بررسی بهترین نسخه‌های سری بازی های تام رایدر (Tomb Raider)

مجموعه بازی تام رایدر بیش از 23 سال است که در دنیای بازی های کامپیوتر حضور دارند و یکی از عناوین نمادین این صنعت هستند. در این مطلب قصد داریم مروری بر تاریخچه مجموعه بازی Tomb Raider و تکامل لارا کرافت داشته باشیم.

بازی های تام رایدر در طول چندین دهه اخیر همواره جزو برترین بازی‌های ماجراجویی محسوب شده و بازیکنان را به دنیاهای مختلفی کشانده است. شخصیت اصلی بازی تام رایدر یعنی لارا کرافت هم یکی از محبوب‌ترین و نمادین‌ترین کاراکترهای دنیای بازی است. از زمان عرضه بازی Tomb Raider در سال 1996 تا کنون، لارا کرافت در بازی‌ها، انیمیشن‌ها، فیلم‌ها، داستان‌ها و کمیک‌های زیادی حضور داشته و با پستی و بلندی‌های زیادی روبه‌رو شده است. دانستن این پستی و بلندی‌ها واقعا جذاب است و به همین دلیل می‌خواهیم شما را دعوت کنیم تا با ما و تاریخچه بازی های تام رایدر که تلفظ درست آن توم ریدر است، همراه باشید.

فهرست مطالب

---

تاریخچه بازی های تام رایدر ؛ سیر تحول لارا کرافت در Tomb Raider

---

 

بازی Tomb Raider

قهرمان بازی تام رایدر در ابتدا قرار نبود به شکلی که او را می‌شناسیم باشد و اگر برخی تصمیمات متفاوت گرفته می‌شد، شاهد لارا کرافت کاملا متفاوتی بودیم. طراح قبلی استودیوی کور دیزاین (Core Design) یعنی توبی گارد یک کپی از ایندیانا جونز را به عنوان شخصیت اصلی بازی تام رایدر در نظر گرفته بود. اما بعدا تصمیم گرفته شد تا تفاوت‌هایی بین این بازی و ایندیانا جونز به وجود آید و کور تیم در نهایت شخصیت لارا کروز را با کلت‌های معروفش به عنوان شخصیت اصلی خلق کرد، اما کمی بعد تصمیم گرفت تا نام را به لارا کرافت تغییر داده و بریتانیایی بودن شرکت را در آن اعمال کرد.

با اینکه بازی تام رایدر یکی از عناوین اصلی پلی استیشن در دهه 90 میلادی بود، اما نسخه اول آن ابتدا برای سگا سترن در سال 1996 عرضه شد. سونی که سریعا پتانسیل این مجموعه را دید، یک قرارداد انحصاری برای دو عنوان بعدی مجموعه بست که یکی از دلایل موفقیت پلی استیشن در آن زمان محسوب می‌شد. بازی تام رایدر بیش از 7 میلیون نسخه در جهان فروخت و الهام‌بخش بازی‌های سه بعدی سوم شخص بعد از خود شد.

موفقیت بازی تام رایدر برای کور دیزاین و ناشر آن یعنی ایدوس اینتراکتیو (Eidos Interactive) بسیار چشم گیر بود. این بازی نه تنها نقدهای بسیار مثبتی از منتقدین دریافت کرد بلکه نقش اصلی آن یعنی لارا کرافت که میان نقش اول بازی‌ها که اکثرا مرد بودند، یک تغییر اساسی محسوب می‌شد، طولی نکشید که به یک نماد پاپ کالچر تبدیل شد. تصویر او در صفحه اول مجلاتی همچون تایم و نیوزویک چاپ شد و ایدوس تحت فشار مدیریت دنباله این بازی دید. البته شهرت ناگهانی این چنینی برای همه رضایت بخش نبود؛ مخصوصا توبی گارد که دوست نداشت شخصیتی که خلق کرده است در تبلیغات نوشیدنی ظاهر شده و با لباس شنا برای مجلات عکس بندازد. همین امر سبب شد تا گارد در سال 1997 شرکت را ترک کند اما این پایان راه او با این مجموعه نبود.

 

بازی Tomb Raider II

ایدوس با مشاهده موفقیت بازی تام رایدر سعی می‌کرد یک نسخه از بازی را هر سال ارائه کند و بازی تام رایدر 2 تقریبا یک سال بعد از نسخه اول بازی عرضه شد. این بازی حاصل کار تیم توسعه بزرگتری بود و به جای ساخت موتور گرافیکی جدید، موتور بازی قبلی بهینه‌سازی شده بود. بازی تام راید 2 فرمول نسخه اول را بهبود داد و در این قسمت لارا به دنبال یک خنجر جادویی، به سرتاسر دنیا سر می‌زد. محیط‌های سه بعدی بازی بهبود یافته بودند و لارا هم توانایی‌های جدیدی مثل چرخیدن در هوا به دست آورده بود. پازل‌های بازی نسبت به نسخه قبلی ساده‌تر شده بود و آن سختی معروف نسخه اول را نداشت.

این بهبودهای انجام شده روی بازی جواب داد و بازی تام راید توانست بیش از 8 میلیون نسخه در جهان بفروشد. بازی درست مانند نسخه اول مورد ستایش منتقدان قرار گرفت و همه چیز دست به دست هم داد تا عرضه نسخه سوم، اجتناب‌ناپذیر باشد.

 

بازی Tomb Raider III

همه چیز طبق برنامه ایدوس پیش رفت و یک سال بعد شاهد بازی تام راید 3 و ماجراجویی جدید لارا بودیم. این بار باید بازیکنان دنیا را در جستجوی تکه‌های شهاب‌سنگ جستجو می‌کردند. این بار هم توانایی‌های جدید برای لارا در نظر گرفته شده بود که شامل دویدن هم می‌شد. با اینکه نقدهای بازی تام رایدر 3 اکثرا مثبت بودند، ولی در نسخه سوم روند منفی در فروش و نظر منتقدین مشاهده می‌شد. فروش 6.5 میلیون نسخه بازی در جهان و اشتیاق کمتر منتقدین همگی نشان دهنده مشکلاتی بود که این مجموعه در آینده با آن‌ها مواجه خواهد شد.

 

بازی Tomb Raider: The Last Revelation

زمانی که بازی The Last Revelation در نوامبر 1999 عرضه شد، فشاری که روی استودیوی کور دیزاین برای ساخت یک بازی تام رایدر جدید در هر سال وجود داشت، کاملا مشخص بود. نظرات مختلف درباره بازی قبلی باعث شد تا سازندگان کار غیرممکن را انجام دهند؛ کشتن لارا کرافت. با اینکه بازی The Last Revelation دوباره عنوان موفقی بود و 5 میلیون نسخه در جهان فروخت، اما چهارمین نسخه بازی تغییرات زیادی نسبت به نسخه قبلی خود نداشت. اکنون طرفداران دو آتشه بازی هم از تجربه‌های تکراری که بازی تام رایدر جدید ارائه می‌داد، خسته شده بوند. سازندگان هم با به تله افتادن لارا در یک مقبره در پایان حماسی بازی، آن را به اتمام رساندند.

 

بازی Tomb Raider Chronicles

البته مثل هر شخصیت محبوب دیگری لارا کرافت به مدت چندان طولانی نمرد و بازی جدید تام رایدر با عنوان Chronicles در نوامبر سال 2000 عرضه شد اما بهبودهای بسیار کمی در ارتباط با شخصیت یا گیم پلی ارائه می‌داد. بازی به صورت مجموعه‌ای از فلش بک‌ها توسط دوستان و خانواده لارا که به مراسم دفن او آمده بودند، بازگو می‌شد. این عنوان با شکست مواجه شد و با فروش تنها 1.5 میلیون نسخه و با ترکیبی از نقدهای مثبت و منفی، تبدیل به دومین نسخه کم فروغ در کل مجموعه شد.

 

بازی Tomb Raider: Angel Of Darkness

انتقال از پلی استیشن به PS2 برای کور دیزاین کار مشکلی بود و تقریبا سه سال طول کشید تا بازی جدید تام رایدر با عنوان Angel Of Darkness در ژوئن 2003 عرضه شود. وقتی بازی عرضه شد، بسیاری از طرفداران آرزو می‌کردند که این عنوان مدت زمان بیشتری را در مرحله توسعه سپری می‌کرد. Angle of Darkness به خاطر گیم پلی پر از باگ، کنترل دشوار و روایت نامناسب به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. با این وجود بازی تام رایدر جدید توانست 2.5 میلیون نسخه فروش داشته باشد. عدم موفقیت بازی و اصرار هالیوود بر اینکه کمبودهای این بازی باعث از بین رفتن پتانسیل آن در سینما شده بود، باعث به وجود آمدن یکی از بزرگترین تغییرات در تاریخ مجموعه شد.

 

بازی Tomb Raider: Legend

شکست بازی Angel of Darkness و فیلم Cradle of Life باعث به وجود آمدن تغییراتی در ایدوس شد و این فرنچایز محبوب، از کور دیزاین به دست سازنده‌ای جدید با نام کریستال داینامیکس (Crystal Dynamics) سپرده شد. این استودیو آمریکایی سابقه کار روی مجموعه Legacy of Kain را داشت و می‌خواست بازی را به ریشه‌های خود بازگرداند. به همین دلیل آن‌ها گارد را به عنوان یک مشاور برای ساخت بازی تام رایدر جدید با نام Legend استخدام کردند.

با ریبوت کردن مجموعه، گارد و کریستال داینامیکس کاری فراتر از بهبودهای معمولی انجام داده و لارا کرافت و مکانیزم‌های بازی را به صورت قابل توجهی تغییر دادند. از جمله این تغییرات می‌توان به صحنه‌های سینمایی تعاملی و داستان پس زمینه تغییریافته برای لارا اشاره کرد. بازی تام رایدر لجند در سال 2006 عرضه شد و مورد ستایش منتقدان قرار گرفته و بیش از 4.5 میلیون نسخه فروش کرد. به این شکل لارا کرافت دوباره به روزهای اوج خود بازگشته بود.

 

بازی Tomb Raider: Anniversary

کریستال داینامیکس موفقیت خود با Legend را با ساخت ریمیکی از نسخه اول بازی با موتوری بهبود یافته و از بین بردن ایرادات بازی، ادامه دادد. بازی Anniversary هم مورد ستایش منتقدین واقع شد ولی تنها 1.3 میلیون نسخه فروخت و تبدیل به کم‌فروش‌ترین بازی کل مجموعه شد.

 

بازی Tomb Raider: Underworld

در نوامبر 2008، یکی از تاریک‌ترین ماجراجویی‌های لارا کرافت توسط کریستال داینامیکس با عنوان Underworld ساخته شد. هشتمین نسخه از بازی از موتوری کاملا جدید برای ارائه ماجراجویی‌های قهرمانش در کنسول‌های پلی استیشن 3 و ایکس باکس 360 استفاده کرد. البته نسخه‌هایی از بازی برای وی، پلی استیشن 2 و سایر پلتفرم‌ها هم عرضه شد.

این بازی جدید تام رایدر نقدهای نسبتا مثبتی در کنسول‌های نسل جدید دریافت کرد و در آن شاهد پیشرفت‌های فنی زیادی بودیم. از جمله این موارد می‌توان به توانایی هدف گیری چندین دشمن به صورت همزمان و ویژگی‌های تعاملی بیشتر در روایت بازی را نام برد. خود لارا هم از نو طراحی شده بود و فرم فیزیکی او از روی ژیمناستیک کار المپیکی، هایدی مانی میکر (Heidi Moneymaker) ساخته شده بود. با اینکه بازی Underworld نتوانست موفقیت‌های بزرگ عناوین قبلی مجموعه را تکرار کند، ولی توانست بیش از 2.6 میلیون نسخه در جهان فروش داشته و چندین جایزه به دست آورد و نامزد جایزه انجمن نویسندگان آمریکا برای گارد و نویسنده دیگر بازی یعنی اریک لینداستورم شود.

 

بازی Tomb Raider 2013

در سال 2009 ناشر بازی های تام رایدر یعنی ایدوس جذب اسکوئر انیکس شد و نسخه بعدی بازی در سال 2012 معرفی شد. این بازی جدید که فقط Tomb Raider نام داشت، یک ریبوت کامل برای مجموعه محسوب می‌شد که به طرفداران امکان مشاهده نحوه تبدیل شدن لارا به ماجراجویی که می‌شناسیم را می‌داد و او را به نسل جدیدی از گیمرها معرفی می‌‎کرد. در کنار عوامل اکتشاف و پازل‌های آشنا، بازی تام رایدر جدید تاکید زیادی روی حس بقای لارا داشته و داستان آن نحوه تبدیل شدن لارا از یک بازمانده به یک جنگجو را در جزیره‌ای دورافتاده روایت می‌کند.

بازی پس از عرضه مورد ستایش منتقدین قرار گرفت و بیش از 11 میلیون نسخه فروش داشت که آن را تبدیل به پرفروش‌ترین بازی تام رایدر تاکنون می‌کند. یک نسخه ریمستر شده از بازی هم با عنوان Definitive Edition در سال 2014 برای پلی استیشن 4 و ایکس باکس وان هم عرضه شد که شامل تمام محتوای بازی می‌شد.

 

بازی Rise of the Tomb Raider

دنباله بازی ریبوت شده تام رایدر با عنوان Rise of the Tomb Raider در سال 2015 توسط مایکروسافت طی قراردادی انحصاری برای ایکس باکس وان و ایکس باکس 360 عرضه شد و نسخه PS4 و کامپیوتر بازی هم یک سال بعد در 2016 منتشر شد. این بار لارا به سیبری رفته و به دنبال شهر افسانه‌ای کیتش (Kitezh) بوده که گفته می‌شود راز زندگی ابدی در آن نهفته است. در ساخت این بازی بازخوردهای بازیکنان و منتقدین در نظر گرفته شد و تیم سازنده تعداد QTEها را کاهش داده و پازل‌ها و مقبره‌های بیشتری در بازی قرار داد. برای طراحی و ساخت شهری کیتش تیم سازنده به شهرهای کاپادوکیه، استانبول و افسوس در ترکیه سفر کردند.

این بازی به خاطر گرافیک، گیم پلی و شخصیت‌پردازی خود مورد ستایش منتقدین قرار گرفت ولی برخی از آن‌ها معتقد بودند که بازی ریسک زیادی نکرده و شبیه نسخه قبلی خود است. این بازی بیش از 7 میلیون نسخه فروش داشته است.

 

بازی Shadow of the Tomb Raider

آخرین بازی تام رایدر Shadow of the Tomb Raider نام دارد که در سال 2018 برای PC، کنسول‌های PS4 و ایکس باکس وان عرضه شد. این بازی پایانی بر سه گانه جدید لارا کرافت است که در سال 2013 با عرضه Tomb Raider آغاز شده بود. محل بازی در نواحی گرمسیری آمریکا و شهر افسانه‌ای پایتیتی بوده و بر اساس افسانه‌های مایان و آزتک ساخته شده است. بازی نقدهای نسبتا مثبتی ولی نه در حد دو بازی قبلی دریافت کرد و منتقدین مقبره‌ها و چالش‌های مربوط به آن‌ها را بیشتر مورد ستایش قرار دادند. برخی از منتقدین و بازیکنان هم تکراری بودن گیم پلی و نبود نوآوری در بازی جدید را مورد انتقاد قرار دادند.

این نسخه از بازی دارای حواشی جالبی هم بود که باعث نارضایتی برخی از کاربران نسخه PC شده بود. اکثر این نارضایتی‌ها مربوط به کاربرانی بود که این بازی را پیش‌خرید و یا در هفته‌های ابتدایی عرضه بازی آن را با قیمت کامل خریداری کرده بودند. این نارضایتی از آنجایی شروع شد که دقیقاً یک ماه پس از عرضه این بازی، ناشر آن در حراجی مربوط به تعطیلات هالووین، تصمیم به فروش این نسخه جدید از بازی با تخفیف 34 درصدی کرد. در نهایت پس از بررسی‌های انجام شده در 600 بازخورد کاربران در صفحه اصلی این بازی در استیم، به طور متوسط دو سوم این شکایات مربوط به این تخفیف عجیب استیم و سیستم بسیار بد فروش این بازی تنها یک ماه پس از عرضه نهایی آن بود. حوادثی نظیر این مسئله قطعاً در آینده کمپانی‌های سازنده تاثیر خواهد گذاشت؛ چرا که این مسائل باعث کاهش اعتماد خریداران نسبت به سازندگان این بازی شده است.

بازی Tomb Raider Reloaded

یکی از عناوینی که در سال 2023 به صورت انحصاری برای پلتفرم‌های اندروید و ایفون منتشر شد بازی Tomb Raider Reloaded بوده است. در این بازی جذاب که محصول شرکت Deca Games است باید در تلاش باشید تا اهداف و ماموریت‌های مهمی که برایتان درنظر گرفته شده است را با موفقیت به سرانجام برسانید. اگر احساس می‌کنید جزو گیمرهایی هستید که درخصوص مراحل دشواری مشکلی ندارید باید بدانید که بازی  Tomb Raider Reloade توان به چالش کشیدن شمارا داشته است. شاید این عنوان به صورت رسمی در سری تامب رایدر وجود نداشته باشد اما در میان عناوین فرعی گزینه بسیار خوبی برای سرگرمی است که می‌تواند لحظات مناسبی را در اختیارتان قرار دهد.

بازی Tomb Raider I-III Remastered Starring Lara Croft

Tomb Raider I-III Remastered Starring Lara Croft یکی دیگر از گزینه‌های فرعی مربوط به عناوین تامب رایدر است که شاید در سری اصلی قرار نداشته باشد اما گزینه بسیار خوبی برای سرگرمی است. این بازی که در قالب یک ریمستر عرضه شده توانسته طراحی بهتر و مراحل بیشتری را نسبت به نسخه اصلی بازی ارائه دهد. توسعه بازی ازسوی استودیو Aspyr و Crystal Dynamics انجام گرفته که شرکت اسپایر ناشر بازی در سال 2024 بوده است.

سخن پایانی

مجموعه بازی تام رایدر در طول عمر 23 ساله خود با موفقیت‌ها و گاهی ناکامی‌هایی همراه بوده و چندین بار ریبوت شده است. در این مطلب سعی کردیم مروری بر ماجرای ساخت قسمت‌های مختلف این مجموعه داشته باشیم. باید منتظر باشیم و ببینیم چه چیزی در آینده انتظار لارا کرافت و این مجموعه را می‌کشد. نظر شما درباره بازی های تام رایدر چیست؟ کدام بازی‌های این مجموعه بهتر از بقیه هستند؟ می‌توانید نظرات خود را در پایین صفحه با ما به اشتراک بگذارید.