لایه اوزون که از ما در برابر پرتوهای فرابنفش محافظت می‌کند، حالا در حال ترمیم است. اولین بار در دهه 1980 مشخص شد که سوراخ‌هایی درون این لایه به وجود آمده است.
بر اساس بررسی‌های جدید انجام شده، به نظر می‌رسد که سوراخ‌های موجود در لایه اوزون در حال ترمیم است و مشکل نیمکره شمالی تا دهه 2030 و مشکل قطب جنوب نیز تا دهه 2060 حل می‌شود. بر اساس گزارش جدید سازمان ملل، این موضوع نشان می‌دهد که توافقات جهانی تا چه حد می‌توانند به رفع مشکلات کمک کنند. لایه ازن با مواد شیمیایی ساخت انسان به نام کلروفلوروکربن یا همان گاز CFC آسیب دیده بود.
لایه اوزون چه کار می‌کند؟
لایه ازن از ارتفاع حدود 9 کیلومتری زمین شروع می‌شود. این لایه نوعی ساختار بی‌رنگ از جنس مولکول‌های اکسیژن است که از زمین در برابر پرتوهای فرابنفش محافظت می‌نماید. این پرتوها می‌توانند باعث سرطان پوست، مشکلات چشمی و همین طور خسارت بر محصولات کشاورزی شوند.
این لایه چگونه توسط انسان آسیب دید؟
گازهای کلروفلوروکربن یا همان CFC از ابتدا باعث تحلیل رفتن لایه محافظتی زمین شدند. این گاز در محصولات مختلفی همچون قوطی‌های اسپری، یخچال‌های قدیمی، عایق‌های کف‌مانند و همین طور دستگاه‌های تهویه هوا یافت می‌شود؛ در نتیجه، در سال 1985 برای اولین بار سوراخی در لایه ازن بر فراز قطب جنوب کشف شد. بدترین حالت لایه اوزون مربوط به دهه 1990 می‌شود که آن زمان حدود 10 درصد از لایه ازن بالایی از بین رفته بود، اما بر اساس گزارش منتشر شده توسط سازمان ملل، از سال 2000 به این سو، این لایه توانسته در طول هر دهه 3 درصد ترمیم شود.
چگونه تلاش‌ها با موفقیت همراه شد؟
توافقی بین‌المللی به نام پروتکل مونترال میان کشورها منعقد شد و همین توافق تلاش کرد تا شرکت‌های مختلف جایگزین‌هایی را به جای مواد آسیب‌زننده به کار بگیرند. 180 کشور مختلف به این توافق پیوستند و آن را اجرایی کردند. در توافق مورد نظر، کشورهای امضاکننده موافقت کردند تا کاربرد مواد شیمیایی نظیر گاز CFC را کاهش دهند.
آیا همه چیز درست شده است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که خیر. بر اساس اعلام برایان تون از دانشگاه کلرادو در آمریکا که بخشی از این گزارش نبوده، این فرآیند هنوز به طور کامل با موفقیت همراه نشده است. او با اشاره به برخی از نقاط لایه ازن که هنوز ترمیم نشده‌اند، گفت:
ما هنوز در نقطه‌ای هستیم که تنها می‌توان گفت که روند ترمیم لایه ازن تازه آغاز شده است.
همچنین برخی نگرانی‌ها وجود دارد که افزایش انتشار مواد شیمیایی دارای ماده کلراید هنوز هم می‌تواند سرعت روند ترمیم لایه ازن را کاهش دهد. این مواد معمولا در چین ساخته می‌شوند و انواعی از محصولات هستند که برای ساخت PVC مورد استفاده قرار می‌گیرند و منطبق با استانداردهای لازم نیستند.
اما در عین حال، بسیاری از کارشناسان این روند را نوعی قدم روبه جلو ارزیابی می‌کنند. پل نیومن، یکی از اعضای هیئت مدیره و عضو ارشد مرکز فضایی گودارد در گفت: «اینها خبرهای خوبی هستند. اگر مواد تحلیل‌برنده لایه اوزون همچنان افزایش یابند، شاهد اثرات بزرگی خواهیم بود؛ اما این روند را متوقف کرده‌ایم و حالا شاهد بهبود این لایه هستیم.»
سحن پایانی
نظر شما در مورد آسیب و ترمیم لایه اوزون چیست؟ در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما در پلازا به اشتراک بگذارید.