تاریخچه اندروید و تغییرات آن در گذر زمان

حال که در آستانه عرضه نهمین نسخه اندروید موسوم به اندروید پی هستیم، بر آن شدیم تا با همراهی شما به مرور آنچه که این سیستم عامل محبوب از سر گذرانده بپردازیم.

سیستم عامل اندروید بر پایه هسته لینوکس ساخته شده است و برای اولین بار در شرکت Android Inc با ریاست اندی رابین در سال 2003 توسعه یافت و در سال 2005 نیز به گوگل با قیمت حدودی 50 میلیون دلار فروخته شد. بعد از این ماجرا اندی رابین به گوگل آمد و به عنوان مسئول پروژه اندروید، در این شرکت برگزیده شد. در 5 نوامبر 2007 گوگل برای اولین بار نسخه بتای این سیستم‌عامل را روی موبایل عرضه کرد که در همان سال اولین گوشی آیفون نیز معرفی شد.

جالب است بدانید زمانی که گوگل سیستم‌عامل اندروید را خرید، اریک اشمیت مدیر اجرایی کنونی این شرکت، عضو هیئت مدیره اپل بود که  از سال 2006 با اپل همکاری می‌کرد. همچنین گفتنی است  که در زمان معرفی اولین آیفون، اپل برای محصول جدید خود از برنامه‌های گوگل مانند گوگل مپ و یوتیوب به عنوان اپلیکیشن استفاده می‌کرد. در سال 2009 که اریک اشمیت احساس کرد اثربخشی‌اش در اپل کاهش یافته، از این شرکت استعفا داد و به گوگل پیوست.

بگذریم و بحث جالب سرگذشت اندروید را ادامه دهیم. این سیستم عامل از همان روزهای ابتدایی بسیار سریع تبدیل به پلتفرمی محبوب شد. از طرف دیگر در سال‌های آغازین ورود به عرصه تکنولوژی، برنامه زمانی اندروید به این صورت بود که در طول یک سال چندین بار آپدیت می‌شد. اما در سال‌های اخیر تصمیم گوگل بر آن شد که سالی یک بار آپدیت جدید داشته باشد.

مجوز و سرویس‌های موبایلی گوگل

همان‌طور که همه می‌دانیم همه دستگاه‌هایی که سیستم عامل اندروید را ارائه می‌کنند با هم برابر نیستند. به عنوان مثال زمانی که گوگل ورژن جدیدی از سیستم عامل خود را منتشر می‌کند روی تعداد مشخصی از نسخه‌های از قبل تعیین شده به صورت آزمایشی آن را  اجرا خواهد کرد. این بدین معنی است که همه دستگاه‌ها برای اجرای سیستم عامل اندروید می‌بایست مجوز گوگل را دریافت کنند.

علاوه بر این، این سیستم عامل برنامه‌های محدودی برای اجرا دارد که شامل برنامه‌هایی مانند جی‌میل، کروم، گوگل مپ و چند برنامه دیگر است. سایر برنامه‌ها نیز توسط توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان تولید شده و برای فروش و یا نصب رایگان بر روی فروشگاه‌های اندرویدی مانند گوگل پلی جهت دانلود قرار می‌گیرند.

جالب است بدانید که آمازون به همین خاطر دارای سیستم عاملی مستقل است و از اندروید برای مجموعه تبلت‌های خود استفاده نمی‌کند. در واقع آمازون سیستم‌عاملی به نام Fire OS دارد که محیط کاربری ویژه‌ای را برای کاربران فراهم خواهد آورد. کاربران این سیستم عامل می‌توانند به راحتی فایل‌ها، کتاب‌ها، فیلم‌ها و سایر اطلاعات را با هم به اشتراک بگذارند. از طرف دیگر آمازون نیز برنامه‌ها و مرورگرهای مختص خود را دارد که آن‌ها را در اختیار سایر پلتفرم‌ها قرار نمی‌دهد.

همچنین گوگل به تولیدکنندگان دستگاه‌های هوشمند اجازه داده است در بستر اندروید، رابط کاربری مخصوص خود را داشته باشند تا در سایه آن بتوانند خدمات بیشتری را برای کاربران خود به ارمغان بیاورند. در این میان می‌توانیم به Samsung Experience و یا EMU هواوی اشاره کنیم.

تاریخچه نسخه‌های مختلف اندروید

گوگل که خودش شرکت تولید‌کننده سخت‌افزار نبود بر آن شد تا اندروید را در اختیار شرکت‌های سازنده موبایل قرار دهد. به‌ عنوان‌ مثال در این راه یکی از اولین شرکت‌هایی که قرار شد دستگاه اندرویدی بسازد شرکت اچ‌تی‌سی بود که توانست برای اولین بار اندروید نسخه 1.1 را در گوشی هوشمند HTC Dream پیاده‌سازی کند. حال بیاییم به روند رو به رشد این سیستم‌عامل محبوب نگاهی بیندازیم.

اندروید نسخه 1.0

می‌توان گفت که تاریخچه اندروید با خرید این سیستم عامل توسط گوگل آغاز شد و تداوم آن با اندروید نسخه یک در 23 سپتامبر 2008 شکل گرفت. هرچند نسخه یک اندروید با آنچه که اکنون به عنوان سیستم عاملی پیشرفته می‌شناسیم، تفاوت‌های چشم‌گیری دارد، اما در چارچوب کلی می‌توان اشتراکاتی پیدا کرد. این نسخه از اندروید برای اولین بار در آمریکا و بریتانیا در سال 2008 روی گوشی T-Mobile G1 عرضه شد و شامل برخی از برنامه‌ها می‌شد که عبارت بودند از:

• اندروید مارکت (Android Market)، مرورگر، برنامه Pictures و دوربین
• جی‌میل، گوگل کانتکت (Google Contact)، گوگل کلندر (Google Calendar)
• گوگل مپس، برنامه شماره‌گیری (Dialer) و ساعت هشدار

این نسخه از اندروید از صفحه اصلی چندگانه و همچنین قابلیت تغییر تصاویر پس‌زمینه بهره می‌برد. یکی از ویژگی‌های جالب توجه دیگر در آن زمان، قابلیت جابجایی آسان و در واقع سوئیچ بین برنامه‌ها بود. البته گفتنی است که در کنار این ویژگی‌هایی که در زمان خود بسیار جالب بودند امکان پشتیبانی از ضبط ویدیو وجود نداشت. همچنین نسخه 1 این سیستم عامل نیز به برنامه پخش ویدیو مجهر نبود. ناگفته نماند که از دیگر خصوصیات اندروید 1 نیز می‌توان به مرورگر Webkit اشاره کرد که در آن زمان حتی قابلیت بزرگنمایی یا زوم نیز در آن گنجانده نشده بود.

می‌توانید این نسخه از اندروید را در موبایل T-Mobile G1 در تصاویر زیر مشاهده کنید:

به هر حال شاید اکنون با مشاهده این تصاویر به ساده بودن نسخه‌های اولیه اندروید، پی ببرید. بله درست است که بسیار ابتدایی و ساده به نظر می‌رسید اما در آن زمان برای گوگل گامی بزرگ و جسورانه محسوب می‌شد.

حتما بین شما خوانندگان عزیز افرادی هستند که با اولین نسخه‌های این دستاورد گوگل در آن سال‌ها کار کرده باشند و یا خبرهای آن را دنبال می‌کردند. در این راستا ما ویدیویی را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت که دیدن آن و دریافتن اینکه گوگل چه راه درازی را تاکنون پیموده است خالی از لطف نخواهد بود.

اندروید نسخه 1.1 یا Petit Four

این نسخه از اندروید که با نام Petit Four شناخته می‌شد، بر روی گوشی اچ‌تی‌سی Dream علاوه بر آمریکا و بریتانیا به صورت عمومی در تاریخ 9 فوریه 2009 روانه بازار شد. در واقع اندروید 1.1 آپدیت اندکی داشت و نسخه بین‌المللی سیستم‌عامل گوشی T-Mobile G1 به شمار می‌رفت. ویژگی‌های برجسته اندروید 1.1 عبارت بودند از:

• آپدیت گوگل مپس که با جزئیات بیشتری در جستجوها همراه بود.
• افزایش صدا در زمان برقراری تماس و همچنین مخفی کردن و یا نمایش صفحه شماره‌گیری
• امکان پیوست فایل در پیام‌ها
• پشتیبانی از Marquee در رابط کاربری صفحات

اندروید 1.5 یا کاپ کیک (Cupcake)

اندروید 1.5 اولین به‌روزرسانی بود که باعث شد، اندروید از آن به بعد نامگذاری‌های رسمی نیز به خود بگیرد. علاوه بر این اندروید 1.5 را می‌توان سرآغاز بسیاری از تحولات گوشی‌های هوشمند اندرویدی دانست. این نسخه در تاریخ 27 آوریل 2009 عرضه شد و مهم‌ترین تغییر آن، در بخش رابط کاربری بود. یکی از این تغییرات گزینه چرخش خودکار و حرکت‌های جالب صفحه‌نمایش در جابه‌جایی بین صفحات بود. از دیگر دستاوردهای اندروید 1.5 می‌توان به صفحه کلید لمسی آن اشاره کرد که با قابلیت پشتیبانی متن و یک دیکشنری نیز همراه شده بود. در واقع این اولین بار در آن زمان بود که یک گوشی به دور از صفحه کلید فیزیکی کار می‌کرد. در کنار همه این ویژگی‌ها اگر به خاطر داشته باشید گفتیم که اندروید در نسخه ابتدایی قادر به ضبط ویدیو نبود که در این نسخه این ضعف نیز برطرف شد و گوشی‌هایی با اندروید 1.5 قادر بودند ویدیوها را در قالب MPEG-4 و 3GP ضبط کنند. در کنار آن ویژگی‌هایی نیز به برنامه دوربین اضافه شد. علاوه بر این، مرورگر نیز بهینه شده بود و  امکان کپی و پیست متن‌ها در این برنامه امکان‌پذیر شد.

در کنار همه این ویژگی‌ها می‌توان به قابلیت آپلود ویدیوها و تصاویر در یوتیوب نیز اشاره کرد. همچنین کاربران می‌توانستند برای مخاطبین تصویر پروفایل اختصاص دهند.

اندروید 1.6 یا دونات (Donut)

دیگر نسخه شیرین اندروید، یعنی نسخه 1.6 که در تاریخ 15 سپتامبر 2009 برای استفاده آماده بود، با هدف کاربرپسند بودن و زیبایی رابط کاربری آغاز به کار کرد. دونات از رزولوشن WVGA پشتیبانی می‌کرد که در سایه این ویژگی می‌توانست در دستگاه‌های مختلف با صفحه‌نمایش‌های متفاوت اجرا شود. یعنی تولیدکنندگان از آن پس می‌توانستند دستگاه‌های اندرویدی را در اندازه‌های مختلف تولید کنند. در کنار این ویژگی‌، اندروید نسخه 1.6 یا همان دونات اولین نسخه‌ای بود که به جستجوی سریع یا Quick Search مجهز شد که نتایج بهتری نیز نسبت به قبل در اختیار کاربر قرار می‌داد. درواقع این ویژگی اکنون به کاربران اجازه می‌داد که بتوانند به صورت مستقیم در وب، فایل‌های شخصی و لیست مخاطبین خود به جستجو بپردازند. علاوه بر این‌ها اندروید مارکت نیز توسعه یافته بود و به برنامه‌های مختلفی مجهز بود.

همچنین برنامه دوربین، گالری و ضبط فیلم توانستند در این نسخه به صورت یکپارچه‌تر با هم کار کنند تا تجربه کاربری خوبی را در کنار سرعت اجرای بالاتر برای کاربران به ارمغان بیاورند.

اندروید 2 یا نان خامه‌ای (Eclair)

کاربران در این نسخه از اندروید که در 26 اکتبر 2009 عرضه شد، شاهد بهینه‌سازی عملکردهای مختلف در دستگاه‌های اندرویدی بودند. رابط کاربری جدید، پشتیبانی بیشتر از نمایشگرهای مختلف و امکان قرار دادن تصاویر Live در پس‌زمینه، امکاناتی برای آغاز تحولات بزرگتر بودند. در کنار این ویژگی‌ها گوگل مپ نیز با پیشرفت قابل توجه خود توانست جایگزین خوبی برای دستگاه‌های ناوبری خودروها شود، چرا که اکنون گوگل مپ به امکاناتی نظیر نمایش سه‌بعدی، راهنمای صوتی و اطلاعات ترافیکی مجهز بود. با این نسخه از بروزرسانی اندروید در همین دوران بود که موبایل‌های هوشمند از طریق گنجاندن ویژگی‌هایی مانند زوم، فیلترها و افکت‌های مختلف، فلش و … در برنامه دوربین، رقابت خود را با دوربین‌های دیجیتال آغاز کردند.

همچنین یک سری از ویژگی‌ها را می‌توانید در ویوی زیر مشاهده کنید:

در اندروید 2.1 شاهد آپدیت قابل توجهی نبودیم و گوگل در این آپدیت بیشتر بر روی اصلاح و برطرف‌سازی یک سری از ایرادات متمرکز شد. به همراه معرفی این نسخه گوگل اولین گوشی نکسوس خود را نیز معرفی کرد. این مدل از گوشی توسط HTC ساخته شده بود که به طور مستقیم به گوگل فروخته شد. نکسوس در ماه ژانویه سال 2010 عرضه شد و در ماه می 2010 اولین گوشی گوگل بود که با فرویو (Froyo) نیز آپدیت شد.

دیگر ویژگی‌های اندروید 2 یا نان خامه‌ای:

• پشتیانی از ایمیل مایکروسافت
• بلوتوث 2.1
• دسترسی سریع به مخاطبین و برقراری تماس و ارسال SMS که کاربران می‌توانستند با یک لمس این کارها را انجام دهند
• قابلیت جستجو در SMS و همین‌طور پیام‌های MMS
• افزایش سرعت تایپ در کیبورد مجازی
• تغییر رابط کاربری مرورگر و پشتیبانی مرورگر از HTML 5 و پخش آنلاین فیلم در مرورگر
• امکانات جدید تقویم از جمله قابلیت درج رویداد
• ارتقای ژست‌های حرکتی و ایجاد قابلیت چند لمسی

اندروید 2.2 یا فرویو (Froyo)

سرعت، حافظه و بهینه‌سازی در عملکردهای مختلف از ویژگی‌های برجسته فرویو بود که در 20 می 2010 منتشر شد. یکی از این بهینه‌سازی‌ها به ارتقای عملکرد پردازنده از طریق بکارگیری کامپایلر Dalvik JIT اشاره می‌کند. در واقع این کامپایلر بهبود عملکرد پردازنده را به همراه داشت. از دیگر تفاوت‌ها در این نسخه که یکی از بزرگترین تغییرات محسوب می‌شد، می‌توان به بهبود کیفیت صفحه‌نمایش نیز اشاره کرد. بله در این نسخه از اندروید قابلیت پشتیبانی از صفحه‌نمایش تا 320PPI گنجانده شده بود. این یعنی اینکه می‌توانستیم شاهد اجرای این سیستم عامل در یک دستگاه 4 اینچی با کیفیت 720 پیکسل باشیم که در آن زمان گام بزرگی محسوب می‌شد. همچنین در فرویو، دستورات صوتی وارد دنیای اندرویدی شدند و کنترل‌های بیشتری را به ارمغان آوردند.

علاوه بر این، می‌توانیم ویژگی‌های دیگری را نیز برشمریم که در این نسخه مشاهده می‌شد. پشتیبانی از بلوتوث خودرو و  پخش فایل‌های GIF، برنامه‌های کاربردی بیشتر در سایه ارتقای حافظه داخلی و گنجاندن قابلیت بزرگنمایی تصاویر در برنامه گالری از دیگر ویژگی‌هایی محسوب می‌شدند که در این نسخه از اندروید برای کاربران فراهم بودند. خب حیف است که همه این ویژگی‌ها را گفته باشیم و به بهره‌مندی اندروید 2.2 از WiFi و همچنین پشتیبانی از USB اشاره‌ای نکنیم.

اندروید 2.3 یا نان زنجبیلی (Gingerbread)

اندروید 2.3 در دسامبر 2010 عرضه شد. بله در این برهه از زمان نان زنجبیلی اندرویدی آمده بود تا شیرینی رابط کاربری اندروید را کامل کند. علاوه بر آن یکی از ویژگی‌های خوب دیگر این نسخه از اندروید پشتیبانی از عملکرد بهینه باتری بود. این ویژگی باعث می‌شد تا باتری موبایل برای برنامه‌هایی که در طولانی مدت اجرا می‌شوند، بهتر مدیریت شود. همچنین امکاناتی برای تجربه بازی‌های جدید در این نسخه از موبایل گنجانده شده بود و توسعه‌دهندگان می‌توانستند از آن برای ارتقای صدا و جذابیت‌های دیگر استقاده نمایند.

علاوه بر این‌ها کاربران شاهد ارتقای برنامه دوربین، بهبود دستورات کپی و پیست، برنامه دانلود منیجر جدید، ارتقای برنامه جی‌میل و گنجاندن و ارسال و دریافت پیام صوتی از گوگل تاک بودند.

اندروید 3 یا کندوی عسل (Honeycomb)

خب اکنون نوبت رقابت با آیپد اپل بود. در واقع هدف گوگل با انتشار اندروید 3 در سال 2011 ورود به عرصه تبلت و استفاده از سیستم عامل محبوب خود در دستگاه‌هایی بزرگ‌تر بود. درواقع در آن زمان گوگل برای نصب اندروید 3 تبلت Xoom موتورولا را به کارگرفت که بهترین گزینه برای نمایش دستاورد جدید در آن زمان محسوب می‌شد.

اندروید 3 یا کندوی عسل توانست رابط کاربری خوبی برای این مدل از تبلت ایجاد کند. کاهش نیاز به دکمه‌های ناوبری یا جهت‌نما، دسترسی سریع به اعلان‌ها و همچنین دکمه‌های هوم، بازگشت و منو از ویژگی‌های بازر اندروید 3 در این تبلت موتورولا بودند. همین‌طور نوار Action امکان دسترسی سریع به آپشن‌های مختلف از جمله وبجت‌ها و سایر محتواها را فراهم می‌کرد که از بالای صفحه قابل دسترس بود. از طرف دیگر تنظیمات سریع (Quick Setting) در این نسخه از اندروید دوباره تعریف شد که کاربران در سایه آن می‌توانستند از زمان، تاریخ و همچنین وضعیت باتری دستگاه خود مطلع شوند. علاوه بر این‌ها کندوی عسل توانست شتاب سخت‌افزاری قابل توجه و پشتیبانی از پردازنده‌های چند هسته‌ای را نیز به ارمغان بیاورد.

اندروید 3 بعدا طیف وسیعی از دستگاه‌های مختلف را مورد پشتیبانی قرار دارد. همچنین قابلیت‌هایی مانند پشتیبانی از دستگاه‌های USB مانند صفحه‎‌کلیدهای جانبی، اشاره‌گرها و همین‌طور پشتیبانی از دستگاه‎های مختلف با صفحه‌نمایش‌ها و رزولوشن‌های مختلف را به ارمغان آورد. از دیگر ویژگی‌های این نسخه از اندروید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طراحی جدید صفحه کلید
• بهینه‌تر و ساده‌تر شدن عمل کپی و پیست
• دسترسی سریع به دوربین و ویژگی‌های آن
• قابلیت رمزگذاری داده‌های کاربر
• پشتیبانی از جوی استیک
• پشتیانی از فایل‌های صوتی بدون افت کیفیت
• افزایش قابلیت NFC که بر اساس آن دستگاه‌های بی‌سیم می‌توانند با هم ارتباط برقرار کنند

اندروید 4.0 یا بستنی حصیری (Ice Cream Sandwich)

درواقع اندروید 4.0 ترکیبی از اندروید 2.3 و اندروید 3 بود که با پشتیبانی سخت‌افزاری قوی و رابط کاربری قابل قبولی هم برای گوشی‌های هوشمند و هم برای تبلت‌ها عرضه شد. در این نسخه از اندروید شاهد به‌کارگیری دکمه‌های ناوبری (هوم، بازگشت و منو) بر روی صفحه نمایشگر در گوشی‌های اندرویدی بودیم. علاوه بر فونت جدید Roboto که در این نسخه از اندروید قابل استفاده بود، ویجت‌ها مانند برنامه‌های کاربردی در تب‌هایی مشابه قرار گرفتند. از طرف دیگر در این نسخه از اندروید نیز ارتقای ساخت پوشه بر اساس رویکرد کشیدن و رها کردن (Drag and Drop) نیز وجود داشت. کاربران با استفاده از این نسخه اندروید می‌توانستند میزان مصرف دیتای خود را مشاهده کرده و مدیریت بهتری نسبت به آن داشته باشند. علاوه بر این، آن‌ها می‌توانستند محدودیت‌های مصرف دیتا را نیز در این زمینه اعمال کنند.

اندروید 4 این امکان را هم داشت تا بتواند با دستگاه‌هایی که از NFC پشتیبانی می‌کنند اطلاعاتی را ردوبدل نماید. از نظر دوربین باز هم شاهد ارتقای عملکرد برنامه دوربین بودیم که قابلیت‌هایی مانند زوم در هنگام ضبط ویدیوهای 1080P و رساندن تاخیر شاتر به صفر به آن اضافه شده بود.  گالری مدیریت تصاویر نیز دارای شکل و شمایل دیگری بود  و کاربران به لطف ویژگی‌های جدید آن می‌توانستند به ویرایش و مدیریت بیشتر تصاویر بپردازند.

گفتنی است که امنیت هدف دیگری بود که دستاورد آن در اندروید 4 بیشتر مشاهده می‌شد. اندروید 4 در این راستا Face Unlock را در خود جای داده بود که در سایه استفاده از آن کاربران با کمک نرم‌افزار تشخیص چهره اندروید می‌توانستند قفل دستگاه اندرویدی خود را بگشایند. البته این ویژگی که در اپل با نام Face ID معروف است سابقه‌ای 6 ساله دارد و دارای کارایی قابل قبول‌تری نسبت به اندروید در این زمینه است. چرا که اپل برای تشخیص چهره کاربر، سخت‌افزار و نرم‌افزار را در کنار هم برای تشخص به کار می‌گیرد.

از دیگر امکانات اندروید 4 می‌توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:

• ارتقای پیام صوتی و تصویری
• امکان زوم در برنامه تقویم
• آرایش و طراحی جدید گالری
• دسترسی مستقیم به برنامه‌ها از لاک اسکرین
• قابلیت گرفتن اسکرین‌شات از طریق دکمه پاور و کم کردن صدا
• پشتیبانی از Wi-Fi مستقیم
• پشتیبانی از برنامه Poeple که با برنامه Google Plus ادغام شده بود

اندروید 4.1 یا آبنبات ژله‌ای (Jelly Bean)

اندروید 4.1 که در سال 2012 در کنفرانس Google I/O معرفی شد دو هدف اصلی داشت که یکی از آن‌ها بهبود عملکرد باتری سیستم و بهینه‌سازی آن بود و دیگری به کاربردی‌تر شدن رابط کاربری اشاره می‌کرد. در کنار تحقق این اهداف اندروید توانست عملکرد لمس را در رابط کاربری خود ارتقا بخشد. همچنین ورژن آبنبات ژله‌ای اندروید اعلان‌های قابل پیگیری (Actionable Notification) را معرفی کرد. درواقع اعلان‌ها قابلیت نمایش پیام‌های مختلف را داشتند و همچین کاربران می‌توانسند اعلان را برای برخی از برنامه‌ها مدریت کرده و آن‌ها را خاموش کنند.

سایر ویژگی‌های اندروید 4.1:

• دسترسی پیشرفته
• میانبرها و ویجت‌ها می‌توانستند به طور اتوماتیک در صفحه مرتب شوند و جا را برای برنامه‌های جدید باز کنند
• پشتیبانی از بلوتوث برای Android Beam سازگار با NFC
• افزایش قابلیت‌های برنامه دوربین
• حساب کاربری چندگانه برای تبلت‌ها
• برنامه ساعت جدید همگام با ساعت جهانی، کرونومتر و تایمر
• ارسال پیام‌های گروهی
• پشتیبانی از رزولوشن 4K

اندروید 4.4 یا کیت کت (KitKat)

اندروید 4.4 در 3 دسامبر 2013 پا به عرصه گذاشت. اینجا بود که دیگر گوگل می‌توانست به فرزند خود افتخار کند و مسئولیت‌های بیشتری را بر روی دوش او بگذارد. بله گوگل توانسته بود علاوه بر کارهای نسخه‌های قدیمی اندروید، برنامه پخش موزیک، مسیریابی و اضافه کردن جستجو در Google Now را در این نسخه بگنجاند. همچنین رابط کاربری اندروید در کیت کت ارتقا یافته بود و می‌توانست از طراحی سه بعدی پشتیبانی کند. علاوه بر این در این نسخه از اندروید شاهد برنامه‌های کاربردی بیشتری نیز بودیم که بر روی محتوا و یا ارسال و دریافت پیام تمرکز داشتند.

از لحاظ رابط کاربری نیز در این نسخه کاربران رنگ‌های روشن‌تری را شاهد بودند و می‌توانسند ارتباط بهتری با رابط کاربری برقرار کنند. نمایش هوشمندانه‌تر Caller ID نیز از دیگر ویژگی‌ها در این نسخه از اندروید بود. درواقع زمانی که فرد ناآشنایی تماس می‌گرفت اندروید می‌توانست آن شماره را با شرکت‌های تجاری ثبت شده در حوالی از طریق گوگل مپ تطبیق دهد.

قبل از بیان دیگر ویژگی‌های نسخه 4.4 بهتر است اندکی با برنامه مفسر ران تایم آشنا شویم. درواقع ران تایم کدهای برنامه را تفسیر می‌کند و آن‌ها را به کد ماشین و کدهای مناسب سخت‌افزار جهت اجرا تبدیل می‌نماید. همان‌طور که در بالا اشاره کرده بودیم در نسخه‌های قبلی اندروید از ران تایم Dalvik استفاده می‌شد که سرعت اجرای برنامه‌ها را به طرز چشمگیری کاهش می‌داد. چراکه در هر بار اجرا منابع سخت‌افزاری زیاد درگیر می‌شدند. اما اندروید در این نسخه تواست ران تایم ART را ارتقا دهد که جایگزین مناسبی برای Dalvik نیز محسوب می‌شد. درواقع ART یک مفسر Ahead Of Time بود که جلوتر از زمان کدها را به کد ماشین تبدیل می‌کرد که این موضوع باعث کاهش مصرف باتری و همچین افزایش سرعت سیستم شده بود.

از آنجایی که این نسخه از اندروید، از ویژگی‌ها و خصوصیات خوبی بهره می‌برد، بعدها در چرخه حیات خود به عنوان سیستم عامل دستگاه‌ها و گجت‎‌های هوشمند پوشیدنی مورد استفاده قرار گرفت. دیگر ویژگی‌های کیت کت شامل وارد زیر می‌شدند:

• بهینه‌سازی برای دستگاه‌هایی با مشخصات پایین‌تر
• قابلیت چاپ بی‌سیم و کلود پرینتینگ Cloud Printing
• بهبود قابلیت چند وظیفگی یا مولتی تسکینگ که باعث اجرای سریع‌تر برنامه‌ها می‌شد

اندروید 5 یا آبنبات چوبی (Lollipop)

آبنبات چوبی یا همان نسخه 5 در مقایسه با نسخه‌های پیشین از طرح جدیدی با نام Matrial Design به عنوان رابط کاربری بهره می‌برد و مربوط به به‌روز رسانی 2014 می‌شد. درواقع این نسخه از سیستم عامل محبوب گوگل سایه‌ها و حرکت‌ها را در جهت بهبود رابط کاربری در خود جای داده بود. همچنین اعلان‌ها به صفحه قفل نیز منتقل شده بودند. علاوه بر این‌ آهنگ‌ها، تصاویر و برنامه‌ها می‌توانستند در تمام دستگاه‌های اندرویدی به صورت یکپارچه اجرا شوند. همچنین در این نسخه از اندروید، باز شاهد بهینه‌تر شدن مصرف باتری و همین‌طور افزایش سرعت با استفاده از ART بودیم. مهم‌تر از همه این‌ها در این نسخه از اندروید اولین‌بار بود که نسخه‌های سازگار با تلویزیون و خودرو خودنمایی کردند و بعد از آن دستاوردهای نوینی در این عرصه‌ها شکل گرفت که باید همه را مدیون اندروید 5 باشیم.

دیگر ویژگی‌های نسخه 5 سیستم عامل گوگلی عبارتند از:

• پشتیبانی از پردازش 64 بیتی
• پیش‌نمایش چاپ
• اتصال سریع به سایر دستگاه‌ها
• ارتقای عملکرد باتری
• تماس‌های صوتی با کیفیت بالا و سازگار با دستگاه‌های 4G

اندروید 6 یا مارشمالو (Marshmallow)

این نسخه در 5 اکتبر 2015 معرفی شد که در آن زمان با ویژگی‌ها و جذابیت‌هایی که داشت بسیار محبوب و پرطرفدار شد. یکی از ویژگی‌ها حالت چرت یا Doze بود و به این موضوع اشاره داشت که وقتی گوش در حالت استراحت باشد، دستگاه به خواب می‌رود؛ این موضوع به میزان مصرف باتری کمک قابل توجهی می‌کرد. این درحالی بود که امنیت در اندروید 6 ارتقا یافته بود و پشتیبانی حسگر اثر انگشت نیز وارد این سیستم‌عامل محبوب شده بود.

سایر ویژگی‌های اندروید 6 عبارت بودند از:

• جستجوی متنی با استفاده از کلمات در درون برنامه‌ها
• پشتیبانی از چیدمان برنامه‌ها به صورت الفبایی
• پشتیبانی از نمایش 4K در اپلیکیشن‌ها
• گزینه‌های قابل انتخاب برای اتصالات USB
• امکان باز کردن دوربین با 2 بار فشردن دکمه پاور
• اضافه شدن نوار جستجو و علاقه‌مندی‌ها در برنامه‌ها
• تنظیم حالت مزاحم نشوید یا Don’t Distrube

اندروید 7 نوقا یا شیرینی بادام زمینی (Nougat)

نوقا در آگوست 2016 معرفی شد که دارای ویژگی‌ها و خصوصیات جالبی بود. از ویژگی‌های این نسخه از اندروید، می‌توان به جابجایی آسان بین برنامه‌ها اشاره کرد. گفتنی است در این نسخه امکان Google Now برای اولین بار جای خود را به دستیار گوگل داد. از طرف دیگر پیشرفت رابط کاربری اندروید در طول چند سالی که از عمرش می‌گذشت در اندروید 7 به جایی رسید که دو برنامه می‌توانستند به راحتی در کنار هم اجرا شوند. API Vulkan نیز برای اولین بار در اندروید 7 مورد استفاده قرار گرفت. این مورد ویژگی‌هایی مانند پشتیبانی از گرافیک سه‌بعدی برای بازی‌ها و دیگر برنامه‌ها مانند Daydream پلتفرم واقعیت افزوده را فراهم می‌کند. 

از دیگر ویژگی‌های این نسخه از نوقا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پیمایش راحت‌تر فایل‌ها
• قابلیت بزرگنمایی نمایشگر
• افزایش آپشن‌های تنظیمات سریع
• هشدار مصرف باتری
• پشتیبانی از PIP تکنولوژی Picture In Picture برای Android TV

اندروید 8 یا اوریو (Oreo)

یکی از ویژگی‌های جالب اوریو این است که از فناوری Picture In Picture پشتیبانی می‌کند. درواقع فناوری Picture In Picture به این موضوع اشاره دارد که با کمک آن می‌توانید در زمانی که در حال مشاهده ویدیو  (به عنوان مثال در یوتیوب) هستید به دنبال ویدیوی دیگری بگردید. درواقع این ویژگی پنجره نمایش فیلم را کوچک کرده و فضای مناسب جستجو را برای کاربران فراهم می‌آورد.

علاوه بر این کاربر به راحتی می‌تواند با عمل سوییپ کشیدن دست بر روی اعلان مشخصی آن را از صفحه پاک کند. همچنین Android Instant App اجازه می‌دهد تا کاربران برخی از برنامه‌ها را بدون نیاز به نصب بتوانند از طریق مرورگر بر روی دستگاه خود اجرا کنند. از دیگر خصوصیات اندروید 8 نیز می‌توان به پیام‌های پاپ آپ Toast اشاره کرد که با رنگ‌های سفید و شفاف شکل گرفته‌اند و هماهنگی بیشتری با رابط گرافیکی دارند. درواقع پیام‌های پاپ‌آپ پیام‌هایی هستند که در سراسر اندروید قابل مشاهده‌اند. مثلا پیامی که در لحظه ارسال ایمیل مانند «Sending Message…» مشاهده می‌کنید یک پیام پاپ آپ است.  

جالب است بدانید که در اندروید 8 ایموجی‌های جالبی تعریف شده‌اند. درواقع بهتر است اینگونه بگوییم که یکی از تغییرات واضح اندروید 8 ایموجی‌ها هستند. هر چند ممکن است از نظر طیف وسیعی از کاربران چندان ایموجی‌های جالبی نباشد اما خب استفاده از آن‌ها خالی از لطف نخواهد بود. اما بزرگترین تغییر اساسی اندروید تاکنون، ویژگی معماری ماژولار است که در این نسخه ظهور کرد. این امکان به سازندگان سخت‌افزار اجازه می‌دهد تا راحت‌تر و زودتر از سایر کاربران به آپدیت‌های اندروید، دسترسی داشته باشند.

سایر ویژگی‌های اندروید 8:

• طراحی دوباره تنظیمات سریع یا Quick Setting با ساختاری جدید
• پشتیبانی از چندین صفحه نمایش
• فونت‌های قابل دانلود
• دستیار WiFi
• تم‌هایی با قابلیت روشنایی و تاریکی اتوماتیک
• Google Play Protect که به ایجاد امنیت بیشتر گوشی در برابر برنامه‌های مخرب کمک می‌کند
• تغییر ظاهر آپشن‌های خاموش کردن دستگاه که شامل Power Off و Restart است

اندروید 9 یا اندروید پی

درواقع اندروید پی آخرین نسخه از سیستم عامل محبوب گوگل است که هم‌اکنون نسخه بتای آن برای تعدادی از گوشی‌های محدود قابل نصب است. جالب است ویدیوی زیر را جهت آشنایی بیشتر با اندروید پی مشاهده کنید:

معرفی چند ویژگی برجسته از اندروید پی:

• رابط کاربری جدید برای تنظیمات سریع
• ساعت به سمت چپ نوار اعلان منتقل شده است
• داک طراحی نیمه شفافی به خود گرفته است
• دکمه اسکرین شات به آپشن‌های Power اضافه شده است
• آیکون‌هایی با طراحی‌های گرد
• حالت‌ها و روش جدید برای انتقال بین اپ‌های مختلف
• طراحی دوباره آپشن‌های تغییر صدا
• اعلان‌های ارتقا یافته
• نمایش میزان مصرف باتری
• ویژگی‌های تجربی (به عنوان مثال، گوشی هوشمند شما قادر خواهد بود در زمان رانندگی یا در مواقع خاص بلوتوث را فعال کند. این کار بدون دخالت شما صورت می‌گیرد. درواقع از طریق امکانات یادگیری است که در نسخه پی این سیستم عامل قرار گرفته است.)

علاوه بر موارد بیان شده می‌توانید اطلاعات بیشتری را درباره اندروید پی در این مطلب بخوانید.

خب هرچند تاکنون توانستیم یک سری از ویژگی‌های برجسته اندروید را در طی سالیان مختلف برشمریم اما این انتهای راه این سیستم عامل نیست. این پلتفرم محبوب همچنان هم‌پای فناوری‌های روز در حال رشد و ترقی است و دستاوردها نشان می‌دهند که راه درازتری را در پیش دارد. بله گوگل نقشه‌های دیگری را برای سیستم‌عامل محبوبش در سر می‌پروراند. باید منتظر باشیم و ببینیم که در نسخه‌های آتی اندروید با چه دستاوردهایی روبه‌رو خواهیم بود. شاید آن زمان مقاله دیگری نوشتیم و گفتیم واو! این همان اندرویدی است که در سال 2018 در یادگیری ماشین تازه کلاس اولی بود!