تازه‌ترین تحقیقات دانشمندان، جزئیات بسیار متأثرکننده‌ای را در مورد میزان ذرات ریز پلاستیک موجود در عمیق‌ترین لایه زمین آشکار می‌کند. این تحقیقات نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها حتی در عمیق‌ترین بخش طبیعی اقیانوس‌ها هم می‌توانند تجمع کنند.
در حالی که عمق اقیانوس‌ها از موجوداتی با ظاهری عجیب و ترسناک پر است که حتی در بیداری هم می‌توانند آدم را بترسانند، اما بحران بسیار وحشتناک‌تری در اعماق اقیانوس‌ها وجود دارد که زمین را تهدید می‌کند: آخرالزمان پلاستیکی!
اخبار علمی که به تازگی در نشریه «Geochemical Perspectives Letters»، منتشر شده است، جزئیات بسیار متأثرکننده‌ای را در مورد میزان میکروپلاستیک‌های موجود در عمیق‌ترین لایه زمین آشکار می‌کند. این تحقیق نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها حتی در عمیق‌ترین بخش طبیعی اقیانوس هم وجود دارند؛ بخشی که به درازگودال ماریانا شهرت دارد. درازگودال ماریانا (Marianas Trench) عمیق‌ترین بخش پوسته کره زمین محسوب می‌شود. درازگودال‌ها، در کف دریاها و اقیانوس‌ها قرار دارند و عمیق‌ترین نقاط کف اقیانوس‌ها را تشکیل می‌دهند.
این درازگودال، هلالی شکل است و حدود 11 کیلومتر زیر سطح اقیانوس به سمت شرق چین و فیلیپین گسترش می‌یابد، جایی که هیچ نوری نمی‌تواند به آن نفوذ کند. درجه این منطقه بین 34 تا 39 درجه فارنهایت و فشار آن 16000 پوند بر اینچ مربع (psi) است؛ یعنی چیزی حدود 1100 برابر مقدار فشار در سطح اقیانوس.
این درازگودال در سراسر «منطقه هادال» (Hadal zone) گسترده شده است که حدود 6 تا 11 کیلومتر عمق دارد. به نظر می‌رسد که در چنین عمقی با این شرایط محیطی، جایی برای حیات نمانده باشد؛ اما برخی شواهد نشان می‌دهند که در این عمق هم زندگی می‌تواند راه خودش را باز کند. تا پیش از این تحقیق میزان میکروپلاستیک موجود در این عمق به خوبی شناخته نشده بود ولی این تحقیقات جدید نشان می‌دهد که تقریبا ذرات پلاستیک در همه جای کره زمین نفوذ کرده‌اند؛ حتی در عمیق‌ترین نقطه آن زیر سطح اقیانوس. در واقع، این تیم تحقیقاتی پا را از این هم فراترگذاشته‌اند و می‌گویند که عمق اقیانوس‌ها، احتمالا یکی از بزرگ‌ترین محل‌های تجمع میکروپلاستیک‌ها در کره زمین است.
به نظر می‌رسد که هر چه تیم تحقیقاتی به عمق بیشتری نفوذ می‌کردند، با تجمع بیشتری از میکروپلاستیک‌ها رو‌به‌رو می‌شدند؛ تا جایی که به 13.51 ذره در هر لیتر آب رسیدند. این میزان تقریبا چهار برابر بیشتر از داده‌هایی است که گزارش‌های قبلی در مورد پلاستیک‌های موجود در داخل آب‌های زیرزمینی در اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس، از آنها خبر داده بودند. مواد خطرناک در اعماق شنا می‌کنند. علاوه بر این، این ذرات پلاستیکی کوچک عمدتا درون آب تجمع نکرده بودند، بلکه در رسوباتی که بین 7 تا 11 کیلومتر زیر آب‌ها، قرار داشتند، گرد آمده بودند.
در خصوص اینکه سرچشمه این ذرات پلاستیک کجا است، محققان حدس می‌زنند که مناطق صنعتی در شمال غربی پسیفیک (Pacific Northwest)، منطقه غربی آمریکا و کانادا که به آن کسکیدیا هم می‌گویند، و منطقه‌ای که به نام گرداب زباله پسفیک (Pacific trash vortex/Great Pacific garbage patch) معروف است، سرچشمه این پلاستیک‌ها باشند. از آنجایی که ذرات پلاستیک نمی‌توانند در آب اقیانوس‌ها تجزیه شوند، تنها دو گزینه برای آنها وجود دارد: یا باید شناور به سمت ساحل حرکت کنند یا به اعماق اقیانوس بروند. متاسفانه به نظر می‌رسد درازگودال‌های کف اقیانوس‌ها، مثل یک سینک جامد خوب برای نگهداری میکروپلاستیک‌ها عمل می‌کنند.
وجود میکروپلاستیک‌ها در اعماق آب‌ها، تنها خطری برای زیست دریایی نیست؛ جایی که وجود آنها ممکن است باعث انسداد و عدم تعادل هورمونی شود، بلکه این ذرات خطرناک می‌توانند راه‌شان را به زنجیره غذایی انسان هم باز کنند. برآوردها نشان می‌دهد که تا 13 میلیون تن ضایعات پلاستیکی در یک سال در حال ورود به اقیانوس هستند. چنین میزان عظیمی از پلاستیک، احتمال اینکه شما در غذایتان میزانی ذرات میکروپلاستیک هم مصرف کنید، بدون اینکه بدانید را افزایش می‌دهد.
کلام آخر
موجودات عجیب و غریبی که در اعماق آب‌ها زندگی می‌کنند، ممکن است شبیه هیولاهای وحشتناکی باشند که در کابوس شبانه سراغ ما می‌آیند، اما واقعیت این است که آنها برای ما تهدیدی محسوب نمی‌شوند؛ آنچه واقعا ما را تهدید می‌کند، آخرالزمان پلاستیکی است که انتظارمان را می‌کشد. با ما در بخش نظرات پلازا همراه باشید.
