چطور درایو ویندوز را فرمت کنیم؟

فرمت درایو زمانی کاربرد دارد که بخواهید از یک هارد جدید استفاده کنید یا اینکه اطلاعات یکی از درایوهای فعلی ویندوز را به طور کامل حذف کنید.

اگر بخواهید در ویندوز از یک هارد استفاده کنید، باید ابتدا آن را فرمت کنید. فرمت کردن یک درایو یعنی پاک کردن تمامی اطلاعاتی که از قبل در آن وجود داشته و جایگزینی آن‌ها با یک سیستم فایل‌بندی تا سیستم عامل شما آن درایو را شناسایی کرده و بتواند اطلاعات را بر روی آن یا بنویسد یا از روی آن بخواند. در نگاه اول این کار به نظر خیلی سخت و پیچیده می‌آید؛ ولی فرمت کردن یک درایو آنقدرها کار مشکلی نیست. تمامی سیستم‌های عامل، این امکان را در اختیار کاربران قرار می‌دهند و ویندوز نیز تا جای ممکن فرمت کردن یک درایو را آسان کرده است.

اگر می‌خواهید یک درایو جدید به سیستم اضافه کنید یا اگر می‌خواهید یک درایو را به طور کامل فرمت کنید، باید با نحوه فرمت درایو ویندوز آشنا باشید. می‌توانید بدون نیاز به هیچ نرم افزار فرمت درایو، این کار را از طریق ویندوز انجام دهید. در ادامه با آموزش فرمت درایو همراه ما باشید.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• آموزش فرمت درایو در ویندوز

آموزش فرمت درایو در ویندوز

با دنبال کردن مراحل زیر می‌توانید کار فرمت درایو در ویندوز 10 و همچنین ویندوز 8، ویندوز 7، ویندوز ویستا و ایکس‌پی را شروع کنید.

در مرحله اول برای فرمت درایو در ویندوز، باید Disk Management را که ابزار مدیریت هارد ویندوز است باز کنید. این کار را بسته به نسخه ویندوزتان می‌توانید به چند روش انجام دهید؛ ولی آسان‌ترین روش تایپ diskmgmt.msc در قسمت جستجو ویندوز 10 است. در سایر نسخه‌ها هم می‌توانید این عبارت را در Run تایپ کنید.

پس از اینکه Disk Management را باز کردیم که ممکن است چند ثانیه طول بکشد، از فهرست درایوها، درایوی که می‌خواهیم فرمت کنیم را پیدا می‌کنیم. در این قسمت اطلاعات زیادی از درایوها برایتان به نمایش گذاشته می‌شود؛ بنابراین اگر اطلاعات را به طور ناقص مشاهده می‌کنید، پنجره را در حالت تمام صفحه باز کنید. برای پیدا کردن درایو موردنظرتان علاوه بر نام درایو، به فضای آن هم باید توجه کنید. مثلا اگر یک درایو با نام Music را پیدا کردید که تنها 2 گیگابایت حجم داشت، احتمالا اشتباهی یک فلش پر از موسیقی را انتخاب کردید. اگر هارد مورد نظرتان را در این فهرست پیدا نکردید، پس احتمالا آن هارد به تازگی به کامپیوتر اضافه شده و هنوز پارتیشن‌بندی نشده است. برای فرمت درایو در ویندوز ابتدا حتما باید آن را پارتیشن‌بندی کنید.

وقتی هارد مورد نظر را پیدا کردیم بر روی آن راست کلیک و گزینه Format را انتخاب می‌کنیم. در اینجا اگر می‌خواهیم هاردی که از قبل از آن استفاده می‌کردیم را فرمت کنیم، ابتدا دوباره باید چک کنیم که این درایو همان درایوی است که می‌خواهیم فرمت کنیم. چون به محض اینکه کار فرمت درایو در ویندوز تمام شود، به احتمال زیاد دیگر نمی‌توانید به اطلاعات پاک شده آن دست پیدا کنید.

ولی اگر بخواهیم یک هارد جدید به سیستم اضافه کنیم، برای آنکه مطمئن شویم هارد درست را انتخاب کردیم، به ستون File System در پنجره اصلی Disk Management نگاه می‌کنیم. در این ستون، درایوهای قدیمی با NTFS یا FAT32 نشان داده می‌شوند؛ ولی درایوهای جدیدی که هنوز فرمت نشدند با RAW نشان داده می‌شوند. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که درایو C یا هر درایوی که ویندوز روی آن نصب شده است را نمی‌توانید از اینجا و از داخل خود ویندوز فرمت کنید.

اکنون که مطمئن شدیم درایوی که می‌خواهیم فرمت کنیم را به درستی انتخاب کردیم پس از راست کلیک بر روی آن و انتخاب Format، با پنجره جدیدی روبه رو می‌شویم. در این پنجره اولین بخشی که ویندوز از شما می‌خواهد آن را پر کنید Volume label است؛ Volume label در حقیقت نام درایو است و می‌توانید هر نامی که می‌خواهید را در این قسمت وارد کنید.

گزینه بعدی File system است. در این بخش بهتر است NTFS را انتخاب کنید. NTFS علاوه بر اینکه جدیدترین سیستم فایل‌بندی موجود به حساب می‌آید، در بیشتر مواقع هم بهترین انتخاب است. FAT32 را تنها در مواقع استثنا انتخاب کنید. مثلا وقتی برنامه‌ای که می‌خواهید آن را در درایو نصب کنید به شما می‌گوید فرمت درایو باید FAT32 باشد؛ البته این موضوع به ندرت پیش می‌آید.

در بخش بعد، کادر Allocation unit size را داریم. در این قسمت Default یا پیش‌فرض را انتخاب کنید تا ویندوز به طور خودکار، بسته به حجم هارد، بهترین سایز را انتخاب کند. در ادامه با دو گزینه مواجه می‌شویم که می‌توانیم آن را تیک بزنیم یا نزنیم. گزینه اول Perform a quick format است که ویندوز به طور پیش‌فرض آن را تیک می‌زند. این گزینه درایو را با سرعت بیشتری فرمت می‌کند (حالت فرمت سریع) و ویندوز هم همین حالت را به شما پیشنهاد می‌دهد؛ اما بهتر است تیک این گزینه را بردارید تا فرمت به شکل استاندارد انجام شود.

در حالت فرمت استاندارد، هر بخش هارد که به آن سکتور گفته می‌شود، به طور جداگانه بررسی می‌شود تا ارور یا مشکل خاصی نداشته باشد. به همین دلیل در این حالت کار فرمت درایو ویندوز با سرعت کمی صورت می‌پذیرد؛ ولی در عوض با این کار می‌توانید مطمئن شوید که هارد از نظر فیزیکی سالم است و تمامی سکتورها به درستی کار می‌کنند. همچنین اگر اطلاعاتی هم در هارد باشد با انتخاب این حالت دیگر قابل بازیابی نخواهد بود.

ولی در حالت فرمت سریع، ویندوز کلا قید چک کردن هارد را می‌زند و فرض را بر این می‌گیرد که هارد سالم است؛ به همین دلیل کار فرمت با سرعت زیادی انجام می‌شود. می‌توانید هرکدام از این دو حالت را انتخاب کنید. در هردو آن‌ها، هارد شما فرمت خواهد شد؛ اما هنگام فرمت هاردهای قدیمی و جدید بهتر است وقت بیشتری بگذارید تا مطمئن شوید هارد سالم است؛ چون در غیر این صورت ممکن است در آینده پس از اینکه بخشی از اطلاعاتتان را از دست دادید، متوجه شوید هارد مشکل دارد. مهمتر اینکه اگر بخواهید هارد را به کسی بفروشید یا آن را دور بیاندازید، با فرمت استاندارد می‌توانید کاری کنید که اطلاعات روی هارد دیگر قابل بازیابی نباشد.

اما گزینه آخری Enable file and folder compression است که به طور پیش‌فرض تیک نخورده است که بهتر است کاری با آن نداشته باشیم. این گزینه به شما اجازه می‌دهد پوشه‌ها یا فایل‌های انتخابی را فشرده کنید و هنگام استفاده، آن‌ها را از حالت فشرده خارج کنید و دوباره به حالت فشرده برگردانید. بزرگترین مزیت این موضوع این است که مقدار بسیار زیادی حافظه اضافی در اختیار شما قرار می‌دهد؛ ولی از طرف دیگر بر عملکرد سیستم هم تاثیر قابل توجهی می‌گذارد؛ به طوری که حتی استفاده روزمره از کامپیوتر هم با سرعت کمتری انجام می‌شود.

این گزینه در دنیای امروز که بازار پر از هاردهای با حجم چندین ترابایتی شده، دیگر استفاده چندانی ندارد. در یک کامپیوتر مدرن امروزی بهتر است از یک هارد با حجم بالا استفاده کنیم تا اینکه با استفاده از گزینه‌هایی مثل فشرده‌سازی، بار اضافی به سیستم تحمیل کنیم.

اکنون به انتهای کار رسیدیم و بهتر است یک بار دیگر تنظیمات را مرور و سپس بر روی OK کلیک کنیم. قبل از اینکه بر روی اوکی کلیک کنید، باید تنظیمات را به شکل زیر انجام داده باشید:

• Volume label: نام دلخواه
• File system: باید NTFS را انتخاب کرده باشید
• Allocation unit size: پیش‌فرض یا Default
• Perform a quick format: تیک نخورده باشد
• Enable file and folder compression: تیک نخورده باشد

پس از اینکه بر روی OK کلیک می‌کنید، ویندوز مثل همیشه قبل از اینکه کار خطرناکی کنیم به ما هشدار می‌دهد. این بار نیز به ما هشدار می‌دهد که با فرمت درایو ویندوز، تمام اطلاعات آن از بین خواهد رفت. نکته بسیار مهم این است که به محض اینکه بر روی OK کلیک کنید، تمامی اطلاعاتی که بر روی هارد داشتید حذف خواهند شد؛ این طور نیست که درست وسط پروسه فرمت بر روی Cancel کلیک کنید و انتظار داشته باشید حداقل بخشی از اطلاعاتتان حفظ شده باشد. وقتی فرمت درایو ویندوز شروع شود، دیگر راه برگشتی پیش رویتان نیست.

دوباره بر روی OK کلیک می‌کنیم تا فرمت درایو شروع شود. می‌توانید مانند تصویر زیر در بخش پایینی پنجره درصد پیشرفت را ببینید. اگر حالت فرمت سریع را انتخاب کرده باشید، درایو در عرض چند ثانیه فرمت خواهد شد؛ ولی اگر حالت پیشنهادی یعنی حالت فرمت استاندارد را انتخاب کرده باشید، زمان اتمام کار بستگی به حجم هارد شما خواهد داشت. یک درایو با حجم کم، طی مدت زمان کمتری فرمت می‌شود و فرمت یک درایو با حجم بالا هم، مدت زیادی طول خواهد کشید. البته سرعت خود هارد و همچنین قدرت پردازش کامپیوتر شما هم فاکتورهای موثری هستند؛ ولی بیشتر همه چیز به حجم هارد بستگی دارد.

وقتی فرمت درایو تمام شد ویندوز با یک پیغام شما را خبردار نمی‌کند. پس وقتی درصد پیشرفت به 100 درصد رسید، چند ثانیه صبر کنید و بعد از ستون Status مطمئن شوید که هارد مورد نظر مانند سایر هاردها در وضعیت سالم (Healthy) قرار دارد. در این صورت فرمت درایو ویندوز تمام شده و حالا می‌توانید از این درایو به هر شکلی که می‌خواهید استفاده کنید.

همانطور که دیدید فرمت درایو ویندوز کار سخت و پیچیده‌ای نیست؛ ولی مهمترین نکته‌ای که باید پیش از فرمت یک درایو آن را در نظر داشته باشید این است که تمامی اطلاعاتی که بر روی آن هارد داشتید، پس از فرمت از بین می‌روند. بنابراین اگر به آن‌ها نیاز دارید، ابتدا از آن‌ها بکاپ بگیرید. همچنین پیش از شروع فرمت درایو مطمئن شوید که درایو درست را انتخاب کردید.