تشخیص آثار هنری جعلی برای چشمان آموزش نشده کاری غیر ممکن است؛ به همین خاطر برخی علاقمندان به هنر سال ها آموزش می بینند تا به کارشناسان هنری تبدیل شوند و آثار هنری اصل را شناسایی کنند. متاسفانه حتی این کارشناسان هم گاهی فریب مهارت جاعلان را می خورند.
تا به امروز راهی برای رفع این مشکل وجود نداشت و کلکسیونرها و موزه ها تنها به امید اشتباه نکردن کارشناسان خبره بودند. اما مدتی است که پای فناوری به ماجرا باز شده و هوش مصنوعی (AI) آمده است تا این بار در زمینه ی هنر، گره یکی از مشکلات بشر را باز کند.
پژوهشگران دانشگاه راتگرز در نیوجرسی به همراه یک آتلیه بازسازی و پژوهش نقاشی هلندی از چندی پیش روی یک پروژه ی هوش مصنوعی برای تحلیل و آنالیز آثار هنری نقاشان مختلف کار کرده اند. این پژوهشگران بر مبنای فناوری هوش مصنوعی ساخته شده توسط دانشگاه MIT موفق به ساخت سیستمی شده اند که دقتش در تشخیص اعتبار نقاشی فوق العاده است.
نحوه ی به دست گرفتن قلمو در نقاشان مختلف تفاوت دارد، همچنین میزان فشار دادن قلمو بر بوم نقاشی در افراد مختلف متفاوت است. در واقع می توان گفت قلم زنی های هر هنرمندی مختص خود او است. پژوهشگران با اتکاء بر همین امر به سراغ بررسی کارهای نقاشان بزرگ رفتند. آن ها 300 تصویر خطی از هنرمندان بزرگی همچون پیکاسو، آنری ماتیس، مودیلیانی و غیره را به طور کامل آنالیز کردند.
پژوهشگران ضربه های قلم هر نقاشی را به صورت داده به دست آوردند و در مرحله ی بعد آن ها را به یک شبکه ی عصبی بازیابنده دادند. این شبکه عصبی تشخیص داد کدام ضربات قلم برای ایجاد تمایز میان هنرمندان مهم هستند و این قسمت ها را از کل نقاشی جدا کرد.
اما پژوهشگران در تهیه ی سیستم مورد نظر خود به این اکتفا نکردند؛ آن ها نوعی الگوریتم جدید در هوش مصنوعی به وجود آورند. این الگوریتم به هوش مصنوعی یاد داد که دنبال ویژگی های مشخص در نقاشی ها بگردد. ویژگی هایی مانند شکل خطوط و شکل ضربات قلم هنرمند.
پژوهشگران دانشگاه راتگرز به همراه همکاران هنرمند خود با یکپارچه سازی فناوری خود به سیستمی رسیدند که قادر است 80% مواقع هنرمند خالق اثر را شناسایی کند. سپس این محققان تعدادی نقاش را استخدام کردند و از آن ها خواستند نقاشی هایی به سبک آثار مشهور بکشند.
در اینجا بود که پژوهشگران به نتیجه ی جالب توجهی دست پیدا کردند. پس از دادن نقاشی های افراد استخدام شده و آثار هنرمندان بزرگ به سیستم هوش مصنوعی، این سیستم بدون استثناء در تمامی موارد آن ها را از هم تشخیص داد.
هوش مصنوعی ساخته توسط دانشمندان در حال حاضر دقت فوق العاده ای دارد. تنها اشکال این سیستم محدود بودن آن است زیرا در مقطع فعلی این سیستم تنها روی نقاشی هایی جواب می دهد که خطوط واضحی دارند. پژوهشگران اما به دنبال بهبود فناوری خود هستند و در گام بعدی قصد دارند آن را با سبک امپرسیونیسم نقاشان قرن نوزدهم آزمایش کنند.
