مقایسه نحوه عملکرد برنامه ها در سیستم عامل اندروید گو و نسخه اصلی اندروید

اندروید گو نسخه سبک سیستم عامل اندروید است که شرکت گوگل برای گوشی‌های رده پایین طراحی کرده است. اما عملکرد برنامه‌ها در این سیستم عامل نسبت به اندروید معمولی چه تفاوت‌هایی دارد؟

اندروید گو (Android Go) نسخه‌ای نسبتا جدید از سیستم عامل اندروید است که برای دستگاه‌های دارای سخت افزارهای ضعیف بهینه سازی شده است. این سیستم عامل برای مناطق کم درآمد و در حال توسعه که دستگاه‌های دارای پردازنده ضعیف و حافظه رم پایین در آن‌ها عمومیت دارند مناسب است. بدین ترتیب مردم کشورهای فقیر نیز می‌توانند از اپلیکیشن‌ها و محصولات گوشی‌های هوشمند استفاده کنند. البته چنین دستگاه‌هایی، در کنار سیستم عامل بهینه سازی شده، به اپلیکیشن‌های بهینه سازی شده که حافظه رم کمتری مصرف می‌کنند نیز نیاز دارند. یوتیوب گو، مپس گو، جی‌میل گو و گوگل گو نمونه‌هایی از این برنامه‌ها هستند که توسط شرکت گوگل بهینه سازی شده‌اند. طراحان برنامه‌های شخص ثالث نیز اقدامات مشابهی انجام داده‌اند. فشرده سازی محتوای رم، کاهش مصرف حافظه و مدیریت بهتر آن از جمله اقداماتی است که به منظور سرعت بخشیدن به دستگاه‌های مبتنی بر اندروید گو اتخاد می‌شود.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

مقایسه عملکرد برنامه‌ها در اندروید و اندروید گو

اما ارزش واقعی یک گوشی به برنامه‌هایی است که می‌تواند اجرا کند. کیفیت مجموعه برنامه‌های کنونی که قابل اجرا برروی اندروید گو هستند چگونه ارزیابی می‌شوند؟ در ادامه سعی شده با مقایسه این برنامه‌ها با همتاهای خود در اندروید معمولی، به این پرسش پاسخ داده شود.

مقایسه اندروید گو با اندروید معمولی

تفاوت‌های میان این دو سیستم عامل چیست؟ پاسخ این است که نسخه خام اندروید گو تفاوت چندانی با اندروید معمولی ندارد. نکته جالب این است که اندروید گو نیز همانند اندروید معمولی و نیز برخلاف پروژه اندروید وان، به صورت مستقیم به دستگاه‌های اندرویدی ارائه نمی‌شود. اندروید گو ابتدا به شرکت‌های تولید کننده گوشی‌ها ارائه می‌شود و این شرکت‌ها تغییراتی برروی آن اعمال کرده و نرم افزار‌های خود را نیز به آن‌ها اضافه می‌کنند. به عنوان نمونه سامسونگ در حال طراحی یک گوشی مبتنی بر اندروید گو است که همین رویه برای آن دنبال شده است. تقریبا همه تغییراتی که بر روی اندروید گو اعمال شده است مربوط به پس زمینه (و نه خصوصیات ظاهری که برای کاربر قابل مشاهده باشد) بوده است. البته شرکت‌های تولید کننده گوشی می‌توانند تغییرات بیشتری روی اندروید گو اعمال کنند. اما قضیه این است که اندروید گو کاملا حس و حال آشنای اندروید معمولی را به کاربر می‌دهد. یکی از معدود تغییراتی که در رابط کاربری اندروید گو اعمال شده است، نحوه نمایش لیست برنامه‌های در حال اجرا است (دو تصویر پایین را مشاهده کنید).

نحوه نمایش لیست برنامه‌های فعال در اندروید معمولی خام (راست) و اندروید گو خام (چپ)

جالب اینکه تغییر اعمال شده در نحوه جابجایی میان برنامه‌های در حال اجرا، یک ترفند است تا سرعت دستگاه را بیش از آن‌چه که واقعا هست نشان دهد. وقتی کاربر در این لیست یک برنامه را انتخاب می‌کند، در طول بارگذاری برنامه، پنجره کوچک آن بزرگ می‌شود تا سراسر صفحه را بپوشاند. این یک ترفند هوشمندانه است که باعث می‌شود کاربر متوجه کندی دستگاه خود نشود و احساس ناخوشایندی نداشته باشد.

برخی خصوصیات جانبی اندروید معمولی در اندروید گو از دسترس خارج شده‌اند. به عنوان نمونه قابلیت تقسیم صفحه نمایش (Split Screen) و پلتفرم واقعیت مجازی Daydream VR در اندروید گو حذف شده‌اند که با توجه به محدودیت‌های حافظه رم و وضوح پایین‌تر صفحه نمایش دستگاه‌های مبتنی بر اندروید گو، قابل درک است. همچنین خبری از برنامه Android Auto یا قابلیت جفت شدن با سیستم عامل Wear OS نیست و پروفایل Android for Work نیز غیرفعال است. رمز گذاری اطلاعات به صورت پیش فرض فعال نیست، ولی برخی دستگاه‌ها به شما اجازه می‌دهند آن را فعال کنید.

شرکت گوگل (طراح سیستم عامل اندروید) تا به این‌جا در طراحی و عرضه اندروید گو و مجموعه نرم افزارهای مخصوص آن بسیار خوب عمل کرده است. از این به بعد بستگی به شرکت‌های سازنده گوشی‌های مبتنی بر این سیستم عامل و نیز توسعه دهندگان نرم افزارها دارد تا به این روند مثبت ادامه دهند.

در مورد سایر خصوصیات، اندروید گو به نوعی یک کپی خوب از اندروید معمولی است. برخلاف اینکه حافظه رم و حافظه داخلی اشغال شده توسط اندروید گو کمتر است، در این‌جا تفاوت زیادی نسبت به اندروید معمولی مشاهده نمی‌شود. اندروید گو به کنترل حجم مصرفی اینترنت نیز اهمیت فراوانی داده، اما نه چیزی بیشتر از آن چه که برروی گوشی‌های پرچمدار اندرویدی یافت می‌شود.

اندروید گو در قبال پردازش‌های کم اهمیت نسبت به اندروید معمولی بسیار سخت‌گیرانه‌تر عمل می‌کند. این پردازش‌ها شامل هر چیزی می‌شود که در پس زمینه در حال اجرا باشد و به پردازش‌های سیستم عامل اندروید مربوط نباشد. سیستم عامل اندروید گو که به وسیله حذف برخی از خصوصیات غیرضروری کم حجم شده است، از خصوصیت مدیریت خودکار حافظه داخلی نیز بهره‎مند است تا هر چه بیشتر با مشکل کمبود فضای ذخیره‎سازی مقابله کند.

نکته جالب توجه درباره اپلیکیشن‌های پیش فرض اندروید گو این است که بسیاری از آن‌ها وب اپلیکیشن‌های پیش رونده (PWA) هستند. نسل جدید اپلیکیشن‌های تحت وب که گوگل از مدت‌ها پیش برروی آن‌ها کار می‌کرده است.

مقایسه برنامه‌های جی‌میل و جی‌میل گو

برنامه جی‌میل گو

برنامه جی‌میل گو بیشتر تمرکز خود را بر کارآمدی معطوف کرده است، مساله‌ای که ویژگی برجسته ‌برنامه جی‌میل نیز هست. جی‌میل گو به طور کلی از همه کارکردهایی که در یک برنامه مدیریت ایمیل مورد نیاز است برخوردار است و عملا مشابه نسخه سنگین‌تر خود به نظر می‌رسد.

برنامه جی‌میل

همان طور که در تصاویر می‌بینید، جی‌میل از نظر بصری جذابیت‌های بیشتری دارد. قابلیت جابجایی میان حساب‌های کاربری، به جای یک منوی کرکره‌ای ساده، هنگامی‌ که با انگشت خود سوایپ می‌کنید با یک جلوه پویانمایی همراه می‌شود. در جی‌میل از افکت سایه استفاده می‌شود که نسخه سبک‌تر آن یعنی جی‌میل گو فاقد آن است.

به جز همین موارد ظاهری، تفاوت بزرگی میان دو برنامه دیده نمی‌شود. جی‌میل گو همان کارکردهای نسخه معمولی جیمیل را دارد و دقیقا طبق همان انتظاری که از یک نرم افزار مدیریت ایمیل می‌رود عمل می‌کند. قابلیت خاصی از برنامه جی‌میل حذف نشده است. اما از بعد سرعت و کارایی، تفاوت زیادی وجود دارد. جی‌میل گو از قابلیت نمایش صفحات وب در برنامه‌های اندرویدی موسوم به WebView استفاده می‌کند که باعث کند شدن برنامه شده است. البته مهم‌ترین نکته پایین نگه داشتن حجم فایل برنامه است و یک برنامه ساده مدیریت ایمیل با کند بودن دچار مشکل در کارکرد نمی‌شود. نکته عجیب اینکه حجم فایل برنامه جی‌میل گو بزرگ‌تر از نسخه معمولی جی‌میل است. از این حیث، جی‌میل تقریبا بهتر از جی‌میل گو است.

مقایسه یوتیوب گو با یوتیوب

برنامه یوتیوب گو

داستان یوتیوب گو نیز مشابه جی‌میل گو است. تمرکز عمده این برنامه برروی ساده‌سازی و نیز آسان‌سازی کار با آن بوده است. یوتیوب گو همچنین کاربران را از حجم فایل‌ها باخبر می‌سازد و مقدار حجمی ‌که هر ویدیو مصرف خواهد کرد را به صورت واضح نمایش می‌دهد. خبری از قابلیت ارسال کامنت و لایک یا دیسلایک ویدیوها نیست. می‌توانید پیش از پخش یک ویدیو، قسمت توضیحات آن را بخوانید. هرچند رابط کاربری و نوع طراحی یوتیوب گو تا حد زیادی مشابه نسخه معمولی برنامه یوتیوب است اما تجربه کاملا متفاوتی به کاربر ارائه می‌دهد.

برنامه یوتیوب

یوتیوب گو در مقایسه با نسخه معمولی برنامه یوتیوب، دارای کارکردهای کمتر بوده و ساده‌تر به نظر می‌رسد. البته این برنامه حق مطلب را ادا می‌کند اما به اندازه نسخه معمولی یوتیوب قدرتمند نیست. همچنین گاهی کاربر را با کندی عملکرد روبرو می‌سازد در حالی که این مشکل در نسخه معمولی وجود ندارد. به عنوان نمونه، مشاهده شد که پس از پخش یک ویدیو و هنگام پیمایش ویدیوهای پیشنهادی، دستگاه به طور کامل برای حدود یک ثانیه هنگ کرد که رویداد عجیبی بود. اما با همه این‌ها باید گفت یوتیوب گو به عنوان یک برنامه پخش ویدیوهای سایت یوتیوب عملکرد بسیار خوبی دارد و از جهات دیگر نیز فوق‌العاده عمل کرده است. همچنین یک برتری آن نسبت به نسخه معمولی یوتیوب این است که کاربر را از حجم داده مصرفی مطلع می‌سازد.

مقایسه برنامه های گوگل گو و اسیستنت گو با برنامه گوگل

در این‌جا شاهد تغییر سریع اوضاع هستیم. وظایف نسخه معمولی برنامه گوگل (برنامه‌ای که دستیار هوشمند گوگل را نیز در خود دارد) در سیستم عامل اندروید گو به دو برنامه مجزای گوگل گو و اسیستنت گو سپرده شده است. بنابراین در این مقایسه هر دوی این برنامه‌ها در کنار هم با نسخه معمولی برنامه گوگل مقایسه شده‌اند. جالب اینکه هنگامی‌ که زبان دستگاه برروی انگلیسی ایرلندی تنظیم شده بود، اجازه استفاده از دستیار هوشمند گوگل از طریق برنامه اسیستنت گو داده نمی‌شد و برای این منظور اجبارا باید زبان انگلیسی بریتانیایی انتخاب می‌شد. محدودیتی که در نسخه معمولی برنامه گوگل وجود ندارد.

برنامه گوگل گو

برنامه گوگل گو که نسخه سبک برنامه گوگل است، اما چند خصوصیت اضافی در آستین دارد که جالب توجه است. نمایش «جستجوهای ترند شده» و گزینه‌های بسیار برای شخصی‌سازی از جمله قابلیت‌های خوب این برنامه هستند. به نظر می‌رسد گوگل گو یکی از بهترین برنامه‌هایی است که تاکنون برای اندروید گو طراحی شده است. این برنامه همه خصوصیاتی که در برنامه اصلی گوگل نیاز دارید را حفظ کرده است و رابط کاربری زیبایی نیز دارد. تنها نکته این است که در گوگل گو کارت‌های خبری به شما پیشنهاد نمی‌شود.

برنامه گوگل

واضح است که نسخه معمولی اپلیکیشن گوگل بهتر است، اما گوگل گو نیز به طرز تعجب آوری خوب طراحی شده و حق مطلب را به خوبی ادا می‌کند. همچنین در مورد اپلیکیشن اسیستنت گو، بسیار شبیه به قابلیت دستیار هوشمند نسخه معمولی برنامه گوگل بوده که در سیستم عامل اندروید گو به صورت یک برنامه مجزا درآمده است. البته معدود محدودیت‌هایی وجود دارد، از جمله اینکه تنظیمات پیکربندی، مطلقا وجود ندارد، هرچند به طور کلی مشابه نسخه اصلی عمل می‌کند. می‌توانید به عنوان نمونه به آن دستور دهید که با برنامه اسپاتیفای موسیقی پخش کند، اما نمی‌توانید برنامه پیش فرض پخش موسیقی را تغییر دهید. همچنین اسیستنت گو نمی‌تواند سخت افزار گوشی را کنترل کند. مثلا نمی‌توان از آن برای روشن کردن چراغ گوشی استفاده کرد. اما همه کارکردهای اصلی به خوبی عمل می‌کنند.

برنامه اسیستنت گو

در مورد رابط کاربری تغییرات چندانی مشاهده نمی‌شود، بنابراین اگر می‌خواهید از یک گوشی مبتنی بر سیستم عامل اندروید گو استفاده کنید، شاهد محیطی آشنا در اسیستنت گو خواهید بود. در آزمایش انجام شده، برنامه اسیستنت گو در برابر درخواست‌های کاربر به اندازه نسخه معمولی دستیار هوشمند گوگل خوب عمل کرد و چیزی را بی‌پاسخ نگذاشت. تنها تفاوت عمده‌ای که در اسیستنت گو مشاهده شد عدم پشتیبانی از دستور ویژه «Ok Google» است که با توجه به طراحی متفاوت برنامه‌ها نسبت به نسخه معمولی آن، قابل درک است.

مقایسه گوگل مپس گو با گوگل مپس

این همان نقطه‌ای است که گوگل الزاما باید برخی تغییرات را اعمال کند تا این برنامه برروی دستگاه‌های دارای حافظه رم پایین قابل اجرا باشد. در حال حاضر حتی بسیاری از گوشی‌های پرچمدار نیز گاهی در اجرای گوگل مپس روان عمل نمی‌کنند و دچار لگ می‌شوند. بنابراین بهینه سازی آن برای دستگاه‌های ضعیف‌تر کاری چالش برانگیز و دشوار است. البته گوگل به خوبی از پس این کار برآمده است (در اینجا نیز همانند جی‌میل گو از قابلیت WebView استفاده شده است که نمی‌توان گفت فوق العاده است). گوگل مپس گو کاملا حس و حال متفاوتی با نسخه معمولی گوگل مپس دارد، اما کارکردهای آن کاملا مشابه بوده و به خوبی نیازهایتان را برطرف می‌کند. جالب اینکه این برنامه یکی از کم حجم‌ترین برنامه‌های مبتنی بر اندروید گو نیز هست. حجم آن کمتر از یک مگابایت است که البته این احتمالا به خاطر استفاده از قابلیت WebView (به جای ارائه کامل برنامه به صورت آفلاین) است.

برنامه گوگل مپس گو

پیش‌تر اشاره شد که گوگل گو یکی از بهترین برنامه‌های طراحی شده برای اندروید گو است. در مورد گوگل مپس هم می‌توان گفت این برنامه احتمالا خوش ساخت‌ترین برنامه‌ای است که تاکنون برای اندروید گو طراحی شده است. این برنامه قطعا از حیث بازسازی دقیق نسخه اصلی بهترین نمره را خواهد داشت (به جز برنامه اسیستنت گو). اسکرین شات‌های مربوط به نسخه معمولی گوگل مپس را در زیر بررسی کنید. شدت شباهت میان دو برنامه قابل وصف نیست.

برنامه گوگل مپس

تفاوت‌های آشکاری در طراحی‌های گرافیکی دیده می‌شود، اما هیچ کدام آن قدر شدید نیست که تفاوت پررنگی میان دو برنامه ایجاد کند. بازسازی آن واقعا عالی و تحسین برانگیز است. البته طبیعی است که در گوگل مپس گو از برخی خصوصیات نسخه معمولی گوگل مپس مانند Uber یا MyTaxi صرف نظر شده باشد. اما از آن‌جا که این خصوصیات در اصل یک نوع تبلیغ هستند، حذف آن‌ها ایرادی ندارد. هنگام آزمایش آن هیچ مشکلی مشاهده نشد و به نظر می‌رسد گوگل کار بازسازی گوگل مپس را به نحو احسن انجام داده است. نکته جالب درباره برنامه گوگل مپس گو این است که شما نیز به طور ساده با مراجعه به وب سایت آن می‌توانید از این برنامه برروی گوشی اندرویدی خود استفاده کنید. البته باید باید به یک محدودیت در گوگل مپس گو اشاره کرد. شاید این محدودیت برای کاربران دور از انتظار نبوده باشد، اما به هرحال در گوگل مپس گو از قابلیت راهنمایی بلادرنگ پیچیدن در مسیر با استفاده از جی‌پی‌اس خبری نیست. شاید این مساله برای برخی بسیار مهم باشد، اما گوگل مپس گو به عنوان یک برنامه ساده کارش را به خوبی انجام می‌دهد. همچنین یکی دو خصوصیت دیگر نیز در نسخه ساده سازی شده گوگل مپس حذف شده‌اند که احتمالا چندان مهم نیستند.

در نهایت اندروید گو چگونه ارزیابی می‌شود؟

سیستم عامل اندروید گو در حال حاضر در وضعیت جالبی قرار دارد. این سیستم عامل کارت‌های زیادی در اختیار دارد که به صورت بالقوه می‌تواند جایگاه خود را به عنوان یک سیستم عامل سبک و فوق العاده تثبیت کند. از طرف دیگر از بسیاری جهات نیز کامیاب نبوده است. ارزش اندروید گو به وسیله ارزش برنامه‌هایی که قابلیت اجرا برروی آن را دارند مشخص می‌شود و این برنامه‌ها مطمئنا خیلی فوق العاده نیستند. هرچند نمی‌توان کیفیت این برنامه‌ها را زیرسئوال برد اما هنگام کار با آن‌ها احساس می‌کنید با یک محیط ناقص سروکار دارید. اما این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که شما به طور معمول، پول زیادی برای دستگاه‌های مبتنی بر اندروید گو پرداخت نمی‌کنید. این امکانات نسبت به این مبالغ کاملا متناسب هستند و نمی‌توان ایراد زیادی را بر آن‌ها وارد دانست. این قابل درک است که برای بازسازی برنامه‌ها به گونه‌ای که برروی دستگاه‌های مبتنی بر اندروید گو قابل اجرا باشد، باید برخی از خصوصیات آن‌ها را حذف کرد. همان‌طور که اشاره شد اندروید گو قرار است برروی دستگاه‌های با حافظه رم و حافظه داخلی پایین اجرا شود. در نتیجه می‌توان گفت گوشی‌های مبتنی بر سیستم عامل اندروید گو احتمالا برای افرادی که به دنبال گوشی‌های ارزان قیمت یا یک گوشی دوم هستند و نیز برای افراد سالمند، انتخاب مناسبی است. اما برای خوره‌های گوشی مطمئنا مناسب نیست.