خبرگزاری CNN گزارش جدیدی منتشر کرده است که به دنیا هشدار می‌دهد تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانه‌ای را جهت جلوگیری از فاجعه گرم‌شدن تدریجی کره زمین کاهش دهد.
محققان و دانشمندان تغییر آب و هوا هشدار جدی برای جامعه جهانی دارند. خبرگزاری CNN گزارش جدیدی منتشر کرده است که در آن دانشمندان حوزه تغییرات آب و هوا هشدار می‌دهند تمام کشورهای دنیا باید در «سریع ترین زمان ممکن تغییرات سریع، گسترده و بی سابقه‌ای در تمام ابعاد جامعه ایجاد کنند» تا بتوانند از فاجعه گرم‌شدن تدریجی کره زمین جلوگیری کنند.
مجمع بین‌المللی تغییرات آب و هوایی (IPCC) در روز دوشنبه 16 مهر این گزارش را منتشر کرده است. براساس این گزارش، کره زمین نهایتا تا سال 2030 به آستانه بحرانی 1.5 درجه سیلسیوس (2.7 درجه فارنهایت) بیشتر از سطوح دوران پیش از انقلاب صنعتی خواهد رسید که خشکسالی شدید، آتش سوزی‌ها، سیلاب‌ها و قحطی را برای میلیون‌ها نفر ساکنین کره زمین تسریع خواهد کرد.
این تاریخ که عمر بسیاری از جمعیت دنیا تا آن زمان کفاف خواهد داد، براساس میزان فعلی انتشار گازهای گلخانه‌ای اعلام شده است. با توجه به اینکه دمای کره زمین حدودا یک درجه گرمتر شده است می‌توان گفت که کره زمین تقریبا دوسوم راه تا فاجعه 2030 را رفته است. پیشگیری و اجتناب از وخیم‌تر شدن اوضاع مستلزم اقدامات جدی طی چند سال آینده است.
اندرو کینگ (Andrew King) مدرس علوم جوی در دانشگاه ملبورن در بیانیه‌ای عنوان می‌کند:
این مسئله از آن نظر اهمیت دارد که اگر دمای کره زمین از 1.5 درجه سانتیگراد گرمتر شود، مشکلات بمراتب بیشتر و شدیدتری در انتظار بشریت خواهند بود؛ مانند موج هوای گرم بیشتر و تابستان‌های گرمتر و سوزان‌تر، بالا آمدن بیشتر سطح آب دریا و خشکسالی‌های شدیدتر و بارندگی‌های بیشتر در بسیاری از مناطق دنیا.
میزان انتشار خالص گاز دی اکسید کربن در کل دنیا باید تا سال 2030 از میزان انتشار 45 درصد سال 2010 پایین بیاید و تا سال 2050 به «صفر خالص» برسد تا گرم‌شدن تدریجی دمای هوای کره زمین حول همان 1.5 درجه سانتیگراد باقی بماند. این گزارش عنوان می‌کند که علیرغم امکان‌پذیر بودن کاهش میزان انتشار گازهای سمی تا این سطح از لحاظ فنی، دستیابی به این سطح صفر از انتشار گازهای گلخانه‌ای تغییرات گسترده‌ای در انرژی، صنعت، ساختمان‌سازی، حمل و نقل و شهرها می‌طلبد. کینگ می‌افزاید:
روزنه پایین نگه داشتن و حفظ دمای هوای کره زمین کمتر از 1.5 درجه سانتیگراد به سرعت در حال بسته‌شدن است و تعهدات امضاکنندگان توافق پاریس در رابطه با میزان انتشار فعلی نقش راهبردی در دستیابی و تحقق هدف مزبور ندارد.
پیامدهای بی‌توجهی‌های گذشته
این گزارش صراحتا اعلام می‌کند که موتور تغییر آب و هوای کره زمین چند وقتی است که روشن شده و در صورتی که کشورهای دنیا اقدام سیاسی بین المللی فوری اتخاذ نکنند قطعا پیامدها و عواقب به مراتب شدیدتری در انتظار ساکنین این کره خاکی خواهد بود.
پانمائو ژای (Panmao Zhai) یکی از روسای کارگروه یک IPCC می‌گوید:
یکی از پیام‌های اصلی که این گزارش قویا بر آن تاکید دارد این است که طی سال‌های اخیر شاهد پیامدها و عواقب یک درجه سانتیگراد گرم شدن تدریجی دمای هوای کره زمین بوده‌ایم؛ دمای حداکثری، بالا آمدن سطح آب دریاها و آب‌شدن یخ‌های قطب شمال تنها تعدادی از تغییرات ناشی از گرمتر شدن کره زمین طی سال‌های اخیر هستند.
حتی اگر دمای هوای درحال گرم شدن از 1.5 درجه سانتیگراد پایین‌تر بیاید یا روی همین میزان بماند، تاثیرات محسوس و گسترده‌ای بدنبال خواهد داشت. گزارش مزبور پیش‌بینی می‌کند که در صورت بی‌تفاوتی و ادامه روند کنونی، دمای هوا طی موج‌های هوای گرم تابستان مانند موج هوای گرمی که تابستان امسال گریبان اروپا را گرفت تا سه درجه سانتیگراد افزایش یابد.
همچنین این گزارش پیش‌بینی می‌کند که در صورت رسیدن به آستانه دمای گرم‌شدن تدریجی کره زمین، شاهد خشکسالی‌های بیشتر و بدتر مانند خشکسالی کیپ تاون (Cape Town) افریقای جنوبی و بارندگی‌های شدیدتر مثل توفان‌های هاروی (Harvey) و فلورانس در ایالات متحده خواهیم بود. سواحل مرجانی نیز از این تغییرات مصون نخواهند بود و پیش‌بینی می‌شود که بین 70 تا 90 درصد این مرجان‌ها از جمله صخره مرجانی استرالیا نابود شوند.
طبق شواهد و نتایج عنوان شده در این گزارش، اوضاع برای کشورهای نیمکره جنوبی وخیم‌تر خواهد بود و براساس شواهد و قراین، بیشترین تاثیر افزایش دمای هوا و گرمتر شدن کره زمین روی رشد اقتصادی خواهد بود. این گزارش تاکید دارد که حتی کمترین افزایش در هدف اصلی، تاثیر حوادث و بلایای طبیعی اخیر را بدتر می‌کرد.
هانس- اوتو پورتنر (Hans-Otto Portner) رئیس کارگروه شماره 2 IPCC می‌گوید:
کوچکترین مسائل گرم شدن دمای هوا بخصوص از زمانی که دما به آستانه 1.5 درجه یا بیشتر از آن برسد، ریسک تغییرات پایدار یا برگشت ناپذیر را افزایش می‌دهند؛ مثل از بین‌رفتن بخشی از اکوسیستم کره زمین.
گزارش مزبور با ذکر چند مثال صراحتا نشان می‌دهد که چطور تاثیرات گرم شدن دمای هوای کره زمین با افزایش 1.5 درجه نسبت به افزایش 2 درجه‌ای کاهش می‌یابند:
- سطح آب دریاها در سراسر دنیا تا سال 2100 به میزان 10 سانتی‌متر کمتر بالا خواهد آمد.
- احتمالا رها شدن قطعات یخ اقیانوس قطب شمال در تابستان بجای حداقل یک دهه یکبار، یک قرن یکبار خواهد شد.
- سواحل مرجانی بجای آنکه بطور کامل از بین رفته و منقرض شوند بین 70 تا 90 درصد کاهش می‌یابند.
تغییر با قوانین شیمی و فیزیک میسر می‌گردد
گزارشی که محققان امروز منتشر کرده‌اند حاصل یک دوره کاری سه ساله و نتیجه مستقیم توافق پاریس 2015 است. توافق پاریس که پیمان پاریس هم نامیده می‌شود در داخل چارچوب پیمان‌نامه سازمان ملل در تغییر اقلیم (UNFCCC) در رابطه با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، سازگاری و امور مالی است که از سال 2020 شروع می‌شود. در توافق پاریس، 197 کشور متعهد شده‌اند تا دمای هوای کره زمین را کمتر از 2 درجه سانتیگراد بیشتر از میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در دوران پیش از انقلاب صنعتی نگه دارند و سعی کنند آن را به 1.5 درجه سانتیگراد محدود کنند. ایالات متحده یکی از امضاکنندگان توافق پاریس بود اما یک سال و نیم بعد دولت ترامپ با ادعای اینکه پیمان پاریس به ضرر منافع آمریکا است از این معاهده خارج شد.
جیم اسکی (Jim Skea) رئیس کارگروه سوم IPCC می‌گوید:
محدود کردن گرم شدن تدریجی کره زمین به 1.5 درجه سانتیگراد از نظر قوانین فیزیک و شیمی امکان پذیر و عملی است. اما انجام این کار نیازمند تغییرات بی‌سابقه‌ای است.
سارا پرکینز-کیرکپاتریک (Sarah Perkins-Kirkpatrick) یکی از اعضای مرکز تحقیقات تغییرات اقلیم دانشگاه نیو ساوت ویلز (New South Wales) خاطر نشان می‌سازد:
بدون تردید محدود ساختن میزان انتشار گازهای گلخانه ای و متعاقبش گرم شدن تدریجی کره زمین و تاثیرات آن و همچنین هماهنگ‌سازی روش‌های سازگاری و کاهش در سراسر دنیا بدون مشارکت و همکاری بخش بین الملل امکان پذیر نخواهد بود. تمام کشورهای دنیا باید دست به دست هم برای حل این معضل وارد عمل شوند. چند سال آینده نقش حیاتی در تکامل این اقدامات ایفا می‌کنند.
انتشارهای منفی مسئله بسیار مهمی هستند، فناوری‌های بزرگ مقیاس شستشوی کربن که میزان کربن در اتمسفر را کاهش می‌دهند و با تداوم آلودگی هوا مقابله می‌کنند. براساس گزارش، با دو روش اصلی می‌توان کربن را از جو خارج کرد: افزایش فرایندهای طبیعی که در حال حاضر استفاده می‌شوند و فناوری‌های آزمایشی حذف یا ذخیره‌سازی کربن.
گزارش منتشر شده درباره تغییرات جوی کره زمین به تمام دنیا هشدار می‌دهد:
تمامی این روش‌ها در مراحل مختلف در دست ساخت و اقدام هستند، برخی روش‌ها نسبت به سایر روش‌ها مفهومی‌تر هستند و تا بحال در مقیاس کلان آزمایش نشده‌اند.
تمام این روش‌ها در کنار کاهش میزان انتشار کربن نیازمند مشارکت سیاسی کل دنیا هستند. علیرغم هشدارهای جدی و خطرناک گزارش، شواهد نشان می‌دهند که چنین مشارکتی بخصوص با توجه به موضع رئیس جمهور ترامپ نسبت به این مهم در سطح بین المللی امکان‌پذیر نباشد.
ال گور (Al Gore) نایب رئیس سابق ایالات متحده آمریکا می‌گوید:
امروز برجسته‌ترین و خبره‌ترین کارشناسان علمی دنیا به طور جمعی روی چیزی تاکید کرده‌اند که مادر طبیعت پیش از این صراحتا به ما نشان داده بود: اینکه باید بلافاصله رویه خود را به سمت اقتصاد جهانی انرژی پاک تغییر دهیم. متاسفانه دولت ترامپ با کوته‌بینی روش خصمانه‌ای را پیش گرفته و از صنایع سوخت فسیلی آلوده گذشته حمایت می‌کند. شخص رئیس جمهور در ستیز و تعارض مستقیم با کسب و کارها، ایالت‌ها، شهرها و شهروندان آمریکایی خواهان این تغییر قرار گرفته است.
سخن پایانی
برای اطلاع بیشتر از مقالات علمی با پلازا همراه بمانید، شما همچنین می‌توانید در بخش نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.