با نگاهی به فهرست بهترین فیلم های ترسناک تاریخ سینما، متوجه میشویم که اکثر آنها مربوط به قبل از سال 2000 هستند. در ادامه به مناسبت هالووین به معرفی ترسناک ترین فیلم های جهان میپردازیم.
برای دیدن بخش دوم برترین فیلم های ترسناک مخصوص شب هالووین با ما همراه باشید
از زمانی که مفهومی به نام سینما در تاریخ شکل گرفته است، ردپای فیلمهای ترسناک نیز در آن دیده میشود. علیرغم اینکه فیلمهای این ژانر معمولا به سطح پایین بودن، کیفیت کم و اینکه تنها مناسب طرفداران افراطی وحشت و خشونت هستند، متهم میشوند، برخی از آنها بهعنوان بزرگترین فیلمهای تاریخ نیز بهشمار میروند و ممکن است بسیاری از آثار مورد علاقه ما در این ژانر طبقهبندی شوند.
فیلمهای ژانر وحشت دست روی بزرگترین ترسهای ما گذاشته و تنش و فضای ناخوشایندی را به طرزی فراموش نشدنی ایجاد میکنند که ما را از اعماق وجودمان به وحشت میاندازد. تاریخ این ژانر شمال هیولاهایی از جنس انسان و غیرانسان، حوادث وحشتناک و داستانهایی است که ما را میخکوب میکنند و گاه با به هیجان آوردن و گاه با ترساندن، مخاطب را به حالتی مضطرب بر لبه صندلی نگه میدارد و تا مدتها بعد از ترک سالن سینما در کابوسهای شبانه به سراغش میآیند.
آنچه در این مقاله میخوانید:
بهترین فیلم های ترسناک شب هالووین
در ادامه شما میتوانید لیستی از برترین فیلمهای ژانر وحشت تمام دوران را، بر اساس رتبهبندی سایت Cinemablend مشاهده کنید. احتمالا در این لیست گزینههایی وجود دارند که ممکن است خیلیها با آن موافق نباشند، اما بدون شک هر کسی میتواند برخی از فیلمهای مورد علاقه و خاطرهانگیزش را در آن پیدا کند.
30. فیلم Friday The 13th سال 1980
اگرچه این فرنچایز با تبهکار قوی هیکل و شکست ناپذیر خود، جیسون ورهیز، که یک ماسک هاکی به صورت داشت و کارد بزرگی را با خود حمل میکرد شناخته میشود، اما اکثر افراد به راحتی فراموش میکنند که این شخصیت در واقع جزئی اصلی از فیلم ساخته شان کانینگهام نبوده و تنها در دقیقه پایانی آن ظاهر میشود. این فیلم در کنار آثار مشابه خود شامل فیلمهای Halloween و Texas Chainsaw Massacre در تعریف و شکل دادن جنون اسلشر دهه 80 نقش اساسی داشت. فیلم Friday The 13th با تنش و شوکهای سرشار و با حضور کوین بیکن که در فیلم نیزهای در گردن او فرو میرود، یکی از مولفهای آن چیزی است که ما امروزه به عنوان کلید اصلی محتوای یک فیلم ترسناک قبول داریم، و گامهایی را که فیلمهای بعدی و دنبالهرو این اصول خاص در ژانر وحشت برداشتند با استحکام و استواری شکل داد.
29. فیلم Shaun The Dead محصول سال 2004
این فیلم قبل از اینکه ترسناک باشد، یک کمدی به حساب میآید، اما آنقدر در انتقال و بیان هر دو مورد فوق العاده عمل کرد که هیچ جوره نمیتوان از این برش از طلای سرخ شده (اشاره به دیالوگی از فیلم) چشمپوشی کرد. با همفکری ستاره فیلم، سیمون پگ و کارگردان، ادگار رایت، این اثر به نقطه عطفی در سبکهای زامبی محور تبدیل شد، و از کاراکترهای «شان» سایمون پگ و «اد» نیک فراست قهرمانانی واقعی و به یادماندنی ساخت. با کمک عناصری چون سلاحهای مختلف، از تفنگهای دستی گرفته تا چوب کریکت، و پخش ساندترک فیلم Batman از صفحه گرامافون، داستان فیلم به طرز هوشمندانهای میان کشتارهای تخیلی زامبیها و شخصیت اصلی «شان» که برای اینکه زندگیاش از هم نپاشد و کنترل آن از دست خارج نشود در حال مبارزه است، تعادل برقرار کرده است. همچنین علاوه بر دیالوگهایی نقل کردنی و صحنههای خونین و خندهدار، حضور گروهی از بازیگران مکمل با استعداد انگلیسی از جمله بیلی نای، دیلان موران، کیت اشفیلد و لوسی دیویس نیز به نوبه خود این فیلم را تقویت کرده است.
28. فیلم Suspiria محصول سال 1997
فیلمسازان ایتالیایی با زیرژانر جیالو (Giallo) اثر منحصربه فرد و همیشگی خود را بر ژانر وحشت باقی گذاشتند. در این بین هیچ کس به اندازه داریو ارجنیتو تاثیرگذار نبوده و در میان کارهای او نیز هیچ کدام به قدرت Suspiria نبودهاند. زمانی که یک دانشجوی رقص باله اهل آمریکا در یک آکادمی معتبر رقص آلمانی ثبت نام میکند، چیزهایی فراتر از آنچه انتظار داشته را، با برخورد با نیروهای شیطانی ماورائ الطبیعه که در آنجا ردی از قتلهای خشن و مهیب به جای میگذارند، مییابد. با نمای پر زرق و برق و رنگارنگ و در عین حالی آغشته به خون، این فیلم از لحاظ بصری خیرهکننده است. با به تصویر کشیدن کابوسی مجازی، فضای خشن، تکان دهنده و همراه با موسیقی گروه پراگرسیو راک افسانهای Goblin محصول نهایی بیش از انداره وابسته به حس و توهم است، و این شاید تنها ایرادی باشد که بتوان به آن گرفت.
8 بازی ویدیویی ترسناک که توانستند ژانر وحشت را بازتعریف کنند را در سایت پلازا بخوانید
27. فیلم Repulsion محصول سال 1965
رومن پولانسکی با فیلمهای چون Knife in the Water و Rosemary’s Baby ثابت کرد که برای ساختن یک فیلم واقعا ترسناک، الزاما نیازی به هیولاها و تکنیک جامپ اسکر (نمایش ناگهانی یک تصویر ترسناک که عموما با کمک موسیقی یا صدایی در راستای شوکه کردن مخاطب صورت میگیرد) نیست. در اینجا نمونه مورد بحث، اولین فیلم انگلیسی زبان او به نام Repulsion است که در سال 1965 منتشر شد. این فیلم با درخشش کاترین دنو، داستان کاراکتر او، کارول را دنبال میکند؛ زنی که نسبت به تمام مسائل جنسی دافعه داشته، و زمانی که خواهرش او را برای تعطیلات ترک میکند، از خود بیخود شده و غرق در افسردگی، از تصورات و توهمات ترسناکی که در نهایت به خشونتی شوکه کننده در دنیای واقعی منجر میشوند، رنج میبرد. از این فیلم به عنوان یکی از بهترین آثار در زمینه وحشت روانشناختی تمام دوران یاد شده و توانسته این ادعا را پس از گذشت زمانی بیش از پنجاه سال حفظ کند.
26. فیلم Don’t Look Now محصول سال 1973
زمانی که یک زوج (با بازی دوناد ساترلند و جولی کریستی) درحال تلاش برای پذیرفتن و کنار آمدن با مرگ دخترشان به شهر ونیس سفر میکنند، پس از ملاقات با دو خواهر مسن که هشدارهایی را درباره عالم بعد از مرگ به آنها میدهند، گرفتار مجموعهای از حوادث اسرار آمیز و یادآور مرگ میشوند. این ساخته نیکولاس روگ، با تاثیرپذیری واضحی از آلفرد هیچکاک، احساسات مرموز و پنهان را به خدمت گرفته، تاثیر ناراحتی و غمی بزرگ بر یک رابطه را بررسی میکند و داستانی دلهرهآور را، با لحنی از جنس ملودرام و ماوراء الطبیعه به مخاطب عرضه میکند، بهطوری که مدتها پس از تماشای فیلم از ذهن او خارج نمیشود. این فیلم با زمینهای محکم و استوار، روان انسان را از طریق لنز دوربین و ترسی قوی و قابل اتکا، مورد آزمایش قرار میدهد.
25. فیلم The Thing محصول سال 1982
مانند بسیاری از فیلمهای قدرتمند در این ژانر که در طول سالیان زیاد پابرجا میمانند، این بازسازی جان کارپنتر از فیلم The Thing From Another World در ابتدا توسط اکثر منتقدین رد شده و گفته میشد که چیزی بیشتر از یک فیلم ضعیف و حال بهم زن نیست! اما با این وجود، پس از گذشت دههها از انتشار آن، این فیلم مورد بازنگری قرار گرفته و به عنوان یکی از بهترین گزینههای موجود در این ژانر شناخته شد. فیلم The Thing یک اثر علمی تخیلی نامتعارف است که با پیش بردن داستان گروهی از محققین در منطقهای جداشده در قطب جنوب، که در محاصره موجودی فضایی که با لمس کردن هر چیزی به شکل آن درمیآید قرار گرفتهاند، میزان شدیدی از پارانویا و شک را به مخاطب عرضه میکند. این فیلم با بردن مخاطب به بالاترین حد ترس خود و افکتهای عملی فوق العاده و فراموش نشدنی در به تصویر کشیدن این موجود، یکی از پرچمداران ژانر وحشت و از بهترین کارهای کارپنتر به شمار میرود. به علاوه، پایان جسورانه آن نیز همچنان موضوع مورد علاقه بحثهای در این زمینه است.
24. فیلم 28 Days After محصول سال 2002
هیچکس نمیتواند درباره اینکه جورج ای. رومرو پدرخوانده فیلمهای سبک زامبی است بحث کند، اما این اثر دنی بویل او را در کنار وی تبدیل به چهرهای به یاد ماندنی و دوست داشتنی کرد. این فیلم با درخشش کیلین مورفی در خیره کننده ترین نقش خود، و با نویسندگی الکس گارلند، که بعدا فیلم Ex Machina را ساخت، عملا زامبیهای تقریبا مرده و روح مانند را با موجودات زشت و پلید آلوده به یک ویروس خشم، که با سرعت و انرژی بالایی در حرکت هستند جایگزین کرد. با این وجود نه تنها اثر خود را در این زیرشاخه از دنیای وحشت جا داد، بلکه حتی به جایگاههای برتر نزدیک کرد. فیلمی که داستان آن با نگاهی خیره کننده و متفکرانه به شهر لندن که تقریبا خالی از سکنه شده، و با روندی که به سرعت بدتر و بدتر میشود، به سمت تبدیل شدن به میدان وحشت و بلا حرکت میکند آغاز شده، و ماجرای رویارویی کاراکتر «جیم» مورفی و دوستان زنده ماندهاش را با کرهای خالی شده از انسان، که شاید تا حدودی قابل پیشبینی باشد اما همچنان وجه مخوف و مهیب خود را حفظ میکند، به پیش میرود. بازیهای بینقص نائومی هریس، برندن گلیسون و کریستوفر اکلستون نیز به برتری و اعتبار این اثر افزوداند.
23. فیلم Scream محصول سال 1996
در چشمانداز کنونی، ساختن یک فیلم ترسناک بدون المانهای خودارجاعی، عملا غیر ممکن به نطر میرسد. اما از فیلم Scream استاد ژانر وحشت، وس کریون، باید به این خاطر قدردان بود. این استعاره به همان اندازهای که در سالهای اخیر آزاردهنده شده است، آنطور که توسط کریون مدیریت شد، به همان اندازه تغییر دهنده و تاثیر گذار بود. ترکیبی از عنصر کمدی، مرموزی سبک پلیسی و تمام کلیشههای فیلمهای اسلشر در دستان کریون، اثری استادانه را نتیجه داد و طعنهای را که افتخار ژانر وحشت بود برانداخته، آنچه پیشتر از خود بوده را خراب و دفن کرد و مسیر برجسته جدیدی را به دنیا نشان داد. جدای از تمامی تحسینهای فنی و آکادمیک که واقعا هم شایسته آن است، Scream فیلمی ترسناک است که خلاقیت و ابتکار، طنز و جنبههای آزاردهنده این ژانر، هر سه را با هم دارد.
22. فیلم The Blair Witch Project محصول سال 1999
شاید از لحاظ سبک نه، اما دست کم حال و هوای این فیلم شباهت زیادی به تلاشهای تهیه کننده و کارگردان ویلیام کاسل در دهه 50 و 60 برای ارائه چیزی فراتر از صرف تصاویر متحرک روی پرده به مخاطب دارد. در واقع فیلم The Blair Witch Project با شایعات و حواشی گسترده پیش از انتشار خود، داستان سه مستندساز گم شده را به عنوان حقیقتی واقعی به نمایش گذاشت. باتوجه به فروش 250 میلیون دلاری این فیلم که تنها 60 میلیون دلار بودجه داشته است، میتوان گفت که روشی که به کار گرفته بود موثر واقع شد. هرچند که در هفتههای پس از اکران حقیقت افشا شد. در آن زمان فیلمهایی که از روی ویدیوهای ضبط شده ساخته میشد، بسیار انگشت شمار بودند، اما این فیلم تمام آن قواعد را عوض کرد، و تاثیر آن بر ژانر وحشت در این زمان، بسیار قابل توجه است. البته اینکه این تغییر در راستای بهبود و پیشرفت باشد یا بدتر شدن، جای بحث دارد. با انتخاب وحشتی غیر مستقیم و انتزاعی، این فیلم مخاطب را مغشوش نگه داشته و اجازه میدهد تا احساسات واقعی او، همچنان که کاراکترها درحال پیدا کردن راه خود به قسمت پایانی وسوسه کننده هستند، کم کم بروز پیدا کند. این فیلم هیجان انگیز سرشار از ترس، نسبت به خیلی از آثار مشابه دیگر، در رده بالاتری قرار میگیرد.
21. فیلم Invasion Of The Body Snatchers محصول سال 1978
خیلیها ممکن است بر این عقیده باشند که تنها فیلمهای بد هستند که باید بازسازی شوند، اما این فیلم نمونه بارز یک استثناء در این زمینه است. شاید این فیلم از جنبههای مختلف چیز برتری نسبت به اثر سال 1956 که آن نیز بر اساس رمان جک فینری ساخته شده بود نداشته باشد، اما به عنوان یک فیلم ترسناک، به مراتب تاثیرگذارتر بود. در میان مجموعهای از فیلمهای قوی فیلیپ کافمن در این سبک، Invasion Of The Body Snatchers نسبت به تمامی آنها برتری داشته و میراث آن با ستارههایی چون دونالد ساترلند، بروک آدامز، جف گلدبلوم و لئونارد نیموی و یک سری از فوق العاده ترین و چندش آورترین جلوههای ویژه دهه هفتاد حفظ میشود. این فیلم همچنین فضای منحصربهفرد دهه هفتادی خود را با فیلمنامهای هوشمندانه و بدون اغراق و رویکردی که با این کاراکترها، به جای عروسکهای خیمه شب بازی همانند انسانهای واقعی برخورد میکند، ارائه میدهد.
20. فیلم A Nightmare On Elm Street محصول سال 1984
این فرنچایز را میتوان موفقترین مجموعه در سبک خود دانست، چراکه هیچ یک از فیلمهای آن هرگز به یک اثر سطحی با داستانی تصادفی و بیپایه تبدیل نشد. شروع این مجموعه با اثر سال 1984 وس کریون بود که فرمول سبک اسلشر را با منطق رویایی و جالب شخصیت منفی مریض و وحشت آور اما قانع کننده و باورپذیر داستان، فردی کروگر از مرگ بازگشته ترکیب کرده است. تمام آنچه که طرفداران ممکن است از یک فیلم ترسناک انتظار داشته باشند در فیلم A Nightmare On Elm Street وجود دارد. فردی بهترین هیولا تمام دوران در این ژانر بوده، و به علاوه سایر بازیگران، که شامل جانی دپ نیز به عنوان اولین تجربه سینماییاش میشود، بینظیر است. همچنین داستان پیش زمینه و قتلها نیز فوق العاده مخوف و استادانه طراحی شدهاند. در اینکه دستکش فردی شاهکاری در زمینه سلاح ها به شمار میرود شکی نیست، اما بهترین مرگهای این فیلم مربوط به کاراکترهای تینا و گلن است که در مورد اول بدن درحال خونریزی او بر سرتاسر دیوارها و سقف اتاق خوابش کشیده شده، و مرگ دوم هم به فوران فوق العاده خون از تخت منتهی میشود. بهترین دیالوگ کاراکتر دپ نیز این بود: «نیمه شب، چوبهای بیسبال و لولو خورخوره… زیباست!»
19. فیلم Bride Of Frankenstein محصول سال 1935
زمانی که این فیلم در سال 1935 اکران شد، خوشبختانه هنوز اینترنتی نبود که مردم بتوانند از طریق آن درباره قسمتهای بعدی یک فیلم بحث کنند. این ساخته جیمز وال که دنباله اثر کلاسیک خود او در سال 1931 بود، در زمان اکران، فیلمی مدعی بود اما شاید مورد پسند خیلیها واقع نشد. هرچند که امروزه، در دنیای جدید خدایان و هیولاها، یک سروگردن بالاتر از اثر قبلی خود مورد پذیرش قرار گرفته است. با حضور هیجان انگیز ارنست تسیگر در نقش مربی پیشین هنری فرانکنشتاین، دکتر پرتوریوس، این فیلم فصل دوم از داستان مخوف این هیولا با نقش آفرینی بوریس کارلوف را با شکوه و عظمت سمعی و بصری خود روایت کرده، و با خلق عروس هیولا به اوج میرسد. نقشی که با قدرت تمام توسط السا لنچستر با موهای فراموش نشدنی (!) ایفا شد. هرچند که کاراکتر او تنها مدتی کوتاه در فیلم حضور دارد، اما لحظه خلق و تولد او، لحظهای ماندگار در سینما است.
18. فیلم Evil Dead 2 محصول سال 1987
معمولا به ندرت پیش میآید که قسمتهای بعدی یک فیلم از اثر اولیه خود پیشی بگیرند، اما فیلم Evil Dead 2 درست مانند Evil Dead به طرز غیر منتظرهای فوق العاده بود. کارگردان سم ریمی و ستاره فیلم بروس کمپبل در زمانی که در سال 1986 ساخت قسمت دوم به صورت قطعی کلید خورد، سن و تجربه بیشتری کسب کرده و این را کاملا در فیلم نشان دادند. همراه با کاراکتر «اش»، که خود را به عنوان هر دو نقش اول مرگبار و کشنده و نقش مقابل طاعون زده و تسخیر شده آن یافته و همچنان در جذابترین کلبه جنگلی سینما گیر کرده است، این بار همه چیز خشنتر بوده و لحن تیزتری دارد. خیلی کار سختی است که بخواهیم تمام جنبههایی که باعث برتری Evil Dead 2 میشود را بشماریم، اما میتوان به مواردی چون ذهن نابغه گرگ نیکوترو (که بیشتر به خاطر حضورش در پروژه Walking Dead شناخته شده است) به خاطر خلق جلوههای ویژه، دست اره برقی نمادیناش، متلاشی شدن «جیک» توسط «هنریتا»، توهماش مبنی بر اینکه تمام وسایل داخل اتاق زندهاند و در نهایت پایانی که مسیر را به سمت فیلم Army Of Darkness مییرد، اشاره کرد. شاید داستان این فیلم به اندازه آثار ترسناک کلاسیک دیگر در ذهن مخاطب نمانده باشد، اما هیچ اشتباه و خللی در آن وجود ندارد.
17. فیلم Dracula محصول سال 1931
هرچند که اولین نسخه از داستان این فیلم توسط فیلم Nosferatu به نمایش درآمد، اما به خاطر مسائل حقوقی در رابطه با رمان برام استوکر، اثر سال 1931 تاد براونینگ اولین اقتباس درست و کامل به شمار میرود. این فیلم که با تغییر فراموش نشدنی در پیشه پرشکوه بلا لوگوسی، که به تبدیل او به نمادی فرهنگی و سمبل این ژانر منجر شد، همراه بود، اولین اثر ترسناک استودیوی یونیورسال بود که در تعریف و شکل دادن این ژانر نقش بسیار مهمی را ایفا کرد؛ به نحوی که هنوز هم جایگاه خود را حفظ کرده است. این فیلم به قدری تاثیرگذار بود که دیگر شبح آلود و ترسناک و مرموز بودن آن به عنوان یک فیلم آن هم پس از گذشت سالها ممکن است به راحتی فراموش شود؛ حتی با استفاده گستردهای که این فیلم از استعاره و نماد داشت، بازهم راه خود را به حوزه ژانر وحشت باز کرد.
واقعیتی عجیب از مورچه هایی که تبدیل به زامبی شده اند را در سایت پلازا بخوانید
16. فیلم Dawn Of The Dead محصول سال 1978
معدود کارگردانانی وجود دارند که قادر به ایجاد تغییرات 180 درجهای هیجان انگیزی میان یک فیلم و قسمت بعدی آن باشند. جرج ای. رومرو با ساختن فیلم Dawn of The Dead در سال 1978، دنبالهای آغشته به خون و کاملا متفاوت برای فیلم Night of the Living Dead که یک دهه پیش از آن منتشر شده بود، نشان داد که توانایی این کار را دارد. هم او و هم دنیا در جایگاه کاملا متفاوتی قرار داشتند، پس رومرو تصمیم گرفت تا هیولاهای شبحوار خود را از یک مرکز خرید علیه سرمایهداری و مبارزات طبقاتی برانگیزد. فیلم Dawn of the Dead با ترسی قوی در دل داستان منسجم و پر پیچ و خم خود، جلوههای ویژه معدودی توسط تام ساویانی افسانهای و برخی صحنههای قتل واقعا مبتکرانه که روی هم رفته به طعنهای نهچندان خنده دار منتهی میشود، فیلم رویایی یک طرفدار ژانر وحشت به شمار میرود. این اثر که منبع بازسازی موفق زک اسنایدر با حفظ بخشی از تفسیر اجتماعی نیز هست، همانند فستیوال وحشتی است که انبوه جماعت خود را ارضا کرده، و پس از آنکه خونهای ریخته شده خشک شد، میتوان گفتوگوهای مهمی را آغاز کرد!
برای دیدن بخش دوم برترین فیلم های ترسناک مخصوص شب هالووین با ما همراه باشید