دولت اندونزی با تهدید واتس اپ خواستار پاکسازی اینترنت از محتوای ناهنجار است

دولت اندونزی روز سه شنبه اعلام کرد مسئولان سرویس های پیام رسان و موتورهای جستجو از جمله گوگل را احضار می کند و از آن ها می خواهد محتوای زشت را از اینترنت حذف کنند. با این وجود دولت اندونزی تهدید خود به بستن پیام رسان واتس اپ را رها کرده. مقامات جاکارتا پیش تر اعلام کرده بودند به خاطر عکس های ناپسند منتشر شده روی واتس اپ، این پیام رسان را در اندونزی مسدود خواهند کرد.

بخشی از فضای اینترنت در کشور اندونزی سانسور است. این کشور که بیشترین جمعیت مسلمان دنیا را در خود جای داده پیش زمینه ی اقدامات محافظه کارانه دارد اما اخیرا در این کشور پرجمعیت گام هایی در راستای مبارزه با سانسور برداشته شده است.

سموئل پانگراپان رئیس وزارت ارتباطات و انفورماتیک اندونزی می گوید:

ما از تمامی خدمات دهندگان اینترنتی از جمله گوگل می خواهیم موارد ناپسند را حذف کنند و شبکه های خود را پاک نمایند.

گوگل که زیرمجموعه ی شرکت مادر آلفابت (Alphabet Inc) است هنوز نسبت به این درخواست واکنشی نشان نداده است. وزارت ارتباطات اندونزی دوشنبه اعلام کرد، پیام رسان واتس اپ باید عکس های زشتی که در غالب « فرمت تبادل گرافیکی» یا همان GIF روی سرورهای این پیام رسان هستند را برای همیشه بردارد و اگر ظرف 48 ساعت آینده این کار انجام نشود پیام رسان واتس اپ متعلق به شرکت فیسبوک را مسدود خواهد کرد.

واتس اپ بلافاصله پس از این اخطار اعلام کرد که رمزنگاری پیام ها اجازه نمی دهد آن ها به فایل های گرافیکی انیمیشنی نظارت کنند. این فایل ها که به عنوان GIF در اینترنت شناخته می شود از سوی سرویس های خارجی روی پیام رسان واتس اپ می آیند.

واتس اپ می گوید از دولت اندونزی خواسته به جای این کار با آن سرویس ها که فناوری خود را به واتس اپ می آورند همکاری کند تا امکان جستجوی GIFها با ورود واژه های کلیدی برای کاربران فراهم شود. یکی از این سرویس های خارجی شرکت تنور (Tenor Inc) است که روز سه شنبه اعلام کرد از قبل اقداماتی را برای رفع مشکلات مربوط به محتوا آغاز نموده است.

کاربرانی که روی آیفون از پیام رسان واتس اپ استفاده می کنند روز سه شنبه قادر به دسترسی GIFهای شرکت تنور نبودند. پانگراپان ، رئیس وزارت ارتباطات اندونزی می گوید:

در حال حاضر می بینیم، این شرکت ها کاری را که از آنان خواسته شده بود انجام داده اند. به همین خاطر ما آن ها را مسدود می کنیم زیرا به درخواست ما پاسخ دادند.

پیام رسان واتس اپ در کشور اندونزی کاربران بسیار زیادی دارد. مسئولان دولتی و کسانی که در وزارت خانه های اندونزی کار می کنند، از جمله کسانی هستند که به شدت از واتس اپ استفاده می کنند. یکی از سنگین ترین حجم های تبادل اطلاعات روی واتس اپ مربوط به وزارت ارتباطات و اطلاعات رودیانتارا در کشور اندونزی است.

شرکت گیفی (Giphy Inc) یکی دیگر از سرویس های همکار واتس اپ است که مرکز آن در شهر نیویورک قرار دارد. این شرکت در مورد درخواست صورت گرفته برای حذف محتوا در واتس اپ اظهار نظر نکرد اما برای شرکت های که از سرویس گیفی استفاده می کنند امکاناتی را برای فیلتر کردن تصاویر نامناسب فراهم نموده است.

به نظر نمی رسد که اپ جی بورد هدف هشدار دولت اندونزی بوده باشد. جی بورد یا Gboard اپلیکیشن کیبوردی  است که گوگل آن را ساخته و قابلیت جستجوی GIF به صورت مقایسه ای را در اختیار کاربران قرار می دهد. از آن جایی که جی بورد متعلق به گوگل است، روی بیشتر دستگاه ها باید به صورت جدا از واتس اپ نصب شود.

وزارت ارتباطات اندونزی پیش تر وعده داده بود تا سایت های هرزنگاری را از بین ببرد. رودیانتارا وزیر ارتباطات این کشور نیز پس از دیدار با نمایندگان گوگل، توییتر و فیسبوک در ماه آگوست اعلام کرد اولویت وزارتخانه ی او محافظت از مردم اندونزی از محتوای مجازی ترویج دهنده ی افراط گرایی، تروریسم و مواد مخدر است.

رودیانتارا همچنین اعلام کرده دولت اندونزی قصد ندارد « نوعی نظام سانسور» در کشور ایجاد نماید.

پیش تر موسسه ی تور که یک شرکت غیرانتفاعی سازنده ی مرورگر و ابزارهای مربوط به آن است، پژوهشی روی سانسور اینترنت در اندونزی انجام داده بود. این پژوهش که در ماه می منتشر شد نشان داد که وب سایت های منتقد اسلام، سرویس های آشنایی و آموزش روابط جنسی در اندونزی مسدود می شوند.

آمارها نشان می دهد اندونزی در سال 2014 هر ماه 69 میلیون کاربر فعال در فیسبوک داشته و از این حیث در رتبه ی چهارم دنیا قرار می گیرد. رتبه های اول تا سوم به ترتیب مربوط به امریکا، هند و برزیل هستند.

تهدید به بستن واتس اپ بازتاب چندان خوبی در شبکه های اجتماعی نداشت. کاربران به دلایل دولت خود با دیده ی شک و تردید نگاه می کنند. یکی از کاربران توییتر در واکنش به بستن پیام رسان واتس اپ می نویسد:

حالا که مشغول مسدود کردن هستید چرا توییتر را هم نمی بندید؟ اگر لازم بود تمام مرورگرهای Playstore را هم ببندید چون جستجوی هرزنگاری در آن ها راحت تر از واتس اپ است.

مقامات کشور اندونزی پس از تهدید به بستن سرویس های مختلف با شرکت های فناوری مختلف به توافق رسیده اند. دولت این کشور در ماه آگوست اعلام کرد سایت گیفی را به خاطر نشان دادن تبلیغات مربوط به قمار می بندد. اما نمایندگان گیفی قبول کردند با مقامات دولت همکاری کنند و دسترسی به گیفی دوباره برقرار شد.

برنامه ی مسدود کردن چندین وب سایت شبکه ی اجتماعی دیگر نیز در سال های اخیر لغو شده است. سایت هایی مانند Tumblr و اپلیکیشن هایی مانند تلگرام قرار بود مسدود شوند زیرا به گفته ی دولت « پر از تبلیغات افراط گرایان و تروریست ها» هستند. اما این اتفاق نیفتاد.